Bài 26. Thuế máu

các thầy giáo - cô giáo
về dự tiết học
Nhiệt liệt chào mừng
So sánh : Chiếu, Hịch, Cáo với Tấu?
Là các thể văn do vua, chúa ban truyền xuống thần dân.
Là một loại văn thư của bề tôi , thần dân gửi lên vua, chúa .
Đều là văn nghị luận cổ được viết bằng văn xuôi, văn vần hoặc văn biền ngẫu.
KIỂM TRA BÀI CŨ:
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Nhận xét về cách lập luận của Nguyễn Thiếp qua bài “ Bàn luận về phép học”? Cách lập luận đó có vai trò như thế nào trong việc thể hiện nội dung văn bản?
THUẾ MÁU
Tiết 105 : Văn bản
Nguyễn Ái Quốc
I. Đọc - Hiểu chú thích
1.Tác giả:
Nguyễn Ái Quốc (1890-1969) là một trong những tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ hoạt động cách mạng trước năm 1945.

Văn chương của Người là c«ng cụ sắc bén để nhằm mục đích vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ của nhân dân và kêu gọi đấu tranh.
Chân dung Nguyễn Ái Quốc
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
I. D?c - Hi?u ch� thích
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- "Bản án chế độ thực dân Pháp" đứợc viết bằng tiếng Pháp, xuất bản đầu tiên tại Pa- ri năm 1925, gồm 12 chương và phần phụ lục.
- Đo?n trích "Thuế máu" là chương I của tác phẩm.
- Xu?t b?n t?i Vi?t Nam nam 1946.
- N?i dung: T? c�o v� k?t �n nh?ng t?i �c t�y tr?i c?a ch? nghia th?c d�n d?ng th?i nĩi l�n tình c?nh kh?n c�ng c?a ngu?i d�n thu?c d?a l� tình c?m c?a t�c gi?.
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
3. T? khĩ
I. D?c - Hi?u ch� thích
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
Il. D?c - Hi?u van b?n
1. D?c
2. Tìm hi?u van b?n
V?n d?:
Thuế máu
Nghị luận
Ki?u van b?n:
B? c?c:
Thuế máu
Chiến tranh và
"người bản xứ"
Chế độ lính tình nguyện
Kết quả của sự hi sinh
(luận điểm chính)
(luận điểm mở rộng làm sáng tỏ cho luận điểm chính)
B? c?c:
I. D?c - Hi?u ch� thích
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
Il. D?c - Hi?u van b?n
1. D?c
2. Tìm hi?u van b?n
V?n d?: Thu? m�u
Ki?u van b?n: Ngh? lu?n
B? c?c:
Ý nghĩa nhan đề
Nêu bật sự dã man của thực dân Pháp; cho thấy số phận thảm thương của người dân thuộc địa họ phải chịu nhiều thứ thuế bất công, vô lý. Tàn nhẫn nhất vẫn là bị bóc lột về xương máu và mạng sống.
Ý nghĩa tên các phần:
Gợi quá trình lùa bịp của bọn thực dân cai trị.Thể hiện thái độ của người viết.
I. D?c - Hi?u ch� thích
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
Il. D?c - Hi?u van b?n
1. D?c
2. Tìm hi?u van b?n
a) Chiến tranh và người bản xứ:
Thái độ của các quan cai trị đối với người dân bản xứ
*Khi chiến tranh bùng nổ
*Trước chiến tranh
->Lời lẽ miệt thị, khinh bỉ. Hành
động tàn nhẫn, thô bạo
=> Tâng bốc, vỗ về;phong cho những danh hiệu cao quý
-Những tên da đen bẩn thỉu những tên " An-nam- mít" bẩn thỉu
-Chỉ biết kéo xe tay và ăn đòn
của các quan cai trị nhà ta
-Được phong cho cái danh hiệụ "Chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do".
-> Dùng những mĩ từ, những danh hi?u hào nhoáng.
-Nghệ thuật đối lập
-Dùng cách nói nhại tạo giọng điệu mỉa mai,
gi?u cợt
=> Thủ đoạn lừa bịp bỉ ổi của chính quyền thực dân
để bắt đầu biến họ thành vật hi sinh.
=> Coi dân bản xứ là giống người
hạ đẳng, đối xử đánh đập như súc
vật
I. D?c - Hi?u ch� thích
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
Il. D?c - Hi?u van b?n
1. D?c
2. Tìm hi?u van b?n
a) Chiến tranh và người bản xứ:
Thái độ của các quan cai trị đối với người dân bản xứ
S? ph?n th?m thuong c?a ngu?i dõn thu?c d?a
- Họ không được hưởng tý nào về quyền lợi.
- Phải xa vợ con, rời bỏ quê hương.
- Phải phơi thây trên các chiến trường Châu Âu, bỏ xác tại những miền hoang vu,..
- Những người ở hậu phương, họ bị nhiễm độc khạc ra từng miếng phổi hoặc kiệt sức trong các xưởng thuốc súng…
Phải xa vợ con, lìa bỏ quê hương...
Họ phơi thây trên các chiến trường, bỏ xác tại các vùng hoang vu...
Một số hình ảnh về số phận thảm thương của người dân thuộc địa
Một số hình ảnh về số phận thảm thương của người dân thuộc địa
Dữ dội và tàn khốc…
Cảnh chết chóc la liệt…
Đau thương và mất mát…
I. D?c - Hi?u ch� thích
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
Il. D?c - Hi?u van b?n
1. D?c
2. Tìm hi?u van b?n
a) Chiến tranh và người bản xứ:
Thái độ của các quan cai trị đối với người dân bản xứ
- Họ không được hưởng tý nào về quyền lợi.
- Phải xa vợ con, rời bỏ quê hương.
- Phải phơi thây trên các chiến trường Châu Âu, bỏ xác tại những miền hoang vu,..
- Những người ở hậu phương, họ bị nhiễm độc khạc ra từng miếng phổi hoặc kiệt sức trong các xưởng thuốc súng…
Kết quả: Trong số 70 vạn người thì 8 vạn người
không bao giờ nhìn thấy mặt trời trên quê hương nữa
 Số liệu chính xác, cụ thể làm người đọc giật mình sửng sốt.
- Phép liệt kê  Kể ra nhiều cái chết thảm thương khác nhau của người dân thuộc địa.
- Giọng điệu vừa hài hước vừa xót xa
- Những hình ảnh: phong phú, đậm chất mỉa mai, giễu cợt,  Số phận bi thảm của người dân thuộc địa.
S? ph?n th?m thuong c?a ngu?i dõn thu?c d?a
I. D?c - Hi?u ch� thích
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
Il. D?c - Hi?u van b?n
1. D?c
2. Tìm hi?u van b?n
a) Chiến tranh và người bản xứ:
Thái độ của các quan cai trị đối với người dân bản xứ
S? ph?n th?m thuong c?a ngu?i dõn thu?c d?a
- Với giọng điệu mỉa mai, ngôn ngữ giàu hình ảnh, tác giả đã khắc hoạ rõ nét những số phận hết sức bi thảm của người dân thuộc địa. Họ đã trở thành những vật hi sinh , thí mạng cho mục đích của các quan cai trị thực dân.
 Căm phẫn tố cáo tội ác của thực dân, cảm thông thương xót người bản xứ gieo vào lòng đông đảo người dân thuộc địa lòng căm thù phẫn nộkêu gọi đấu tranh.

I. D?c - Hi?u ch� thích
Tiết 105 : Văn bản Thuế máu
Nguyễn Ái Quốc
Il. D?c - Hi?u van b?n
1. D?c
2. Tìm hi?u van b?n
a) Chiến tranh và người bản xứ:
Thái độ của các quan cai trị đối với người dân bản xứ
S? ph?n th?m thuong c?a ngu?i dõn thu?c d?a
1. Nghệ thuật
Giọng điệu :
Giọng mỉa mai, hài hước khi vạch trần bộ mặt bỉ ổi, xảo trá của bọn thực dân
Giọng cảm thương, chua xót cho số phận những người dân thuộc địa
Yếu tố biểu cảm :
Từ ngữ biểu cảm : “tên da đen bẩn thỉu”, “tên An-nam-mít”, “con yêu”, “bạn hiền”…
Hình ảnh biểu cảm : “phơi thây”,“xuống tận đáy biển”,“bỏ xác tại miền hoang vu”,“máu tưới vòng nguyệt quế”…
Biện pháp biểu cảm :dùng từ ngữ trái ngược với bản chất sự vật, lối so sánh, ẩn dụ sắc sảo…
2. Nội dung : Lật tẩy bộ mặt bịp bợm, xảo trá của thực dân Pháp. Cho ta thấy được số phận thảm thương của người dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩ. Tăng hiệu quả châm biếm sâu cay.


Ill. Ti?u k?t
Bài tập củng cố
1.Giọng điệu chủ đạo trong phần (I):CHIẾN TRANH VÀ “NGƯỜI BẢN XỨ” là gì?
A. Lạnh lùng, cay độc
B. Giọng thân mật, suồng sã
C. Giọng mỉa mai, hài hước và cảm thương, xót xa
D. Giọng đay nghiến chua chát
2. Nguyên nhân chính của việc các quan cai trị thực dân thay đổi thái độ đối với người dân thuộc địa ?
A. Vì chính quyền thực dân muốn thực hiện chính sách cai trị mới.
B. Vì chính quyền thực dân muốn biến những người dân thuộc địa thành tấm bia đỡ đạn cho chúng trong cuộc chiến tranh phi nghĩa.
C. Vì chính quyền thực dân muốn giúp đỡ những người dân thuộc địa có một cuộc sống tốt hơn.
D. Vì chính quyền thực dân muốn những người dân thuộc địa phải phục tùng họ tốt hơn nữa.
Hướng dẫn về nhà:
Học phần phân tích. Nắm chắc nội dung và nghệ thuật của phần I.
Viết đoạn văn ngắn nêu cảm xúc của em sau khi học xong phần I.
Đọc kĩ và soạn phần II, III theo câu hỏi SGK.
Giờ học kết thúc
Kính chúc các thầy, cô giáo
và các em mạnh khỏe!