Bài 26. Thuế máu

`
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Em hãy cho biết nội dung và hình thức nghệ thuật của văn bản “Bàn luận về phép học”?
B�i c�o c?a Vua Quang Trung.
Bài hịch của Nguyễn Thiếp.
B�i t?u c?a Nguy?n Thi?p.
Câu 2: Văn bản “Bàn luận về phép học” được trích dẫn từ đâu?
Bài tấu của Nguyễn Trãi.
Một số hình ảnh về cuộc chiến tranh thế giới lần 1
Dữ dội và tàn khốc...
Dữ dội và ác liệt
Kết quả của cuộc chiến tranh
Mất mát, đau thương
Tiết: 105 - 106
Văn bản:
thuế máu
( Trích bản án chế độ thực dân Pháp )
Nguyễn Ái Quốc
Chào mừng quý thầy cô đến dự giờ tiết học!


Tiết 105- 106:
Văn bản: THUẾ MÁU
( TrÝch “ B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p” )
Nguyễn Ái Quốc
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
Nguyễn Ái Quốc là tên gọi của chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kì hoạt động trước năm 1945.
Nguyễn Ái Quốc
(1890- 1969)
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
“Bản án chế độ thực dân Pháp”
được viết bằng tiếng Pháp gồm 12
chương và phần phụ lục, xuất bản
lần đầu tiên tại Pháp năm 1925.

Tiết 105- 106:
Văn bản: ThuÕ m¸u
( TrÝch “ B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p” )
Nguyễn Ái Quốc
Bản án chế độ thực dân Pháp
Bản án chế độ thực dân Pháp
Tác phẩm gồm 12 chương và phần phụ lục
Chương 1: Thuế máu
Chương 2: Việc đầu độc người bản xứ
Chương 3: Các quan thống đốc
Chương 4: Các quan cai trị
Chương 5: Những nhà khai hóa
Chương 6: Tệ tham nhũng trong bộ máy cai trị
Chương 7: Bóc lột người bản xứ
Chương 8: Công lí
Chương 9: Chính sách ngu dân
Chương 10: Chủ nghĩ giáo hội
Chương 11: Nỗi khổ nhục của người phụ nữ bản xứ
Chương 12: Nô lệ thức tỉnh


(Phụ lục: Gửi thanh niên Việt Nam)
thuế máu
- Thể loại: Phóng sự - chính luận.
Nguyễn Ái Quốc viết tập phóng sự “Bản án chế độ thực dân Pháp” vào năm nào? Ở đâu? Bằng tiếng gì? Đoạn trích “Thuế máu” nằm ở phần nào của tác phẩm?
- Được viết bằng tiếng Pháp. In lần đầu tại Pa-ri (1925), tại Việt Nam (1946).
- Đoạn trích “Thuế máu” nằm trong chương I (cùng tên) của BACĐTDP.
- Bố cục: 3 phần.
I. Giới thiệu văn bản:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Văn bản này thuộc thể loại gì?
Đoạn trích trên gồm mấy phần? Nội dung từng phần?
Bố cục đoạn trích
1. Chiến tranh và người bản xứ.
2. Chế độ lính tình nguyện.
3. Kết quả của sự hi sinh.
thuế máu
I. Giới thiệu văn bản:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1/ Chiến tranh và người bản xứ:
a. Thái độ của các quan cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa:
Trước chiến tranh người dân thuộc địa được bọn thực dân gọi như thế nào?
THUẾ MÁU
II. D?c - hi?u VB:
1. Chiến tranh và người bản xứ:
a. Thái độ bọn thực dân đối với người bản xứ:
* Trước chiến tranh:
* Khi chiến tranh nổ ra:
"con yêu", "bạn hiền", "chiến sĩ bảo vệ công lý và tự do".
? Phỉnh nịnh, tâng bốc.
- NT: Đối lập, từ ngữ hoa mĩ, giọng mỉa mai, châm biếm
=> Bản chất tráo trở, lừa bịp, xảo quyệt của bọn thực dân.
- Tên da đen ., a - na - mit,
? Khinh miệt, coi thường.
- Chỉ biết kéo xe tay và ăn đòn.
Số phận thảm thương của người
dân thuộc địa trong các cuộc chiến
tranh phi nghĩa được miêu tả như
thế nào? Giọng điệu của tác giả?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
( Thời gian thảo luận 4 phút )
HẾT GIỜ
THUẾ MÁU
1. Chiến tranh và người bản xứ:
Lời kêu gọi đấu tranh.
+ Đột ngột xa lìa vợ con.phơi thây. bỏ xác
+ Đưa thân cho người ta tàn sát.
+ Lấy máu mình tưới những vòng nguyệt quế
+ Lấy xương mình chạm những chiếc gậy
+ Hậu phương . kiệt sức. trong xưởng.
+ Tám vạn người không bao giờ trông thấy mặt trời
+ Dẫn chứng cụ thể, sinh động , có sức thuyết phục.
+ Số phận thảm thương , bi đát, cay đắng đau xót
-> Căm phẫn tố cáo tội ác bọn thực dân.
-> Cảm thông, thương xót người bản xứ.
b. Số phận người bản xứ:
Nhân dân lao động thuộc địa…
thuế máu
I. Giới thiệu văn bản:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1/ Chiến tranh và người bản xứ:
2/ Chế độ lính tình nguyện:
a) Các thủ đoạn mánh khóe, bắt lính của bọn thực dân:
- Tiến hành lùng ráp, vây bắt và cưỡng bức người ta phải đi lính.
- Lợi dụng việc bắt lính mà dọa nạt, xoay xở kiếm tiền.
Những cuộc vây bắt, cưỡng bức người dân đi lính…
Đàn áp người dân khi phản đối…
Tiết 106 Văn bản THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
Nguyễn Ái Quốc
- Lùng ráp, tóm người nghèo khỏe mạnh
- Đòi đến con nhà giàu
- Xoay xở, làm tiền kiểu Đ
Cưỡng bức, bắt buộc
a. Những mánh khóe, thủ đoạn trong việc bắt lính.
Tác giả phơi bày những thủ đoạn bắt lính bằng giọng văn căm giận.
2 .CHẾ ĐỘ LÍNH TÌNH NGUYỆN
b. Phản ứng của những người bị bắt lính
b.Phản ứng của những người bị bắt lính
Những người nghèo khổ chịu chết
không còn kêu được
Những người giàu thì xì tiền ra…
họ tìm mọi cơ hội để trốn thoát
Thậm chí làm cho mình nhiễm
những bện nặng nhất để trốn đi lính
1
2
3
2 .CHẾ ĐỘ LÍNH TÌNH NGUYỆN
b. Phản ứng của những người bị bắt lính
b.Phản ứng của những người bị bắt lính
Những người nghèo khổ chịu chết
không còn kêu được
Những người giàu thì xì tiền ra…
họ tìm mọi cơ hội để trốn thoát
Thậm chí làm cho mình nhiễm
những bện nặng nhất để trốn đi lính
Gay gắt, dữ dội
1
2
3
c. Luận điệu của chính quyền thực dân
Rêu rao về lòng tự nguyện đầu quân của người dân thuộc địa(“không ngần ngại”, “hiến xương máu”, “dâng cánh tay”…)
Nhưng sự thật thì họ “bị xích tay”, “bị nhốt”…nhiều cuộc biểu tình, bạo động nổ ra

2.CHẾ ĐỘ LÍNH TÌNH NGUYỆN
c. Luận điệu của chính quyền thực dân



Vạch trần thủ đoạn lừa dối,
mị dân của chính quyền thực dân

thuế máu
I. Giới thiệu văn bản:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1/ Chiến tranh và người bản xứ:
2/ Chế độ lính tình nguyện:
3/ Kết quả của sự hi sinh:
Chỉ ra kết quả của sự hi sinh,
nỗi cay đắng tủi nhục của người
dân thuộc địa? Chính sách hậu
chiến của bọn thực dân đối với
người dân bản xứ như thế nào?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
( Thời gian thảo luận 3 phút )
HẾT GIỜ
a. Sự hi sinh của những người dân thuộc địa
Khi đại bác đã ngấy thịt đen, thịt vàng rồi thì những lời tuyên bố tình tứ của các ngài cầm quyền bỗng dưng im bặt…Tất cả họ từng được tâng bốc giờ mặc nhiên trở lại “Giống người bẩn thỉu”
 Sự hi sinh vô ích
“Người ta đã lột hết tất cả của cải của họ từ chiếc đồng hồ, bộ quần áo mới…“Bây giờ chúng tôi không cần đến các anh nữa, cút đi!”
 Bị đối xử tàn tệ
=>Bộ mặt vô nhân đạo, tráo trở, tàn nhẫn
3. KẾT QUẢ CỦA SỰ HI SINH

a. Sự hi sinh của những người dân thuộc địa

b. Sự mất mát của những người lính Pháp lương thiện
- ị mất một phần thân thể và vợ con của tử sĩ người Pháp “đều được cấp môn bài bán lẻ thuốc phiện”.
=> Chúng thật bỉ ổi đã không ngần ngại đầu độc cả chính dân tộc mình để vơ vét cho đầy túi tham.
3. KẾT QUẢ CỦA SỰ HI SINH

a. Sự hi sinh của những người dân thuộc địa

b. Sự mất mát của những người lính Pháp lương thiện
Họ phơi thây trên các chiến trường, bỏ xác tại những miền hoang vu…
thuế máu
I. Giới thiệu văn bản:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1/ Chiến tranh và người bản xứ:
2/ Chế độ lính tình nguyện:
3/ Kết quả của sự hi sinh:
4/ Nghệ thuật châm biếm, đả kích, sắc sảo tài tình:
- Xây dựng một hệ thống hình ảnh sinh động giàu sức biểu cảm và sức mạnh tố cáo.
- Ngôn từ của tác phẩm mang màu sắc trào phúng, châm biếm: “con yêu”, “bạn hiền”,…
- Giọng điệu trào phúng đặc sắc: Giễu cợt, mỉa mai ; Nghệ thuật phản bác.
thuế máu
I. Giới thiệu văn bản:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1/ Chiến tranh và người bản xứ:
2/ Chế độ lính tình nguyện:
3/ Kết quả của sự hi sinh:
4/ Nghệ thuật châm biếm, đả kích, sắc xảo tài tình:
III. Tổng kết:
Ghi nhớ (SGK/92)
Ti?ng H�n.
Tiếng Việt.
Ti?ng Ph�p.
Tiếng Nga.
Câu 1: “Bản án chế độ thực dân Pháp”
được viết bằng tiếng gì?
Củng cố
Hi Sinh.
Từ trần.
B? m?ng.
Qua đời.
Câu 2: Có thể thay từ “bỏ xác” trong
câu “Một số khác đã bỏ xác tại miền
hoang vu thơ mộng vùng Ban-căng”
bằng từ nào?
Chọn câu trả lời đúng
(a,b,c hoặc d)
Câu 3: Văn bản “Thuế máu” thuộc kiểu văn bản nào?
a. Tự sự
b. Miêu tả
c. Chính luận
d. Hành chính

Câu 4 : Giọng điệu chủ đạo trong phần (I):CHIẾN TRANH VÀ “NGƯỜI BẢN XỨ” là gì?
a. Lạnh lùng, cay độc
b. Giọng thân mật, suồng sã
c. Giọng mỉa mai, hài hước và
cảm thương, xót xa
d. Giọng đay nghiến chua chát
- Đoạn trích Thuế máu nằm ở chương thứ mấy của tác phẩm Bản án chế độ thực dân Pháp?
Chương I
D
Chương II
04
Chương III
B
C
Chương IV
A
S
đ
S
S
Nguyên nhân chính của việc các quan cai trị thay đổi thái độ đối với người dân thuộc địa?
Vì chính quyền thực dân muốn thay đổi chính sách cai trị mới.
B
06
Vì chính quyền thực dân muốn giúp đỡ cho những người dân thuộc địa có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
A
C
D
Vì chính quyền thực dân muốn biến những người dân thuộc địa thành tấm bia đỡ đạn cho chúng trong cuộc chiến tranh phi nghĩa.
Vì chính quyền thực dân muốn những người dân thuộc địa phải phục tùng họ tốt hơn nữa.
Cuộc chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945)
Các cuộc chiến tranh mà Pháp tiến hành để mở rộng thuộc địa
Cụm từ cuộc chiến tranh vui tươi mà Nguyễn �i Quốc sử dụng trong đoạn trích Thuế máu nói về cuộc chiến tranh nào?
Cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất (1014-1918)
A
07
Cuộc chiến tranh Pháp- Phổ (Đức) (1970-1971)
B
C
D
Theo em,chiến tranh gây ra cho loài người như thế nào? Chúng ta có nên lên án các cuộc chiến tranh phi nghĩa hay không? Vì sao ?
THẢO LUẬN NHÓM
Hướng dẫn chuẩn bị bài mới
- Học thuộc nội dung bài học và phần ghi nhớ sách giáo khoa trang 92.
- Chuẩn bị bài “hội thoại”.
+ Tìm hiểu vai xã hội trong hội thoại?
+ Đọc đoạn trích SGK/92, 93 và cho biết quan hệ giữa các nhân vật tham gia hội thoại trong đọan trích ấy là quan hệ gì? Ai ở vai trên? Ai là vai dưới?
+ Cách xử sự của người cô trong đoạn trích có gì đáng chê trách?
+ Tìm những chi tiết cho thấy nhân vật Hồng cố gắng kìm nén sự bất bình của mình để giữ được thái độ lễ phép? Giải thích vì sao Hồng phải làm như vậy?
Chúc các em học tốt !