Bài 26. Thuế máu

Chào mừng
các thầy cô giáo và
các em học sinh
Giáo viên: Bùi Thị Hồng Nhung
Đơn vị: Trường PTDTBT – THCS Nậm Lành
Kiểm tra bài cũ:
? Thế nào là câu nghi vấn ? Lấy ví dụ minh họa ?
BẢN ĐỒ TƯ DUY: CÂU NGHI VẤN
Tiết 125,126: ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT HỌC KỲ II
Bảng kiểu câu: Nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật, phủ định:
-Dùng để hỏi.
-Ngoài ra : cầu khiến, khẳng định,phủ định
Từ nghi vấn: ai, gì, nào, …
Dấu câu kết thúc: dấu (?)
- Dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên bảo…
- Từ cầu khiến: hãy, đừng, chớ, …và ngữ điệu cầu khiến. Dấu kết thúc:(!), ( .)
Nêu chức năng và đặc điểm hình thức của các kiểu câu?
- Kể, thông báo, nhận định, miêu tả.
- Ngoài ra: yêu cầu, b/lộ c/xúc.
- Không có dấu hiệu đặc trưng.
- Dấu kết thúc: (.), (…)
- Bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói (viết).
-Từ cảm thán: than ôi, hỡi ơi..
-Dấu câu kết thúc:(!)
Thông báo, xác nhận...(PĐMT)
P/ bác ý kiến,
- Từ phủ định: không, chưa, chẳng…
Bài 1:
Vợ tôi không ác nhưng thị khổ quá rồi(1).[…]. Cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, buồn đau, ích kỉ che lấp mất(2). Tôi biết vậy, nên tôi chỉ buồn chứ không nỡ giận(3)

Vợ tôi / không ác nhưng thị/ khổ quá rồi(1).[…].
c v c v
Cái bản tính tốt của người ta / bị những nỗi lo lắng,
c v
buồn đau, ích kỉ che lấp mất(2). Tôi / biết vậy, nên tôi
c v c
chỉ buồn chứ không nỡ giận(3)
v
Bài 2:
“ Cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, buồn đau ích kỉ che lấp”
ĐÁP ÁN:
- Cái bản tính tốt của người ta có thể bị những gì che lấp mất?
- Những gì có thể che lấp mất cái bản tính tốt của người ta ?
- Cái bản tính tốt của người ta có thể bị những nỗi lo lắng, buồn đau, ích kỉ che lấp mất không?
- những nỗi lo lắng, buồn đau, ích kỉ có thể che lấp mất cái bản tính tốt đẹp của người ta không?
Bài 3:
CÁC EM THẢO LUẬN Haõy ñaët caâu caûm thaùn chöùa moät trong nhöõng töø nhö vui, buoàn, hay, ñeïp,…?
Đáp án: Tạo ra câu cảm thán
- Chao ôi, buồn!; Ô�i, buồn quá! Buồn thật!
- Bộ phim này hay quá!
- Ôi, tớ vui quá!
- Bạn mặc chiếc áo này đẹp lắm!
Bài 4:
Ñoïc ñoaïn trích sau vaø traû lôøi caâu hoûi.
Toâi baät cöôøi baûo laõo(1):
- Sao cuï lo xa quaù theá(2)? Cuï coøn khoûe laém chöa cheát ñaâu maø sôï(3)! Cuï cöù ñeå tieàn aáy maø aên, luùc cheát haõy ha(4)! Toäi gì bây giôø nhòn ñoùi maø ñeå tieàn laïi(5)!
- Khoâng oâng giaùo aï(6)! AÊn maõi heát ñi thì ñeán luùc cheát laáy gì maø lo lieäu(7)?
(Nam Cao, Laõo Haïc)
Đáp án:
a) - Caâu traàn thuaät:1,3,6
- Caâu caàu khieán: 4
- Caâu nghi vaán: 2,5,7
b) - Caâu nghi vaán duøng ñeå hoûi: 7
c) - Caâu nghi vaán khoâng duøng ñeå hoûi: 2,5
- Caâu duøng ñeå bieåu loä söï ngaïc nhieân của ông giáo: 2
- Caâu duøng ñeå giaûi thích: 5
Hành động kể
Hành động bộc lộ cảm xúc
Hành động nhận định
Hành động đề nghị
Hành động giải thích
Hành động phủ định bác bỏ
Hành động hỏi

TÁC DỤNG CỦA VIỆC LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ
TRONG CÂU
Bài 1:
Gia?i thi?ch li? do sa?p x�?p tr�?t tu? cu?a ca?c bơ? ph�?n c�u in d�?m nơ?i ti�?p nhau trong doa?n van sau:
Su? gia? va`o, du?a be? ba?o: "Ơng v�` t�u vo?i vua sa?m cho ta mơ?t con ngu?a sa?t, mơ?t ca?i roi sa?t, mơ?t t�?m a?o gia?p sa?t ta se~ pha? tan lu~ gia?c na`y". Su? gia? vu`a kinh nga?c, vu`a mu`ng ro~, vơ?i va`ng v�` t�u vua.
Da?p a?n: Biểu thị thứ tự trước sau của hoạt động , trạng thái : Thoạt tiên là tâm trạng kinh ngạc , sau đó là mừng rỡ , cuối cùng là hoạt động về tâu vua.
Bài 2:
Trong những câu sau, việc sắp xếp các từ ngữ in đậm ở đầu câu có tác dụng gì?
b. Con người của Bác, đời sống của Bác giản dị như thế nào, mọi người chúng ta đều biết: bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống
a. Các lang ai cũng muốn ngôi báu về mình, nên cố làm vừa ý vua cha. Nhưng ý vua cha thế nào không ai đoán được.
? Nối kết câu
? Nhấn mạnh đề tài của câu nói
Bài 3:
Đọc, đối chiếu hai câu sau(chú ý các cụm từ in đậm) va cho biết câu nào mang tính nhạc rõ ràng hơn.
b. Nhớ� một buổi trưa hôm nào, nồm nam cơn gió thổi, khóm tre làng rung lên khúc nhạc đồng quê man mác.
a. Nhớ� một buổi trưa hôm nào, nồm nam cơn gió thổi, khóm tre làng rung lên man mác khúc nhạc đồng quê.
? Câu a có tính nhạc hơn

Hệ thông nội dung bài
ÔN TẬP TIẾNG VIỆT
Kiểu câu
Hành động nói
Lựa chọn trật
tự từ trong câu
Nghi
vấn
Cầu
khiến
Trần
thuật
Cảm
thán
Phủ
định
Hỏi
Trình
bày
Điều
khiển
Bộc lộ
cảm xúc
Hứa
hẹn
Liên
kết câu
Nhấn mạnh
Đặc điểm,
hình ảnh,
sự vật,
hiện tương.
Xin chân thành c?m ơn các th?y cơ gi�o v� c�c em h?c sinh !