Bài 26. Thuế máu

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo về dự giờ thAm lớp
Môn Ngữ văn 9
Giáo viên: Nguyễn Thị Tình
Trường THCS Vũ Đoài
Dữ dội và tàn khốc...
Tang thương khắp nơi...
Đau thương và mất mát...
Nhân dân lao động thuộc địa...
(Trích “ Bản án chế độ thực dân Pháp”)
NGUYỄN ÁI QUỐC
Nguyễn Ái Quốc
(1890 – 1969)
- Nguyễn Ái Quốc là một trong những tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kì hoạt động cách mạng trước 1945.
- Tác phẩm:
1. Tác giả:
+ “ Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu
+“ Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”
+ “ Nhật kí trong tù”
+ …
Người đã dùng văn chương như là một thứ vũ khí sắc bén để tuyên truyền và đấu tranh cách mạng
2. Tác phẩm:
* Bản án chế độ thực dân Pháp.
- Viết bằng tiếng Pháp. ( Khoảng từ 1921 đến 1925)
- Xuất bản lần đầu tại Pa-ri năm 1925.
Gồm 12 chương và một phần phụ lục
“Gửi thanh niên Việt Nam”
Bản án chế độ thực dân Pháp.
* Bản án chế độ thực dân Pháp.
Gồm 12 chương và một phần phụ lục
Chương I: Thuế máu
- Chương II: Việc đầu độc người bản xứ
Chương III: Các quan toàn quyền thống đốc
Chương IV: Các quan cai trị
Chương V: Những nhà khai hoá
Chương VI: Gian lận trong bộ máy nhà nước
Chương VII: Việc bóc lột người bản xứ
Chương VIII: Công lí
- Chương IX: Chính sách ngu dân
- Chương X: Giáo hội
- Chương XI: Nỗi nhục của người đàn bà bản xứ
- Chương XII: Nô lệ thức tỉnh
( Phụ lục: Gửi thanh niên Việt Nam)
Tư liệu phong phú , chính xác; nghệ thuật nghị luận, châm biếm sắc sảo
Tác phẩm đã :
-Tố cáo và kết án những tội ác tày trời của thực dân Pháp
Nói lên tình cảnh khốn cùng, tủi nhục của người dân nô lệ ở các xứ thuộc địa.
Bước đầu vạch ra đường lối đấu tranh cách mạng.
2. Tác phẩm:
* Bản án chế độ thực dân Pháp.
- V� tr� :
Thu?c ch��ng I cđa t�c ph�m.
* Van b?n "Thu� m�u" :
- PTBD :
Ngh? lu?n
- Cấu trúc:
1.
ChiÕn tranh
vµ “ng­êi
b¶n xø”


Thuế máu
(3 phần)

2.
Chế độ
lính tỡnh
nguyện
3.
Kết quả
của sự
hi sinh
Cách đặt tên rất cụ thể ấn tượng, gợi số phận thảm thương của người dân thuộc địa, hàm chứa lòng căm phẫn và thái độ mỉa mai.
1. Chiến tranh và “người bản xứ”
Trước nam 1914, họ chỉ là nh?ng tên da đen bẩn thỉu, nh?ng tên "an - nam - mớt" bẩn thỉu, giỏi lắm thỡ cũng chỉ biết kéo xe tay và an đòn của các quan cai trị nhà ta. ?y thế mà cuộc chiến tranh vui tươi vừa bùng nổ, thỡ lập tức họ biến thành nh?ng đứa "con yêu ", .
năm 1914
cuộc chiến
tranh vui tươi
1. Chiến tranh và “người bản xứ”
Đại chiến thế giới lần thứ nhất
(Chiến tranh thế giới giữa
các nước đế quốc:
Tranh giành thị trường và thuộc địa)
(Cuộc chiến tranh vui tươi)
Thái độ mỉa mai, giễu cợt
Người dân xứ thuộc địa
1. Chiến tranh và “người bản xứ”
Thái độ của bọn cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa:

Số phận của người dân thuộc địa
( Tru?c nam 1914.t? do)
(Phần còn lại)
1. Chiến tranh và “người bản xứ”
Thái độ của bọn cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa:
Trước nam 1914, họ chỉ là nh?ng tên da đen bẩn thỉu, nh?ng tên "an - nam - mớt" bẩn thỉu, giỏi lắm thỡ cũng chỉ biết kéo xe tay và an đòn của các quan cai trị nhà ta. ?y thế mà cuộc chiến tranh vui tươi vừa bùng nổ, thỡ lập tức họ biến thành nh?ng đứa "con yêu ", nh?ng người " bạn hiền " của các quan cai trị phụ mẫu nhân hậu, thậm chí của cả các quan toàn quyền lớn, toàn quy?n bé n?a. Dùng một cái, họ (nh?ng người bản xứ) được phong cho cái danh hiệu tối cao là "chi?n si b?o v? cụng lớ v� t? do"
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh bùng nổ:
Thảo luận trong bàn:
- Tìm dẫn chứng cho thấy thái độ của bọn thực dân với những người dân thuộc địa ở từng thời điểm?
- Nhận xét về thái độ ấy?
Trước nam 1914, họ chỉ là nh?ng tên da đen bẩn thỉu, nh?ng tên "an - nam - mớt" bẩn thỉu, giỏi lắm thỡ cũng chỉ biết kéo xe tay và an đòn của các quan cai trị nhà ta. ?y thế mà cuộc chiến tranh vui tươi vừa bùng nổ, thỡ lập tức họ biến thành nh?ng đứa "con yêu ", nh?ng người " bạn hiền " của các quan cai trị phụ mẫu nhân hậu, thậm chí của cả các quan toàn quyền lớn, toàn quy?n bé n?a. Dùng một cái, họ (nh?ng người bản xứ) được phong cho cái danh hiệu tối cao là "chi?n si b?o v? cụng lớ v� t? do"
1. Chiến tranh và “người bản xứ”
Thái độ của bọn cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa:
Trước nam 1914, họ chỉ là nh?ng tên da đen bẩn thỉu, nh?ng tên "an - nam - mớt" bẩn thỉu, giỏi lắm thỡ cũng chỉ biết kéo xe tay và an đòn của các quan cai trị nhà ta.
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh bùng nổ:
Coi h? l�:
nh?ng tờn da den, nh?ng tờn "an-nam-mit" b?n th?u.
Ch? bi?t kộo xe tay v� an dũn.
Coi thường, khinh miệt, hành hạ
tên da đen bẩn thỉu
an – nam - mít
biết kéo xe tay v� an dũn
1. Chiến tranh và “người bản xứ”
Thái độ của bọn cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa:
Ấy thÕ mµ cuéc chiÕn tranh vui t­¬i võa bïng næ, thì lËp tøc hä biÕn thµnh những ®øa “con yªu ”, những ng­êi “ b¹n hiÒn ” cña c¸c quan cai trÞ phô mÉu nh©n hËu, thËm chÝ cña c¶ c¸c quan toµn quyÒn lín, toµn quyền bÐ nữa. Đïng mét c¸i, hä (những ng­êi b¶n xø) ®­îc phong cho c¸i danh hiÖu tèi cao lµ “chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh bùng nổ:
Tâng bốc vỗ về, d? cao, trõn tr?ng
Coi h? l�:
"con yờu", " b?n hi?n"
"chi?n si b?o v? cụng lớ v� t? do"
con
bạn
hiền
Thủ đoạn lừa bịp xảo trá, bỉ ổi
Giọng điệu giễu nhại, mỉa mai,
châm biếm, nghệ thuật tương phản…
> <
yêu
chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”
lập tức
Đùng một cái
Coi h? l�:
nh?ng tờn da den, nh?ng tờn "an-nam-mit" b?n th?u.
Ch? bi?t kộo xe tay v� an dũn.
Khinh miệt, hành hạ
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh bùng nổ:
> <
Tâng bốc vỗ về, d? cao, trõn tr?ng
Coi thường, khinh miệt, hành hạ
1. Chiến tranh và “người bản xứ”
Thái độ của bọn cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa:
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh bùng nổ:
Tâng bốc vỗ về, d? cao, trõn tr?ng
Thủ đoạn lừa bịp xảo trá, bỉ ổi
> <
Khinh miệt, hành hạ
Số phận của người dân thuộc địa
Số phận của người dân thuộc địa
Người ra trận
Ngu?i ? h?u phuong
- Xa gia đình, phơi thây trên
các bãi chiến trường châu Âu.
- Xuống tận đáy biển để bảo vệ
tổ quốc của các loài thuỷ quái.
- Bỏ xác tại những miền hoang
vu thơ mộng vùng Ban-căng.
- Anh dũng đưa thân cho
người ta tàn sát,…
8/70 vạn người
không bao giờ trông thấy mặt trời trên quê hương nữa
- Lấy máu mình tưới những vòng nguyệt quế của các cấp chỉ huy;
- lấy xương mình chạm nên những chiếc gậy của các ngài thống chế.
NT:
- Ngôn từ giàu hình ảnh, gây ấn tượng mạnh; giọng điệu mỉa mai, châm biếm.
- Con số thống kê cụ thể, thuyết phục….
Làm bia đỡ đạn cho Pháp, chết thảm thương vì danh vọng và quyền lợi của Pháp
Người ra trận : phơi thây, bỏ xác trên các bài chiến trường
Số phận của người dân thuộc địa
Người ra trận
Ngu?i ? h?u phuong
Làm bia đỡ đạn cho Pháp, chết thảm thương vì danh vọng và quyền lợi của Pháp

Kiệt sức trong các xưởng thuốc súng
Nhiễm phải những luồng khí độc.
Khạc ra từng miếng phổi.
Đằng nào thì cũng thế thôi,
những kẻ khốn khổ ấy…
Ngôn từ giàu hình ảnh, gây ấn tượng mạnh
Chết dần chết mòn trong các nhà máy công xưởng.
Số phận của người dân thuộc địa
Người ra trận
Ngu?i ? h?u phuong
Làm bia đỡ đạn cho Pháp, chết thảm thương vì danh vọng và quyền lợi của Pháp
Chết dần chết mòn trong các nhà máy công xưởng.
Số phận vô cùng thảm thương, làm vật hi sinh cho quyền lợi của thực dân cai trị
- Căm phẫn , tố cáo tội ác của chính quyền thực dân.
Thương cảm xót xa cho số phận thảm thương,
bất hạnh của người dân thuộc địa.
1. Chiến tranh và “người bản xứ”
Thái độ của bọn cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa:

Số phận của người dân thuộc địa
Tâng bốc vỗ về, d? cao, trõn tr?ng
Coi thường, khinh miệt…
Thủ đoạn lừa bịp xảo trá, bỉ ổi
> <
Vô cùng thảm thương, làm vật hi sinh cho quyền lợi của thực dân cai trị
Nghệ thuật nghị luận:
Ngôn ngữ, giọng điệu, hình ảnh… giàu giá trị biểu cảm.
Nghệ thuật tương phản…
- Lập luận tự nhiên, chặt chẽ, thuyết phục.
3
2
1
4
Vạch trần bộ mặt thật, tố cáo tội ác của chính quyền thực dân.
Bày tỏ thái độ căm phẫn
Thương cảm, xót xa cho số phận bất hạnh của người dân thuộc địa.
- Khơi gợi lòng căm thù giặc và ý thức đấu tranh của nhân dân ta.
5
Tư liệu tham khảo
...Một tầu biển cập bến; mấy chiếc xuồng bán hoa quả của người dân dân Việt Nam đến sát mạn thuyền để bán hàng; bọn lính thực dân "hắt chơi một gầu nước sôi xuống lưng một người bán hàng khốn khổ"... "Một người Việt Nam bị giội nước sôi từ đầu đến chân phát điên lên muốn nhẩy xuống biển .Cha của anh quên cả nguy hiểm ,bỏ tay chèo ra ôm xốc lấy anh bắt anh nằm xuống thuyền. Cuộc vận lộn chớp nhoáng vừa chấm dứt thì gầu nước thứ 2 giội xuống, thế là chính người cha bị luộc đỏ chín. Ông già giãy dụa trong thuyền, da bị róc ra ,trồi thịt đỏ rói , miệng gào rống lên". Bọn thực dân ấy "bật cười cho là rất ngộ nghĩnh"...
...Trước khi châm lửa ,họ bẻ dần những chiếc răng của người đó .Rồi móc mắt người đó. Từng nhúm tóc xoăn bị rứt khỏi đầu ,mang theo từng mảng da ,để lộ ra một sọ người đẫm máu .Nhiều miếng thịt nhỏ rời khói cái thân hình đã tím bầm vì bị đánh đập ...