Bài 25. Tiêu hóa ở khoang miệng

I. Tiêu hóa ở khoang miệng
Tiết 26 - Bài 25
Tiêu hóa ở khoang miệng
CÁC EM QUAN SÁT CÁC CƠ QUAN TRONG KHOANG MIỆNG
Tuyến nước bọt
Nơi tiết nước bọt
Răng cửa
Răng hàm
Răng nanh
Lưỡi
1
2
3
4
5
6
Tiết 26- Bài 25
Tiêu hóa ở khoang miệng
Chào mừng quí thầy cô và các em đến dự giờ môm sinh học8
Hằng ngày chúng ta đã cung cấp cho cơ thể những nhóm thức ăn nào ? Chất nào được biến đổi hoá học, chất nào không được biến đổi hoá học ?
Câu 1
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2
Trình bày các cơ quan tiêu hoá ?
Tiết 26- Bài 25
Tiêu hóa ở khoang miệng
I. Tiêu hóa ở khoang miệng
Tiết 26 - Bài 25
Tiêu hóa ở khoang miệng
CÁC EM QUAN SÁT CÁC CƠ QUAN TRONG KHOANG MIỆNG
Tuyến nước bọt
Nơi tiết nước bọt
Răng cửa
Răng hàm
Răng nanh
Lưỡi
1
2
3
4
5
6
TUYẾN NƯỚC BỌT
CT RĂNG NGƯỜI
CẤU TẠO CỦA LƯỠI
Lớp menrăng
RĂNG BÌNH THƯỜNG RĂNG BỊ SÂU
Vi khuẩn phá
lớp men răng,
ngà răng gây
viêm tuỷ răng
Lớp ngà răng
Tuỷ răng
Xương hàm
Các mạch máu
Vết thức ăn còn
dính ở nơi khó
làm sạch
Vi khuẩn sinh
Sôi nơi vết
thức ăn
Nguyên nhân bị sâu răng
Các giai đoạn bị sâu răng
Tại sao vào buổi tối trước khi đi ngủ không nên ăn đồ ngọt và phải đánh răng sau khi ăn?
Những khi ta tiết ra ít nước bọt (vào ban đêm khi ngủ, khi uống thuốc kháng sinh.) sẽ là điều kiện cho vi khuẩn phát triển nơi vết thức ăn còn dính lại, tạo ra môi trường axit gây viêm răng lợi và làm cho miệng có mùi hôi. Bởi vậy, không nên ăn đồ ngọt trước khi đi ngủ và cần phải vệ sinh răng miệng đúng cách sau khi ăn, đặc biệt là sau ăn bữa tối.
Bài 25 - Tiết 26 Tiêu hoá ở khoang miệng
Ngoài vai trò trong tiêu hoá ra, nước bọt còn có vai trò gì khác không? Tại sao mỗi sáng thức dậy, trong miệng lại có mùi hôi ?

Nước bọt còn có tác dụng bảo vệ răng , miệng ( do có chất sát khuẩn lizôzim).
Ban đêm, nước bọt tiết ra ít, sẽ là điều kiện tốt cho vi khuẩn gõy h?i ho?t d?ng, làm cho miệng có mùi hôi.
2
Enzim amilaza (pH =7,2 ; t�= 37�C)
Enzim amilaza
Tinh bột chín
Đường mantozơ
HOẠT

ĐỘNG

CỦA

ENZIM

AMILAZA

TRONG

NƯỚC

BỌT
Enzim l� gỡ? Vai trũ v� cỏch th?c ho?t d?ng c?a chỳng nhu th? n�o?





Enzim là chất xúc tác sinh học:
Có tác dụng làm tăng tốc độ phản ứng,
Hoạt động trong điều kiện pH và nhiệt độ nhất định.
Mỗi enzim chỉ xúc tác cho một phản ứng nhất định.
Khi ta nhai cơm lâu trong miệng thấy có cảm giác ngọt là vì sao ?
2. Từ những thông tin trên, hãy điền các cụm
từ phù hợp theo cột và theo hàng trong bảng
25-T82 (SGK) “Hoạt động biến đổi thức ăn
ở khoang miệng”

Thảo luận
Khi ta nhai cơm lâu trong miệng thấy có cảm giác ngọt là vì tinh bột trong cơm đã chịu tác dụng của emzim amilaza trong nước bọt và biến đổi một phần thành đường mantô, đường này đã tác dụng lên các gai vị giác nên ta cảm thấy ngọt.
Thảo luận nhóm:
Hoàn thành bảng 25: Hoạt động biến đổi thức ăn ở khoang miệng
.Tiết nước bọt.
. Nhai.
. Đảo trộn thức ăn.
. Hoạt động của enzim (men) amilaza trong nước bọt.
.Tạo viên thức ăn.
-Tiết nước bọt
Hoạt động của
Enzim Amilaza
trong nước bọt
-Răng
-Răng, lưỡi,các
cơ môi má
-Răng, lưỡi,các
cơ môi má
-Tuyến nước bọt
Biến đổi một
phần tinh bột
(chín) trong thức
ăn thành đường
mantozơ
Enzim Amilaza
- Ướt, mềm thức
ăn
- Mềm,nhuyễn thức
ăn
- Ngấm nước bọt
-Tạo viên vừa
nuốt
Nhai
- Đảo trộn thức ăn
- Tạo viên thức ăn
Tiêu hoá ở khoang miệng gồm:
- Biến đổi lí học:
Tác dụng: Làm mềm nhuyễn thức ăn, giúp thức ăn thấm nước bọt, tạo viên vừa để nuốt.
- Biến đổi hoá học:
Tác dụng: Biến đổi một phần tinh bột (chín) trong thức ăn thành đường Mantôzơ
II.Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản.
I. Tiêu hóa ở khoang miệng.
Tiết nước bọt, nhai, đảo trộn thức ăn, tạo viên thức ăn.
Hoạt động của Enzim amilaza trong nước bọt
Tiết 26 - Bài 25
Tiêu hóa ở khoang miệng
Phim di chuyển thức ăn- đẩy xuống dạ dày
II. Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản
Các em quan sát hình ảnh
Phim di chuyển thức ăn- đẩy xuống dạ dày
Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của cơ quan nào
là chủ yếu và có tác dụng gì ?
2. Lực đẩy thức ăn qua thực quản xuống dạ dày
đã được tạo ra như thế nào ?
3. Thức ăn qua thực quản có được biến đổi gì
về mặt lý học và hóa học không ?
Thảo luận
Nhờ hoạt động của lưỡi là chủ yếu và có tác dụng đẩy viên thức ăn từ khoang miệng xuống thực quản.
Lực đẩy thức ăn qua thực quản xuống dạ dày đã được tạo ra nhờ sự co dãn phối hợp nhịp nhàng của các cơ thực quản.
Thời gian thức ăn qua thực quản rất nhanh ( chỉ 2 - 4 giây) nên có thể coi như thức ăn không được biến đổi gì về mặt lý học và hoá học.
Vì sao người lớn thường khuyên các em trong khi ăn không nên cười đùa?
Vì lưỡi gà, nắp thanh quản mở ra m?t phần thức ăn sẽ lên khoang mũi
phần khác sẽ xuống khí quản gây ra các phản xạ hắt hơi, ho để đẩy thức ăn bắn ra ngoài -> đó là hành động bất lịch sự, mất vệ sinh
Vì sao nĩi " nhai ki no l�u"
Vì khi nhai càng kĩ thì hiệu suất tiêu hoá càng cao,cơ thể thấp thụ được nhiều chất dinh dưỡng hơn nên no lâu hơn.
Thức ăn được --------- xuống thực quản nhờ hoạt động chủ yếu của ---------- và được đẩy xuống dạ dày nhờ hoạt động của--------------------------------
nuốt
lưỡi
các cơ thực quản
II.Nuốt và đẩy thức ăn qua thựcquản.
Tiêu hoá ở khoang miệng gồm:
- Biến đổi lí học: Tiết nước bọt, nhai, đảo trộn thức ăn, tạo viên thức ăn.
Tác dụng: Làm mềm nhuyễn thức ăn, giúp thức ăn thấm nước bọt, tạo viên vừa để nuốt.
- Biến đổi hoá học: Hoạt động của Enzim trong nước bọt
Tác dụng: Biến đổi một phần tinh bột (chín) trong thức ăn thành đường Mantôzơ
II.Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản.
I. Tiêu hóa ở khoang miệng.
Thức ăn được nuốt xuống thực quản nhờ hoạt động chủ yếu của lưỡi và được đẩy xuống dạ dày nhờ hoạt động của các cơ thực quản

Tiết 26 - Bài 25
Tiêu hóa ở khoang miệng
Theo các bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng, BV Nhi Đồng 1, từ đầu năm đến nay mỗi tuần họ đã phải xử lý từ 4 - 5 ca hóc, sặc thức ăn(đặc biệt là trẻ em và người già).
Người cao tuổi nên ăn chậm, từng miếng nhỏ.
NCT hay bị nghẹn do chức năng co, dãn của thực quản kém; khi ăn thường không tập trung, nhai vội, nuốt những miếng t/ăn quá to nên t/ăn dễ rơi nhầm vào khí quản, gây ho sặc sụa và nghẹt thở.
Tác dụng của việc
ăn chậm nhai kĩ là gì?
ĐÁP ÁN
Tiêu hóa ở khoang miệng,
chất nào sau đây bị biến đổi?
ĐÁP ÁN
Qúa trình tiêu hóa thức ăn ở khoang miệng gồm :
a. Biến đổi lý học
b. Biến đổi hóa học
c. Nhai, đảo trộn thức ăn
d. Tiết nước bọt
e. Cả a, b , cvà d
f. Chỉ a và b

2. Loại thức ăn được biến đổi về mặt hóa học ở
khoang miệng là :
a. Prôtêin
b. Lipit
c. Tinh bột chín
d. Hoa quả

KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
e
c
Nhờ hoạt động phối hợp của(1)……..
…………………………………… cùng phối
hoạt động của (2) ……………… làm
cho thức ăn đưa vào khoang miệng
trở thành(3)…………………………….thấm
đẫm nước bọt, và dễ nuốt. Trong đó :

Tinh bột chín Đường mantozơ

răng
lưỡi, các cơ môi và má
tuyến nước bọt
viên thức ăn nhuyễn,
Enzim
Amilaza
Chọn cụm từ thích hợp điền vào chổ trống
Tôi có vai trò trong tiêu hóa
thức ăn .
2. Tôi còn bảo vệ răng miệng .
3. Tôi có enzim amilaza
Tôi là ai ?
Em có biết ?



Cần phải vệ sinh răng miệng đúng cách sau khi ăn.

Thực hiện ăn sạch, uống sạch, ăn chín, uống sôi,để hạn chế vi khuẩn xâm nhập vào đường tiêu hoá.

Ăn chậm nhai kĩ , tập trung vào bữa ăn để tránh thức ăn lọt vào đường hô hấp.


Qua bài học này, em cần phải chú ý những gì trong quỏ trỡnh tiêu hoá ? khoang mi?ng?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài trả lời câu hỏi SGK
D oc mục "Em có biết"
Chuẩn bị theo nhóm
+ Nước bọt hoà loãng(25%) lọc qua bông lọc
+ Nước bọt đun sôi
+ Hồ tinh bột