Bài 25. Tiêu hóa ở khoang miệng

Kiểm tra bài cũ
- Quá trình tiêu hoá gồm những biến đổi nào? Phân biệt các loại biến đổi đó?
- kể tên các cơ quan của ống tiêu hoá và cho biết quá trình tiêu hoá bắt đầu từ dõu?
Bài 25 - Tiết 27
tiêu hoá ở khoang miệng
sinh học 8
Giáo viên: Lê Thị Vân Anh
I. Tiêu hoá ở khoang miệng
Răng cửa
Răng hàm
Tuyến nước bọt
Răng nanh
lưỡi
Nơi tiết nước bọt
Môi
Má
Vòm miệng
1. Cấu tạo khoang miệng:
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
Quan sát hình và nhớ lại khi em ăn cơm đã có những cơ quan nào trong khoang miệng tham gia vào quá trình tiêu hoá thức ăn?
TUYẾN NƯỚC BỌT
CT RĂNG NGƯỜI
CẤU TẠO CỦA LƯỠI
Lớp men răng
RĂNG BÌNH THƯỜNG RĂNG BỊ SÂU
Vi khuẩn phá
lớp men răng,
ngà răng gây
viêm tuỷ răng
Lớp ngà răng
Tuỷ răng
Xương hàm
Các mạch máu
Vết thức ăn còn
dính ở nơi khó
làm sạch
Vi khuẩn sinh
Sôi nơi vết
thức ăn
Enzim là gì?
Tinh bột chín
Đường mantôzơ
Enzim là chất xúc tác sinh học, chỉ với một lượng rất nhỏ có thể thúc đẩy tốc độ phản ứng tăng lên nhiều lần. Mỗi loại enzim chỉ xúc tác cho một phản ứng nhất định, trong điều kiện pH và nhiệt độ nhất định.
Amilaza
pH = 7,2
to = 37oC
Enzim Amilaza
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
Quan sát đoạn hình sau, cho biết: tại sao khi nhai cơm hoặc bánh mì lâu trong khoang miệng ta có cảm giác ngọt ?
Tại sao vào buổi tối trước khi đi ngủ không nên ăn đồ ngọt và phải đánh răng sau khi ăn?
Những khi ta tiết ra ít nước bọt (vào ban đêm khi ngủ, khi uống thuốc kháng sinh.) sẽ là điều kiện cho vi khuẩn phát triển nơi vết thức ăn còn dính lại, tạo ra môi trường axit gây viêm răng lợi và làm cho miệng có mùi hôi. Bởi vậy, không nên ăn đồ ngọt trước khi đi ngủ và cần phải vệ sinh răng miệng đúng cách sau khi ăn, đặc biệt là sau ăn bữa tối.
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
?Qua phần cấu tạo, một bạn nhắc lại khi thức ăn đưa vào miệng sẽ diễn ra các hoạt động nào?
- Tiết nước bọt
- Nhai
- Đảo trộn thức ăn
- Tạo viên thức ăn
- Hoạt động của enzim amilaza trong nước bọt.
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
biến đổi vật lí
I. Tiêu hoá ở khoang miệng
1. Cấu tạo khoang miệng.
biến đổi hóa học
2. Hoạt động tiêu hoá ở khoang miệng:
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
I. Tiêu hoá ở khoang miệng
1. Cấu tạo khoang miệng.
trò chơi tiếp sức.
hoàn thành bảng
-Tiết nước bọt
Nhai
Đảo trộn thức ăn
-Tạo viên thức ăn
Hoạt động của
Enzim Amilaza
trong nước bọt
?
?
?
?
Khi hiệu lệnh bắt đầu bạn số một chạy lên chọn và ghép 1 thông tin vào bảng của đội mình. Bạn tiếp theo chỉ được tiếp tục khi bạn trước đã về vị trí.

*Chú ý: Người lên sau có quyền điều chỉnh phần ghép của người lên trước trong đội mình.

Sau 2 phút đội nào ghép được chính xác và nhanh hơn là đội chiến thắng -> nhận những phần quà thú vị.
trò chơi tiếp sức.
Luật chơi:
trò chơi tiếp sức.
Dồng hồ đếm ngược
-Tiết nước bọt
Nhai
Đảo trộn thức
ăn
-Tạo viên thức
ăn
Hoạt động của
Enzim Amilaza
trong nước bọt
hoàn thành bảng
?
?
?
?





-Tiết nước bọt

Nhai

Đảo trộn thức
ăn
-Tạo viên thức
ăn
Hoạt động của
Enzim Amilaza
trong nước bọt
-Răng
-Răng, lưỡi,các
cơ môi và má
-Răng, lưỡi,các
cơ môi, má.
-Tuyến nước bọt
Một phần tinh bột
(chín) trong thức
ăn  đường
mantozơ
Enzim Amilaza
-Ướt, mềm thức
ăn và trơn thức ăn
-Cắt nhỏ, làm mềm, nhuyễn thức ăn
-Ngấm nước bọt
-Tạo viên vừa
nuốt
Hoạt động biến đổi thức ăn ở khoang miệng
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
Trong 2 quá trình biến đổi lí học và hoá học, ở khoang miệng sự biến đổi nào là quan trọng hơn, tại sao?
Đánh dấu X vào cột có biến đổi tương ứng xảy ra trong khoang miệng khi ăn những món sau:
Bài tập 1:
X
X
X
X
X
X
X
Các hiện tượng
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
II. Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản:
Thảo luận nhóm trong 2 phút hoàn thành bài tập 2 (phiếu học tập):
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
- Khi nào phản xạ nuốt bắt đầu?
- Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của cơ quan nào là chủ yếu và có tác dụng gì?
- Cơ quan nào giúp thức ăn không bị lọt lên khoang mũi hoặc rơi vào thực quản khi nuốt?
Khi viên thức ăn được tạo ra và thu gom trên mặt lưỡi .
Nhờ hoạt động của lưỡi là chủ yếu
? đẩy viên thức ăn chuyển xuống họng, vào thực quản.
Nhờ khẩu cái mềm nâng lên đóng kín 2 lỗ thông lên mũi và nắp thanh quản đóng kín lỗ khí quản .
II. Nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản:
Bài 25 - Tiết 27: Tiêu hoá ở khoang miệng
Khi nào phản xạ nuốt bắt đầu?
- Nuốt diễn ra nhờ hoạt động của cơ quan nào là chủ yếu và có tác dụng gì?
- Cơ quan nào giúp thức ăn không bị lọt lên khoang mũi hoặc rơi vào thực quản khi nuốt?
Quan sát hình và cho biết: làm cách nào thức ăn có thể qua thực quản xuống dạ dày ?
Khi thức ăn xuống thực quản, các cơ ở thực quản lần lượt co dãn đẩy dần viên thức ăn xuống dạ dày. Sau 2 -> 4 giây thức ăn từ khoang miệng xuống tới dạ dày.
Tại sao không được vừa ăn vừa cười đùa nói chuyện?
Nắp thanh quản không đậy kịp, khẩu cái mềm chưa kịp nâng lên, thức ăn lọt lên khoang mũi hoặc rơi vào khí quản -> sặc.
Bài tập 3:
Khoanh tròn đáp án đúng:

A. Được bôi trơn bằng nước bọt từ khi ở
khoang miệng
B. Cơ thực quản co dãn tạo lực đẩy.
C. Niêm mạc thực quản có nhiều lông nhỏ
đẩy thức ăn đi xuống dạ dày.
D. Lưỡi đẩy xuống
E. C¶ A và B.
Thức ăn từ thực quản xuống được dạ dày là do:

Trò chơi "Ô chữ bí ẩn"
Luật chơi�:
Lớp chia 2 đội:
đội này chọn ô chữ và đọc câu hỏi cho đội kia trả lời.
Trả lời đúng 1 ô chữ được 1 điểm, trả lời sai không bị trừ điểm.
Giải đúng ô chữ bí mật được 2 điểm.
Sau khi kết thúc, đội nào được nhiều điểm hơn sẽ là đội chiến thắng.
Ô chữ bí ẩn hôm nay là một câu thành ngữ trong ăn uống
Ô CHữ
3
1
2
4
5
6
7
8
9
10
11
T H ự C Q U ả N
M a N t o z ơ
A m i l a z a
L í h ọ c
T i n h b ộ t
C o d ã n
s â u r ă n g
ô chữ bí ẩn
k H ẩ u c á i m ề m
k H o a n g m i ệ n g
L ư ỡ i
B a
â
i
N
l
h
N
i
o
k
u
a
Trong khoang miệng có bao nhiêu đôi tuyến nước bọt?
Cơ quan có chức năng đảo trộn và tạo viên thức ăn?
2 chữ cái
4 chữ cái
7 chữ cái
7 chữ cái
8 chữ cái
5 chữ cái
7 chữ cái
5 chữ cái
7 chữ cái
10 chữ cái
11 chữ cái
11 chữ cái
Cơ quan dẫn thức ăn từ khoang miệng xuống dạ dày?
Sản phẩm tạo ra từ biến đổi hoá học ở khoang miệng?
Tên loại enzim tiêu hoá có trong nước bọt?
ở khoang miệng thức ăn chủ yếu bị biến đổi này?
Enzim trong nước bọt có khả năng biến đổi chất này?
Thực quản đã làm gì để tống thức ăn xuống dạ dày?
Nếu ăn nhiều đồ ngọt vào buổi tối và lười chải răng sẽ mắc bệnh này?
Cơ Quan giúp thức ăn không bị lọt vào khoang mũi khi nuốt?
Nơi đầu tiên diễn ra quá trình tiêu hoá thức ăn?
n H a i k ĩ n o l â u
Giải thích nghĩa đen sinh học của câu thành ngữ "nhai kĩ no lâu"?
Nếu ăn vội có thể sẽ bị nghẹn, giải thích tại sao?
A. Ăn chậm, nhai kĩ.
B. Vừa ăn vừa đọc truyện để tranh thủ thư giãn.
C. Sau khi ăn chỉ cần súc miệng bằng nước muối không cần đánh răng.
D. Không ăn đồ ngọt vào buổi tối đặc biệt là trước khi đi ngủ.
E. Trong bữa cơm nên nói chuyện, cười đùa thật nhiều để ăn ngon hơn.
B�i t?p 4:
Điền "Đ" vào ô trống câu đúng, "S" vào ô trống câu sai.
đ
đ
S
S
S
Dặn dò
- Học bài và làm bài trong vở bài tập
Đọc trước bài sau:
+ Đọc trước bài mới
+ Xem lại cấu tạo chung thành ống tiêu hóa để so sánh với thành dạ dày.
Xin cảm ơn các thầy cô giáo cùng toàn thể các em !