Bài 25. Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện

Phòng giáo dục nho quan









Giáo án điện tử
Môn Vật lý

Kiểm tra bài cũ
? Tác dụng từ của dòng điện được biểu hiện như thế nào.






+Dòng điện gây ra lực từ tác dụng lên kim nam châm đặt gần nó. Ta nói dòng điện có tác dụng từ.
? Nêu cấu tạo của nam châm điện mà em đã học ở lớp 7.
+ Nam châm điện gồm một ống dây dẫn trong đó có lõi sắt non. Khi cho dòng điện chạy qua ống dây, lõi sắt bị nhiễm từ và trở thành một nam châm. Khi ngắt dòng điện, lõi sắt mất từ tính.
Chúng ta biết, sắt và thép đều là vật liệu từ, vậy sắt và thép nhiễm từ có giống nhau không? Tại sao lõi của nam châm điện không phải là thép? -> Bài mới
Bài 25: Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện
I - Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
a) Làm TN như hình 25.1
? Khi đóng khoá K cho dòng điện chạy qua ống dây thì góc lệch của nam châm thay đổi ntn so với ban đầu.
+ Khi đóng khoá K, kim của nam châm bị lệch đi so với ban đầu.
?Khi đặt lõi sắt non hoặc thép vào trong lòng ống dâythì góc lệch của nam châm thay đổi ntn so với TH không có lõi sắt hoặc thép.
+ Khi đặt lõi sắt hoặc thép vào trong lòng cuộn dây, đóng khoá K, góc lệch của kim nam châm lớn hơn so với trường hợp không có lõi sắt hoặc thép.
-> Lõi sắt hoặc thép làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện.
I - Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
Làm TN như hình 25.1
b) Làm TN như hình 25.2
? Nhận xét gì về từ của ống dây có lõi sắt non và ống dây có lõi thép khi ngắt dòng điện qua ống dây.
C1: Khi ngắt dòng điện đi qua ống dây, lõi sắt non mất hết từ tính, còn lõi thép thì vẫn giữ được từ tính.
? Qua TN 25.1 và 25.2 em rút ra kết luận gì.
2. Kết luận
a) Lõi sắt hoặc thép làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện.
b) Khi ngắt điện, lõi sát non mất hết từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ được từ tính.
I - Sự nhiễm từ của sắt, thép
Thí nghiệm
2. Kết luận
II - Nam châm điện
? Nêu cấu tạo của nam châm điện.
+ Cấu tạo: Gồm một ống dây dẫn trong có lõi sắt non.
? Cho biết ý nghĩ các con số ghi trên ống dây của nam châm ở hình 25.3.
C2:
+ Các con số (1000 - 1500) ghi trên ống dây cho biết ống dây có thể sử dụng với số vòng dây khác nhau tuỳ theo cách chọn để nối hai đầu ống dây với nguồn điện. Dòng chữ 1A - 22 cho biết ống dây được dùng với dòng điện cường độ 1A, điện trở ống dây là 22
? Có những cách nào làm tăng lực từ của nam châm điện.
+ Có thể tăng lực từ của nam châm bằng cách tăng cường độ dòng điện qua ống dây hoặc tăng số vòng của ống dây.
I - Sự nhiễm từ của sắt, thép
1.Thí nghiệm
2. Kết luận
II - Nam châm điện
C1, C2
? So sánh các nam châm điện được mô tả trên hình 25.4. Trong các nam châm a và b; c và d; b, d và e thì nam châm nào mạnh hơn.
C3: Nam châm b mạnh hơn a, d mạnh hơn c, e mạnh hơn b và d
III - Vận dụng
? Khi chạm chiếc kéo vào đầu thanh nam châm thì sau đó mũi kéo hút được các vụn sắt. Giải thích vì sao.
C4: Vì khi chạm vào đầu thanh nam châm thì mũi kéo đã bị nhiễm từ và trở thành nam châm. Mặt khác, kéo làm bằng thép nên sau khi không còn tiếp xúc với nam châm nữa, nó vẫn giữ được từ tính lâu dài.
I - Sự nhiễm từ của sắt, thép
1.Thí nghiệm
2. Kết luận
II - Nam châm điện
III - Vận dụng
C4
? Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì làm thế nào.
C5: Chỉ cần ngắt dòng điện đi qua ống dây của nam châm.
? Em hãy trả lời câu hỏi ở phần mở đầu.
C6: Lợi thế của nam châm điện:
- Có thể chế tạo nam châm điện cực mạnh bằng cách tăng số vòng dây và tăng cường độ dòng điện đi qua ống dây.
-Chỉ ngắt dòng điện đi qua ống dây là nam châm điện mất hết từ tính.
- Có thể thay đổi tên từ cực của nam châm điện bằng cách đổi chiều dòng điện đi qua ống dây.
Hướng dẫn học ở nhà:
- Học thuộc phần ghi nhớ ở cuối bài học
- Bài 25SBT
Xin chào và hẹn gặp lại
Giáo viên: Hoàng Ninh