Bài 25. Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện

1
Phòng GD&ĐT HảI Lăng
Trường THCS HảI Chánh
Lần 2 (có bổ sung)
2
Kiểm tra bài cũ
?.So sánh từ phổ của thanh nam châm và từ phổ của ống dây có dòng điện chạy qua?
. Phát biểu quy tắc nắm tay phải?
3
. Hình dưới cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Hãy dùng quy tắc nắm tay phải để xác định tên các từ cực của ống dây.
A
B
Từ cực bắc
Từ cực nam
Trả lơì (Trigger)
4
Tiết 27
Sự nhiễm Từ của sắt, thép - Nam châm điện
5
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
1.Thí nghiệm:
a) Ống dây chưa có lõi sắt, thép:
Đóng khoá K, quan sát góc lệch của kim nam châm so với phương ban đầu
Mắc mạch điện như hình vẽ
K
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
6
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
1.Thí nghiệm:
a) èng d©y ch­a cã lâi s¾t, thÐp
b) èng d©y cã lâi s¾t, thÐp
Đóng khoá K, quan sát góc lệch của kim nam châm so với phương ban đầu
Cho lõi sắt hoặc thép vào ống dây
K
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
7
1.Thí nghiệm:
c) Ống dây có lõi sắt non:

Đóng khoá K, quan sát hiện tượng xảy ra với các đinh sắt.
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
Mắc mạch điện như hình vẽ
lõi sắt non
đinh sắt
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
8
1.Thí nghiệm:
c) Ống dây có lõi sắt non đang hút đinh:

Ngắt khoá K, quan sát hiện tượng xảy ra với các đinh sắt.
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
Mắc mạch điện như hình vẽ
lõi sắt non
đinh sắt
9


Ngắt khoá K, quan sát hiện tượng xảy ra với các đinh sắt.
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
Mắc mạch điện như hình vẽ
Lõi thép
đinh sắt
1.Thí nghiệm:
d) Ống dây có lõi thép đang hút đinh:

Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
10
C1: Nhận xét về tác dụng từ của ống dây có lõi sắt non và ống dây có lõi thép khi ngắt dòng điện qua ống dây.
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
1. Thí nghiệm
Khi ngắt dòng điện đi qua ống dây, lõi sắt non mất h?t từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ từ tính.
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
11
1A - 22
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
2. Kết luận

C2: Quan sát và chỉ ra các bộ phận của nam châm điện. Cho biÕt ý nghÜa cña c¸c con sè kh¸c nhau ghi trªn èng d©y
Các con số khác nhau (1000, 1500) ghi trên ống dây cho biết ống dây có thể sử dụng với những số vòng khác nhau, tuỳ theo cách chọn để nối 2 đầu ống dây với nguồn điện.

Dòng chữ
Cho biết ống dây dùng với dòng điện có cường độ 1A, điện trở ống dây 22
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
II./ Nam châm điện:
12
C3: So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d và e nam châm nào mạnh hơn?
I = 1A
n = 250
I = 1A
n = 500
I = 1A
n = 300
I = 1A
n = 500
I = 2A
n = 300
I = 2A
n = 300
I = 2A
n = 750
a)
b)
c)
d)
b)
d)
e)
NC b mạnh hơn a
NC d mạnh hơn c
NC e mạnh hơn b và d
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II./ Nam châm điện
13
III./ Vận dụng:
C4: Khi chạm mũi kéo vào đầu thanh nam châm thì sau đó mũi kéo hút được các vụn sắt. Giải thích vì sao?

TLC4: Vì khi chạm vào thanh nam châm thì mũi kéo đã bị nhiễm từ và trở thành một nam châm
Mặt khác, kéo làm bằng thép nên sau khi không còn tiếp xúc với nam châm nữa, nó vẫn giữ nguyên được từ tính lâu dài.
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II./ Nam châm điện
14
C5: Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì làm thế nào. Tại sao?
-
K
Chỉ cần ngắt khoá K
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II./ Nam châm điện
III./ Vận dụng:
15
C6: Trả lời câu hỏi phần mở bài:
Lợi thế của nam châm điện:
Có thể chế tạo nam châm điện cực mạnh bằng cách tăng số vòng dây và tăng cường độ dòng điện đi qua ống dây.
Chỉ cần ngắt dòng diện qua ống dây là nam châm điện mất hết từ tính.
Có thể thay đổi tên từ cực của nam châm bằng cách thay đổi chiều dòng điện qua ống dây.
Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện
I./ Sự nhiễm từ của sắt, thép:
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II./ Nam châm điện
III./ Vận dụng:
16
Cũng cố:
Nêu cách chế tạo nam châm vỉnh cửu? Người ta dùng lỏi sắt hay thép để chế tạo nam châm vỉnh cửu, vì sao?
17
* Ghi nhớ
- Sắt, thép, niken, cô ban và các vật liệu từ khác đặt trong từ trường đều bị nhiễm từ.
- Sau khi đã bÞ nhiễm từ, sắt non không giữ được từ tính lâu dài, còn thép thì giữ được từ tính lâu dài.
- Có thể tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vật bằng cách tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây hoặc tăng số vòng dây của ống dây.
18
Dặn dò và bài tập về nhà:
Học kỹ phần ghi nhớ
Làm bài tập 25 trang 31 SBT
Hướng dẫn: Vận dụng quy tắc nắm tay phải và sự nhiễm từ của sắt thép có thể giải được.
Bài 25.3: Nếu một đầu kẹp giấy bị hút tại cực S thì đầu đó là từ cực N, từ đó suy ra tên các từ cực của đầu còn lại và các kẹp giấy khác.
19

C¶m ¬n c¸c em!