Bài 25. Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện

Chào mừng quý thầy cô
Đến dự giờ thăm lớp chúng em !
? Em hãy cho biết quy tắc nắm bàn tay phải dùng để xác định cái gì? Phát biểu quy tắc nắm bàn tay phải ?
Trả lời:
+ Quy tắc bàn tay phải dùng để xác định chiều đường sức từ trong lòng ống dây.
+ Nắm bàn tay phải sao cho các ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Ngón tay cái choãi ra chỉ chiều đường sức từ trong lòng ống dây.
? Em hãy xác định chiều đường sức từ của ống dây, từ đó chỉ ra đâu là cực N, đâu là cực S ?
+
A
B
N
S
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Lõi Sắt Non
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Non
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Non
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Non
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Non
Câu hỏi: Em hãy so sánh độ mạnh của lực từ tác dụng lên kim nam châm trong hai trường hợp: Không có lõi sắt và có lõi sắt ?
+ Trả lời: Lực từ của ống dây có lõi sắt mạnh hơn.
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Non
Đinh Sắt
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Non
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Non
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
Lõi Thép
đinh
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
thép
đinh
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
thép
đinh
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
thép
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
thép
C1 : Nhận xét về tác dụng từ của ống dây có lõi sát non và ống dây có lõi thép khi ngắt dòng điện qua ống dây?
Gợi ý
tiếp
*Gợi ý
A
+
K
Non
*Gợi ý
A
+
K
Non
*Gợi ý
A
+
thép
*Gợi ý
A
+
K
thép
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
A
+
K
thép
C1 : Nhận xét về tác dụng từ của ống dây có lõi sát non và ống dây có lõi thép khi ngắt dòng điện qua ống dây?
Gợi ý
tiếp
* Trả lời: Tác dụng từ của ống dây có lõi sắt non mất hết từ tính sau khi ngắt điện, còn lõi thép thì vẫn còn từ tính.
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP

Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
C1:
2. Kết luận:
+ Lõi sắt huặc lõi thép làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện chạy qua.
+ Khi ngắt điện, lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ được từ tính.
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
II/ NAM CHÂM ĐIỆN
Thí nghiệm:
+ Bố trí và tiến hành thí nghiệm như hình vẽ:
C1:
2. Kết luận:
+ Lõi sắt huặc lõi thép làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện chạy qua.
+ Khi ngắt điện, lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ được từ tính.
1. Cấu Tạo:
+ Gồm một ống dây dẫn, trong có lõi sắt non.
2. Hoạt động:
+ Khi dòng điện chạy trong ống dây, lõi sắt non bị nhiễm từ và có từ tính.
C2 : Quan sát hình và chỉ ra đâu là ống dây, đâu là lõi sắt non. Cho biết ý nghĩa của các con số ghi trên ống dây ?
* Trả lời:
+ Số 0, 1000, 1500 : Chỉ số vòng của ống dây
+ Số 1 A : Chỉ cường độ dòng điện định mức của nam châm điện ( CĐDĐ tối đa cho phép chạy qua).
+ Số 220 V: Chỉ HĐT định mức của nam châm điện.


0

1000
1500
1A- 220 V
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
II/ NAM CHÂM ĐIỆN
n=1000 vòng
n=500 vòng
n =
1500 vòng
Lõi sắt non
Ống dây

Lực từ của nam châm điện tỉ lệ thuận với CĐDĐ trong ống dây và với số vòng dây của ống dây.
I = 1 A
n = 250
I = 1 A
n = 500
I = 1 A
n = 300
I = 2 A
n = 300
I = 2 A
n = 750
a)
b)
c)
d)
e)
1
2
4
3
5
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
II/ NAM CHÂM ĐIỆN
Lực từ của nam châm điện tỉ lệ thuận với CĐDĐ trong ống dây và với số vòng dây của ống dây.
C3. So sánh độ mạnh của các nam châm điện được mô tả trên hình 25.4 (SGK) ?
C3 . 1e 2 d 3 b 4 c 5 a
Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN

I/ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP
II/ NAM CHÂM ĐIỆN
III/ VẬN DỤNG:
C4. Khi chạm mũi chiếc kéo vào đầu thanh nam châm thì sau đó mũi kéo hút được các vụn sắt. Giải thích vì sao?
*Trả lời: Kéo được làm bằng thép, mà thép khi bị nhiễm từ có khả năng lưu giữ từ tính, nên nó vẫn hút được các vụn sắt.
C5. Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì làm thế nào?
* Trả lời: Ngắt điện.
C6. Nam châm điện có gì lợi hơn nam châm vĩnh cửu?
+ Lực từ mạnh hơn
+ Có thể thay đổi được cường độ của lực từ (bằng cách thay đổi CĐDĐ trong ống dây huặc thay đổi số vòng dây của ống dây), còn nam châm vĩnh cửu thì không.
+ Có thể thay đổi từ cực của nam châm điện ( bằng cách đảo chiều dòng điện trong ống dây), còn nam châm vĩnh cửu thì không thể.


Ghi nhớ
* Sắt , thép và một số vật liệu dẫn từ khác như ni ken, côban.. đặt trong từ trường, đều bị nhiễm từ.
* Sau khi bị nhiễm từ, sắt non không giữ được từ tính lâu dài, còn thép thì giữ được tù tính lâu dài.
* Có thể làm tăng lực từ tác dụng lên vật bằng cách tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây hoặc tăng số vòng của ống dây.
Nhân ngày nhà giáo Việt Nam 20/11
Chúng em chúc thầy cô cùng gia đình sức khoẻ , hạnh phúc
Chúc Cô , Thầy ngày càng thêm sáng tươi
Nhân ngày nhà giáo Việt Nam 20/11
Chúng em chúc thầy cô cùng gia đình sức khoẻ , hạnh phúc
Chúc Cô , Thầy ngày càng thêm sáng tươi