Bài 25. Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
GV: Nguyễn Hữu Nhất Lang
SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT VÀ THÉP
-
1A - 22
1A - 22
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
1. Thí nghiệm
a.Thí nghiệm1: hình 25.1
-Đóng công tắc cho dòng điện chạy
qua ống dây và quan sát góc lệch
của kim nam châm so với phương
ban đầu.
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
Ngu?n
Khoá K
Ampekế
Biến trở con chạy
Ống dây
Kim nam châm
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
1. Thí nghiệm
a.Thí nghiệm 1:
-Đặt lõi sắt non hoặc lõi thép vào
trong lòng ống dây.Đóng công tắc
quan sát góc lệch của kim nam châm.
hình 25.1
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
- Cho nhận xét về góc lệch của kim nam châm so với trường hợp ống dây không có lõi sắt (thép).
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
1. Thí nghiệm
a.Thí nghiệm 1 :
 Lõi sắt hoặc thép làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện.
b. Kết luận
hình 25.1
Sắt, thép, niken, cô ban và các vật liệu từ khác đặt trong từ trường, đều bị nhiễm từ.
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
Bố trí thí nghiệm như hình 25.2
*Hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra với đinh sắt trong các trường hợp sau:
+Ống dây có lõi sắt non đang hút đinh sắt. Ngắt khóa K
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
a.Thí nghiệm 1:
+Ống dây có lõi thép đang hút đinh sắt. Ngắt khóa K
C.Thí nghiệm 2: hình 25.2
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
1. Thí nghiệm
b. Kết luận
 Lõi sắt hoặc thép đã làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện
Sắt, thép, niken, cô ban và các vật liệu từ khác đặt trong từ trường, đều bị nhiễm từ
hình 25.1
d. Kết luận
 Khi ngắt dòng điện, lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi thép vẫn giữ được từ tính.
 Lõi sắt hoặc thép đã làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện
 Khi ngắt dòng điện, lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi thép vẫn giữ được từ tính.
II. NAM CHÂM ĐIỆN
Hãy cho biết cấu tạo của nam châm điện?
? - C?u t?o: G?m ?ng dõy d?n trong cú lừi s?t non.
Hãy cho biết ý nghĩa của các con số ghi trên nam châm điện trên hình?
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
1. Thí nghiệm
b. Kết luận
 Sắt, thép, niken, cô ban và các vật liệu từ khác đặt trong từ trường, đều bị nhiễm từ
?- Cú th? l�m tang l?c t? c?a nam chõm di?n b?ng cỏch tang cu?ng d? dũng di?n ch?y qua cỏc vũng dõy ho?c tang s? vũng dõy c?a ?ng dõy
Lõi sắt
Ống dây
C3: So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d và e thì nam châm nào mạnh hơn?
I = 1A
n = 250
I = 1A
n = 500
I = 1A
n = 300
I = 1A
n = 500
I = 2A
n = 300
I = 2A
n = 300
I = 2A
n = 750
a)
b)
c)
d)
b)
d)
e)
Nam châm b mạnh hơn a
Nam châm d mạnh hơn c
Nam châm e mạnh hơn b và d
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
Một số ứng dụng của nam châm điện trong đời sống và kỹ thuật
cần Cẩu điện
Tàu điện chạy trên đệm từ
Chuông báo động
SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP-NAM CHÂM ĐIỆN
Tăng(giảm) lực từ
Cấu tạo: Gồm ống dây dẫn trong có lõi sắt non
Trong từ trường nhiễm từ
Ứng dụng làm nam châm điện
giữ được từ tính lâu dài

Ứng dụng làm nam châm vĩnh cửu
Trong từ trường nhiễm từ
Không giữ được từ tính lâu dài
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
SẮT
THÉP
Tăng(giảm)
số vòng dây
Tăng(giảm) CĐDĐ qua các vòng dây
Ứng dụng:chuông điện, cần cẩu điện, Rơle điện từ……
NAM CHÂM ĐIỆN
III. VẬN DỤNG
2
6
1
4
3
7
5
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
II. NAM CHÂM ĐIỆN
1 BÚT BI
PHẦN THƯỞNG
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
III. Vận dụng
C4:Khi chạm mũi kéo vào đầu thanh nam châm thì sau đó mũi kéo hút được các vụn sắt. Giải thích vì sao?

BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
Vì khi chạm vào thanh nam châm thì mũi kéo đã bị nhiễm từ và trở thành một nam châm.
Mặt khác, kéo có thể được làm bằng thép nên sau khi không còn tiếp xúc với nam châm nữa, kéo vẫn giữ được từ tính lâu dài.
CHÚC BẠN MAY MẮN LẦN SAU
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
C5: Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì làm thế nào. Tại sao?
-
K
Chỉ cần ngắt dòng điện qua ống dây
III. Vận dụng
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
C6: Trả lời câu hỏi phần mở bài
Nam châm điện được tạo ra như thế nào, có gì lợi hơn so với nam châm vĩnh cửu?



* Nam châm được tạo ra bằng cách đặt một lõi sắt non vào trong lồng cuộn dây có dòng điện chạy qua.
* Lợi thế của nam châm điện:
- Có thể chế tạo nam châm điện cực mạnh bằng cách tăng số vòng dây và tăng cường độ dòng điện đi qua ống dây.
- Chỉ cần ngắt dòng điện qua ống dây là nam châm điện mất hết từ tính.
- Có thể thay đổi tên từ cực của nam châm bằng cách thay đổi chiều dòng điện qua ống dây.
III. Vận dụng
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
1. Sắt, thép, ni ken, cô ban và các vật liệu từ khác đặt trong từ trường, đều bị …………
2. Sau khi đã bị nhiễm từ, ………..không giữ được từ tính lâu dài.
3. Có thể làm ……………..của nam châm điện tác dụng lên một vật bằng cách tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây hoặc tăng số vòng của ống dây.
nhiễm từ
sắt non
tăng lực từ
Câu hỏi: Hãy điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống để được câu đúng :
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
III. Vận dụng
III. Vận dụng
Câu hỏi: Chọn câu không đúng trong các câu sau đây .
A. Khi đặt trong từ trường sắt, thép và một số vật liệu từ khác đều bị nhiễm từ.
B. Khi không cho dòng điện chạy qua ống dây nam châm điện vẫn còn từ tính.
C. Dùng nam châm điện trong sản xuất thay cho động cơ nhiệt là một biện pháp bảo vệ môi trường.
D. Khi tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây của nam châm điện thì từ tính của nam châm điện tăng lên
BÀI 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
1.Nắm vững nội dung các ghi nhớ SGK trang 69 .
2.Làm bài tập 25.1, 25.3, 25.5 SBT trang 57.
3.Tìm hiểu trước cấu tạo của loa điện và Rơle điện từ bài 26 SGK trang 70.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Cách chế tạo một nam châm điện và một la bàn đơn giản
*Nam châm điện
Dùng dây dẫn có vỏ bọc cách điện quấn quanh một chiếc đinh sắt.
Khi đó chiếc đinh có thể hút được sắt, thép và trở thành một nam châm điện.
Mắc hai đầu dây dẫn vào hai cực của một chiếc pin.
*La bàn
Đặt chiếc kim khâu dọc theo chiếc đinh trên, sau vài phút kim cũng trở thành một nam châm.
Đặt miếng xốp nhỏ trên mặt nước rồi đặt kim này lên miếng xốp.
Kim luôn định hướng theo phương Nam – Bắc.
BẮC
NAM
*Nam châm điện
Cách chế tạo một nam châm điện và một la bàn đơn giản