Bài 25. Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện

Chào mừng quý thầy cô giáo về dự giờ
Chúc các em học sinh 9/3 một tiết học thành công
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
1. Thí nghiệm:
Thí nghiệm 25.1:
-Nhiệm vụ:
+Bước 1: quan sát phương ban đầu của
kim nam châm
+Bước 2: đóng khóa K, quan sát góc
lệch kim nam châm so với phương
ban đầu.
+Bước 3: ngắt khóa K, đặt lõi thép vào
trong lòng ống dây. Đóng khóa K,
quan sát góc lệch kim nam châm so
với trường hợp ống dây không có
lõi thép( bước 2)
Đọc 1.a, thí nghiệm 25.1:
-Mục đích thí nghiệm
-Dụng cụ thí nghiệm
-Nhiệm vụ thực hiện sau khi mắc xong
mạch điện
Đóng khoá K, quan sát góc lệch của kim nam châm so với phương ban đầu
K
Các nhóm mắc mạch điện hình 25.1a
( không có lõi thép)(2 phút)
Ngắt khóa K, đặt lõi thép vào trong lòng ống dây.Đóng khoá K, quan sát góc lệch của kim nam châm so với trường hợp ống dây không có lõi thép
K
Các nhóm mắc mạch điện hình 25.1b
(có lõi thép)(2 phút)
Đóng khoá K, quan sát góc lệch của kim nam châm so với phương ban đầu
K
Các nhóm mắc mạch điện hình 25.1a
( không có lõi thép)(2 phút)
Ngắt khóa K, đặt lõi thép vào trong lòng ống dây.Đóng khoá K, quan sát góc lệch của kim nam châm so với trường hợp ống dây không có lõi thép
K
Các nhóm mắc mạch điện hình 25.1b
(có lõi thép)(2 phút)
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
1. Thí nghiệm:

Qua thí nghiệm 25.1, lõi thép (sắt) có tác dụng gì?
Làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện.
2. Kết luận:
Lõi sắt non (hoặc lõi
thép) làm tăng tác dụng từ
của ốngdây khi có dòng
điện chạy qua.
Lõi thép
Lõi sắt non
Thí nghiệm 25.2:
Vậy sự nhiễm từ của sắt non và thép có gì khác nhau khi ta ngắt dòng điện ?
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
Khi ngắt dòng điện đi qua ống dây,
lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi
thép thì vẫn giữ được từ tính.
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:

b. Khi ngắt dòng điện, lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ được từ tính.
Lõi sắt non (hoặc lõi
thép) làm tăng tác dụng từ
của ốngdây khi có dòng
điện chạy qua.
C2: Quan sát và chỉ ra các bộ phận chính của nam châm điện.
Cho biết ý nghĩa các con số ghi trên ống dây của nam châm điện.
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
II. NAM CHÂM ĐIỆN.
1. Cấu tạo:
Gồm:lõi sắt non và ống dây.
Nam châm điện hoạt động như thế nào?
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
II. NAM CHÂM ĐIỆN.
1. Cấu tạo:
Gồm:lõi sắt non và ống dây.
2. Hoạt động:
Khi dòng điện chạy qua ống dây thì ống dây trở thành một nam châm, đồng thời lõi sắt non bị nhiễm từ và trở thành nam châm nữa. Khi ngắt điện, thì lõi sắt non mất từ tính và nam châm điện ngừng hoạt động

Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP
II. NAM CHÂM ĐIỆN.
1. Cấu tạo:
2. Hoạt động:
Khi dòng điện chạy qua ống dây trở thành một nam châm, đồng thời lõi sắt non bị nhiễm từ và trở thành nam châm nữa. Khi ngắt điện, thì lõi sắt non mất từ tính và nam châm điện ngừng hoạt động

3. Cách làm tăng lực từ của nam châm điện:
-Tăng cường độ dòng điện qua
các vòng dây
-Tăng số vòng của ống dây
Cách làm tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vật ?
C3: So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d và e nam châm nào mạnh hơn?
I = 1A
n = 250
I = 1A
n = 500
I = 1A
n = 300
I = 1A
n = 500
I = 2A
n = 300
I = 2A
n = 300
I = 2A
n = 750
a)
b)
c)
d)
b)
d)
e)
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
C3: So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; nam châm nào mạnh hơn?
I = 1A
n = 250
I = 1A
n = 500
I = 1A
n = 300
I = 2A
n = 300
a)
b)
c)
d)
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
Nam châm b mạnh hơn
nam châm a
Nam châm d mạnh hơn
nam châm c
C3: So sánh các nam châm điện: b,d và e nam châm nào mạnh hơn?
I = 1A
n = 500
I = 2A
n = 300
I = 2A
n = 750
b)
d)
e)
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
Nam châm e mạnh hơn nam châm b,d
III. Vận dụng
C4:Khi chạm mũi kéo vào đầu thanh nam châm thì sau đó mũi kéo hút được các vụn sắt. Giải thích vì sao?

Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
-Vì khi chạm vào thanh nam châm thì mũi kéo đã bị nhiễm từ và trở thành một nam châm.
-Mặt khác, kéo được làm bằng thép nên sau khi không còn tiếp xúc với nam châm nữa, kéo vẫn giữ được từ tính lâu dài.

C5: Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì làm thế nào?
-
K
III. Vận dụng
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
Ngắt khóa K.
C6: Trả lời câu hỏi phần mở bài:

Lợi thế của nam châm điện:
- Có thể chế tạo nam châm điện cực mạnh bằng cách tăng số vòng dây hoặc tăng cường độ dòng điện đi qua ống dây.
- Chỉ cần ngắt dòng điện qua ống dây là nam châm điện mất hết từ tính.
- Có thể thay đổi tên từ cực của nam châm bằng cách thay đổi chiều dòng điện qua ống dây.
III. Vận dụng
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
1. Sắt, thép, ni ken, cô ban và các vật liệu từ khác đặt trong từ trường, đều bị …………
2. Sau khi đã bị nhiễm từ, ………..không giữ được từ tính lâu dài.
3. Có thể làm ……………..của nam châm điện tác dụng lên một vật bằng cách tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây hoặc tăng số vòng của ống dây.
nhiễm từ
sắt non
tăng lực từ
Hãy điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống để được câu đúng ý nghĩa vật lý:
Tiết 28: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN
*La bàn
Đặt chiếc kim khâu dọc theo chiếc đinh trên, sau vài phút kim cũng trở thành một nam châm.
Đặt miếng xốp nhỏ trên mặt nước rồi đặt kim này lên miếng xốp.
Kim luôn định hướng theo phương Nam – Bắc.
BẮC
NAM
Cách chế tạo một la bàn đơn giản
Về nhà:
1. Xem trước nội dung bài: Ứng dụng của nam châm và tìm hiểu nội dung sau:
+ Nguyên tắc hoạt động của loa điện.
+ Tìm hiểu hoạt động Rơle điện từ?
2. Bài tập về nhà: 25.1 -25.3 SBT