Bài 25. Ôn tập về thơ

Môn Ngữ Văn 9

Nhiệt liệt chào mừng QUí thầy cô về dự GIờ

?Tiết 127:
Ngữ Văn
Ôn tập về thơ
** Trò chơi: Đây là ai?
? Quan sát tranh và cho biết đây là nhà thơ nào, bài thơ nào của ông mà em đã được học?
Nhà thơ Chính Hữu
Thơ ông không nhiều nhưng có những bài đặc sắc,cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc. Ông sáng tác 1 bài thơ đặc sắc khi cùng đồng đội tham gia chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc
Nhà thơ Phạm Tiến Duật
Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch, tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ thời chống Mỹ qua hình tượng người lính, thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn
Nhà thơ Huy Cận
(1919 - 2005 )
Từ chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh, hồn thơ Ông mới thực sự nảy nở trở lại và dồi dào cảm hứng về thiên nhiên, đất nước, về lao động và niềm vui trước cuộc sống mới
Nhà thơ Bằng Việt
Khi đang là sinh viên học ở nước ngoài, nhà thơ đã sáng tác 1 tác phẩm thể hiện lòng kính yêu, trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà
Nhà thơ Thanh Hải
Ông viết bài thơ không bao lâu trước khi qua đời, thể hiện niềm yêu mến thiết tha cuộc sống,đất nước và ước nguyện được cống hiến 1 mùa xuân nho nhỏ của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc
I. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học.
Ôn tập về thơ
Nói với con
11
Sang thu
10
Viếng lăng Bác
9
Mùa xuân nho nhỏ
8
Con cò
7
ánh trăng
6
Khúc hát .. trên lưng mẹ
5
Bếp lửa
4
Đoàn thuyền đánh cá
3
Bài thơ về . không kính
2
Đồng chí
1

Đặc sắc nghệ thuật

Tóm tắt nội dung
Thể
thơ
Năm
sáng
tác
Tác
giả
Bài thơ
TT
Tiết 127
? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
Chi ti?t, hình ?nh, ngôn ng? gi?n d? chân th?c, cô d?ng, giàu s?c bi?u c?m.
c) Tình d?ng chí d?a trên co s? cùng chung c?nh ng?, lí tu?ng chi?n d?u, du?c th? hi?n t? nhiên, bình d?, sâu s?c, góp ph?n t?o nên s?c m?nh, v? d?p tinh th?n c?a ngu?i lính cách m?ng.
Bảy chữ
1958
Huy Cận
Đoàn thuyền đánh cá
3
Hình ảnh đẹp được sáng tạo bằng liên tưởng,tưởng tượng; âm hưởng khoẻ khoắn, lạc quan.
b) Bức tranh đẹp, tráng lệ về thiên nhiên, vũ trụ và người lao động trên biển. Qua đó thể hiện cảm xúc về thiên nhiên,lao động, niềm vui trong cuộc sống mới.
Tự do
1969
Phạm Tiến Duật
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
2
Chất liệu hiện thực sinh động, hình ảnh độc đáo; giọng điệu tự nhiên, khoẻ khoắn, giàu tính khẩu ngữ.
a) Qua hình ảnh những chiếc xe không kính, khắc hoạ nổi bật hình ảnh người lính lái xe trên đường Trường Sơn thời chống Mĩ với tư thế hiên ngang, tinh thần dũng cảm, ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam.
Tự
Do
1948
Chính
Hữu
Đồng chí
1

Đặc sắc nghệ thuật

Tóm tắt nội dung
Thể
thơ
Năm
sáng
tác
Tác
giả
Bài thơ
T
T
* Diền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" cho phù hợp với các bài thơ
? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
Kết hợp biểu cảm,miêu tả, bình luận; sáng tạo hình ảnh bếp lửa gắn với hình ảnh bà.
d) Kỉ niệm xúc động về bà, tình bà cháu, thể hiện lòng kính yêu trân trọng, biết ơn của cháu đối với bà cũng là với gia đình quê hương, đất nước.
Tự do
1962
Chế Lan Viên
Con cò
7
Khai thác điệu ru ngọt ngào, trìu mến.
c) Tình yêu thương con của người mẹ Tà-ôi gắn liền với lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu, khát vọng về tương lai.
Năm chữ
1978
Nguyễn Duy
ánh trăng
6
Vận dụng sáng tạo hình ảnh, giọng điệu lời ru của ca dao.
b) Từ hình tượng con cò trong những lời hát ru, ca ngợi tình mẹ,ý nghĩa lời ru đối với mỗi con người.
Chủ yếu là 8 chữ
1971
Nguyễn Khoa Điềm
Khúc hát . lưng mẹ
5
Hình ảnh bình dị,giàu ý nghĩa biểu tượng; giọng điệu chân thành, nhỏ nhẹ,thấm sâu.
a)Từ hình ảnh ánh trăng trong thành phố, gợi lại những năm tháng đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước bình dị, nhắc nhở thái độ sống tình nghĩa thuỷ chung.
Kết hợp7 chữ và 8 chữ
1963
Bằng Việt
Bếp lửa
4

Đặc sắc nghệ thuật

Tóm tắt nội dung
Thể
thơ
Năm
sáng
tác
Tác
giả
Bài thơ
T
T
* Diền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" theo thứ tự của các bài thơ
? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
Thơ 5 chữ có nhạc điệu trong sáng, thiết tha; hình ảnh đẹp giản dị, những so sánh, ẩn dụ sáng tạo.
c) Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất nước, thể hiện ước nguyện chân thành góp mùa xuân nhỏ của đời mình vào cuộc đời chung.
Tự do
Sau 1975
Y Phương
Nói với con
11
Cách nói giàu hình ảnh, vừa cụ thể,gợi cảm, gợi ý nghĩa sâu xa.
d) Bằng lời trò chuyện với con, bài thơ thể hiện sự gắn bó, niềm tự hào về quê hương và đạo lý sống của dân tộc.
Năm chữ
Sau 1975
Hữu Thỉnh
Sang thu
10
Hình ảnh thiên nhiên đươc gợi tả bằng nhiều cảm giác tinh nhạy, ngôn ngữ chính xác, gợi cảm
b) Biến chuyển của thiên nhiên lúc giao mùa từ hạ sang thu qua sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ.
Tám chữ
1976
Viễn Phương
Viếng lăng Bác
9
Giọng điệu trang trọng, tha thiết; hình ảnh ẩn dụ đẹp,gợi cảm; ngôn ngữ bình dị, cô đúc.
a) Lòng thành kính,niềm xúc động của nhà thơ đối với Bác trong 1 lần từ miền Nam ra viếng lăng Bác.
Năm chữ
1980
Thanh Hải
Mùa xuân nho nhỏ
8

Đặc sắc nghệ thuật

Tóm tắt nội dung
Thể
thơ
Năm
sáng
tác
Tác
giả

Bài thơ
T
T
* Diền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần " Tóm tắt Nội dung và nghệ thuật" theo thứ tự của các bài thơ dưới đây?
I. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học.
Ôn tập về thơ
Y Phương
Nói với con
11
Hữu Thỉnh
Sang thu
10
8 chữ
Viễn Phương
Viếng lăng Bác
9
Thanh Hải
Mùa xuân nho nhỏ
8
Chế Lan Viên
1969
Con cò
7
5 chữ
Nguyễn Duy
ánh trăng
6
Chủ yếu là 8 chữ
Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
5
Kết hợp 7,8 chữ
Bếp lửa
4
7 chữ
Đoàn thuyền đánh cá
3
Phạm Tiến Duật
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
2
Tự do
Chính Hữu
Đồng chí
1
Thể thơ
Năm sáng tác
Tác giả
Bài thơ
TT
Tiết 127
Tự do
Tự do
Tự do
Huy Cận
Nguyễn Khoa Điềm
Bằng Việt
1958
1963
1971
1978
1962
1980
1976
Sau 1975
Sau 1975
1948
5 chữ
5 chữ
Ôn tập về thơ
I. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam.
? II. Đặc điểm của thơ hiện đại Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám 1945
? 1.Các giai đoạn sáng tác:
? Hãy ghi lại tên các bài thơ trên theo từng giai đoạn lịch sử thành sơ đồ?
Thảo luận theo kĩ thuật khăn phủ bàn
Tiết 127


Giai ®o¹n 1964 - 1975


Giai ®o¹n 1964 - 1975



Giai đoạn sau 1975


Giai đoạn 1954 - 1964


Giai đoạn
1945 - 1954
Đång chÝ
Đoµn thuyÒn
®¸nh c¸
Bếp lửa
Con cò
Khúc hát ru nhũng
em bé lớn trên lưng mẹ
Bài thơ về tiểu đội
xe không kính
ánh trang
Mùa xuân nho nhỏ
Viếng lang Bác
Nói với con
Sang thu
Thơ VN từ
1945 đến
sau 1975
1945
1954
1964
1975
nay
Chống Pháp
Hòa bình sau chống Pháp
Chống Mĩ
Hòa bình
Đồng chí
Đoàn thuyền đánh cá

Bếp lửa

Con cò
Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
Ánh trăng
Viếng lăng Bác
Mùa xuân nho nhỏ
Sang thu
Nói với con
1. Các giai đoạn sáng tác

Ôn tập về thơ
I. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam.
II. Đặc điểm của thơ hiện đại Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám 1945
1.Các giai đoạn sáng tác:
? 2. Giá trị nội dung:
Tiết 127:
* Cuộc sống đất nước và con người
* Tư tưởng tình cảm
+ Trong hai cuộc kháng chiến:
- Gian khổ, hy sinh, anh dòng, kiªn c­êng
+ Trong công cuộc xây dựng đất nước:
- Yêu quê hương đất nước.
- Tình cảm gia đình.
- Tình đồng chí đồng đội.
- KÝnh yªu Bác Hồ
- Cần cù, hang say
Ôn tập về thơ
Tiết 127:
 Nội dung thơ hiện đại
Gian khổ
Anh dũng
Tư tưởng, tình cảm
Yêu nước
Tình đồng chí
Kính yêu Bác Hồ

Tình cảm gia đình…
Cuộc sống
Kháng chiến
Xây dựng đất nước
Cần cù
Hăng say…
? Qua các bài thơ đã học, em hãy chỉ ra các đề tài, hình tượng thơ được xây dựng trong các tác phẩm ấy?
Sử dụng kĩ thuật động não
Ôn tập về thơ
I. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam.
II. Đặc điểm của thơ hiện đại Việt Nam từ sau CMT8. 1945
1.Các giai đoạn sáng tác:
2. Giá trị nội dung:
* Một số đề tài, hình tượng trong thơ:

- Người lính :
- Lao động :
- Lãnh tụ :
- Thiên nhiên đất nước :
- Tình cảm gia đình :
Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
Đoàn thuyền đánh cá
Viếng lăng Bác
Sang thu, Mùa xuân nho nhỏ
Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, Con cò,
Bếp lửa, Nói với con
Tiết 127:
** Tình mẹ con:
- Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
- Con cò
* Tình mẹ con.
Điểm chung
Nét riêng
Con cò
- Sử dụng lời ru.
- Ca ngợi tình mẹ con thiêng liêng, thắm thiết.
- Tình mẹ con gắn với tình cảm cách mạng.
- Tình mẹ và ý nghĩa lời ru
Ôn tập về thơ
- Mang âm hưởng lời ru, vận dụng sáng tạo ca dao
- Khúc hát ru hiện đại
Bài thơ
đặc điểm
Khúc hát ru nh?ng em bé lớn trên lưng mẹ
Tiết 127:
** Hình ảnh người lính:
Đồng chí
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
- Ánh trăng
* Hình ảnh người lính.
Ôn tập về thơ
Giống
Khác
- Đều viết về người lính.
Đồng chí
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Ánh Trăng
Bài thơ
Đặc điểm
- Người lính thời chống Pháp
- Người lính thời chống Mĩ
Tiết 127:
 * Hình ảnh người lính: qua 3 bµi:
+ Giống nhau: Đều viết về người lính cách mạng.
 + Khác nhau:
- Các thời kì cách mạng
 - Vẻ đẹp người lính
 3. Đặc sắc nghệ thuật
? Nghệ thuật của 1 bài thơ, đoạn thơ bao gồm những yếu tố nào?
Sử dụng kĩ thuật động não
Ôn tập về thơ
3. D?c s?c ngh? thu?t
Tiết 127:
? * * Bút pháp xây dựng hình ảnh thơ
- Bài thơ . kính: hiện thực, độc đáo.
- ánh trăng: gợi tả, giàu sức biểu tượng
- Đồng chí : hiện thực, bình dị
- Đoàn thuyền . : lãng mạn, liên tưởng, so sánh mới mẻ, độc đáo
- Con cò : Bút pháp tượng trưng
Hệ thống hóa các tác phẩm thơ hiện đại theo giai đoạn
1945-1954
Đồng chí
1954-1964
Đoàn thuyền đánh cá
Bếp lửa
Con cò
1964-1975
Bài thơ … kính

Khúc hát …mẹ
Sau 1975
Ánh trăng
Sang thu
Mùa xuân …
Viếng lăng Bác
Nói với con
Nội dung
Nghệ thuật
Cuộc sống
Gian khổ
Anh dũng
Cần cù …
Tư tưởng
Tình yêu nước
Tình đồng chí
Kính yêu Bác Hồ
Tình cảm gia đình
Ngôn ngữ
Nhịp điệu
Hình ảnh
Giọng điệu …
Ôn tập về thơ
I. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam
II. Đặc điểm của thơ hiện đại Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám 1945
1. Các giai đoạn sáng tác:
2. Giá trị nội dung:
3. Đặc sắc nghệ thuật:
? III. Luyện tập:
Thi " Ngắm cảnh - Đọc thơ".
Tiết 127:
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa.
Sụng du?c lỳc d?nh d�ng Chim b?t d?u v?i vó Cú dỏm mõy mựa h?
V?t n?a mỡnh sang thu.
Sang thu.
Hướng dẫn chuẩn bị cho tiết học tiếp theo
+ Ra bài tập về nhà:
- Học bài, nắm chắc kiến thức cơ bản.
- Ôn lại toàn bộ kiến thức về 11 tác phẩm thơ
+ Chuẩn bị bài: Kiểm tra 1 tiết phần Văn: Thơ hiện đại Việt nam
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ GIÁO ĐÃ THAM DỰ TIẾT HỌC