Bài 25. Ôn tập về thơ

Chào mừng quí Thầy cô
Cùng các em học sinh
D?N THAM D? TI?T NG? VAN 9
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Đồng chí
Chính Hữu
1948
Tự do
Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng.
Chi tiết, hình ảnh,ngôn ngữ giản dị chân thực giàu sức biểu cảm.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Bài thơ về tiểu đội xe khôngkính
Phạm Tiến Duật
1969
Tự do
Qua hình ảnh những chiếc xe không kính khắc họa hình ảnh những người lính lái xe trên chiến trường Trường Sơn trong thời kháng chiến chống Mỹ với tư thế hiên ngang tinh thần dũng cảm ý chí chiến đấu giải phóng Miền Nam.
Hình ảnh độc đáo giọng điệu tự nhiên khỏe khoắn giàu tính khẩu ngữ, chất liệu hiện thực.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Đoàn thuyền đánh cá
Huy Cận
1958
Bảy chữ
Bức tranh thiên nhiên đẹp và người lao động trên biển theo hành trình chuyến ra khơi đánh cá của đoàn thuyền qua đó thể hiện niềm vui trong lao động của những người ngư dân.
Nhiều hình ảnh đẹp giàu tưởng tượng âm hưởng khỏe khoắn lạc quan
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Bếp lửa
Bằng Việt
1963
Bảy chữ và tám chữ
Những kỉ niệm xúc động về bà và tình bà cháu. Lòng kính yêu và biết ơn của cháu đối với bà cũng là đối với gia đình, quê hương, đất nước.
Kết hợp giữa biểu cảm với miêu tả và bình luận, sáng tạo hình ảnh bếp lửa gắn liền với hình ảnh người bà.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
Nguyễn
Khoa Điềm
1971
Tám chữ
Tình yêu thương con của người mẹ dân tộc Tà Ôi gắn liền với lòng yêu nước ,tinh thần chiến đấu và khát vọng về tương lai.
Khai thác điệu ru ngọt ngào, trìu mến.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Sang thu
Hữu Thỉnh
Sau 1975
Năm chữ
Biến chuyển của thiên nhiên lúc giao mùa từ hạ sang thu qua sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ.
Hình ảnh thiên nhiên được gợi tả bằng nhiều cảm giác ngôn ngữ chính xác gợi cảm.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Ánh trăng
Nguyễn
Duy
1978
Năm chữ
Từ hình ảnh ánh trăng trong thành phố, gợi lại những năm tháng đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên đất nước,nhắc nhở thái độ sống tình nghĩa thủy chung.
Hình ảnh bình dị giàu ý nghĩa biểu tượng, giọng điệu chân thành nhỏ nhẹ.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Con cò
Chế Lan Viên
1962
Tự do
Từ hình tượng con cò trong những lời hát ru, ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với đời sống của một con người.
Vận dụng sáng tạo hình ảnh và giọng điệu lời ru của ca dao.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
1980
Năm chữ
Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên và đất nước, thể hiện ước nguyện chân thành góp mùa xuân nhỏ của đời mình vào cuộc đời chung.
Nhạc điệu trong sáng tha thiết hình ảnh đẹp giản dị nhiều biện pháp tu từ.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Viếng lăng Bác
Viễn Phương
1976
Tám chữ
Lòng thành kính và niềm xúc động của nhà thơ – cũng là của nhân dân đối với Bác trong một lần từ miền Nam ra viếng thăm Bác.
Giọng điệu trang trọng thiết tha nhiều hình ảnh so sánh ẩn dụ ngôn ngữ bình dị.
Tiết :127 ÔN TẬP VỀ THƠ
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Nghệ thuật
Nói với con
Y Phương
Sau 1975
Tự do
Bằng lời trò chuyện với con, bài thơ thể hiện sự gắn bó, niềm tự hào về quê hương và đạo lí sống của dân tộc.
Cách nói giàu hình ảnh, vừa cụ thể gợi cảm, vừa gợi ý nghĩa sâu xa.
Theo từng giai đoạn lịch sử
1945 - 1954:
1954 - 1964:


1964 - 1975:


Sau 1975:
Đồng chí
Đoàn thuyền đánh cá,
Bếp lửa, Con cò.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính,
Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ.
Ánh trăng, Mùa xuân nho nhỏ,
Viếng lăng Bác, Nói với con, Sang thu.
* Các tác phẩm trên đã tái hiên cuộc sống đất nước và hình ảnh con người suốt một thời kì lịch sử từ 1945 qua nhiều giai đoạn qua công cuộc kháng chiến chống Pháp,chống Mĩ và lao động xây dựng đất nước.

* Điều quan trọng là đã thể hiện tâm hồn,
tình cảm,tư tưởng của con người Việt Nam qua nhiều biến động của đất nước đó là lòng yêu nước,yêu quê hương,tình đồng chí,lòng kính yêu Bác Hồ,sự gắn bó với cách mạng,tình bà cháu,tình mẹ con.

Điểm chung và nét riêng của ba bài thơ Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, Con cò,Mây và sóng.
Điểm chung:
Đều ca ngợi tình mẹ con thắm thiết, thủy chung.
Dùng điệu ru ,lời ru của mẹ để thể hiện tình cảm đó.
Điểm khác:
Khúc hát ru … thể hiện sự thống nhất của tình mẹ,lòng yêu nước,ý chí chiến đấu.
Con cò khai thác lời ru để thể hiện tình mẹ con ,tình mẹ đi theo suốt cả đời con.
Mây và sóng khai thác tình mẹ con là trên tất cả.
Hình ảnh người lính và tình đồng đội

Đồng chí
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Ánh trăng
Nói về người lính thời kháng chiến chống Pháp đã có tình cảm với nhau trên cơ sở cùng cảnh ngộ,cùng gian lao trong chiến đấu.
Khắc họa hình ảnh người lính lái xe thời chống Mĩ cứu nước với tinh thần lạc quan , dũng cảm trong chiến đấu.
Nói về người lính sau hòa bình ,thấy ánh trăng gợi nhớ quá khứ hào hùng và oanh liệt.
* Cả ba bài thơ đều nói về người lính và tình đồng đội .
* Cả ba bài thơ đều nói về người lính và tình đồng đội .
Bút pháp xây dựng hình ảnh thơ
Đoàn thuyền đánh cá
Dùng bút pháp tượng trưng,phóng đại với nhiều hiện tượng trung thực,độc đáo.
Ánh trăng
Dùng bút pháp gợi tả,không đi vào chi tiết mà hướng tới ý nghĩa khái quát của hình tượng.
Mùa xuân nho nhỏ
Dùng bút pháp gợi cảm bằng nhạc điệu và các hình ảnh gợi cảm ,trùng điệp.
Con cò
Dùng bút pháp xây dựng hình tượng từ lời ru kết hợp với biểu tượng dân gian trong ca dao.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Làm bài tập 6: (sgk)

Học thuộc bài, tập viết đoạn văn cảm nhận về một khổ thơ mà em thích và ôn lại các kiến thức mà em đã học để chuẩn bị làm kiểm tra một tiết.

Chào các thầy cô và các em, chúc quí thầy cô và các em sức khỏe, hạnh phúc.