Bài 25. Mây và sóng

Mẹ ơi,trên mây có người gọi con :
"Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc"
Con hỏi "Nhưng làm thế nào mình lên đó được ?"
Họ đáp :Hãy đến nơi tận cùng của trái đất ,đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây".
"Mẹ mình đang ở nhà"-con bảo - "Làm sao có thể rời mẹ mà đến được ?".
Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn ,mẹ ạ .
Con là mây còn mẹ sẽ là trăng .
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ ,và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm
Trong sóng có người gọi con:
"Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn .Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao ."
Con hỏi : "Nhưng làm thế nào ra ngoài đó được ?"
Họ nói: "Hãy đến rìa biển cả ,nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi."
Con bảo: "Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà ,làm sao có thể rời mẹ mà đi được?"
Thế là họ mỉm cười ,nhảy múa lướt qua .
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn .
Con là sóng mẹ là bến bờ lì lạ ,
Con lăn lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ .
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào .
Tuần 26 : Tiết 126
Tác giả:
- Ta -go(1861-1941)
- Là nhà thơ hiện đại lớn nhất của ấn Độ
- Ông làm thơ sớm và cũng tham gia hoạt động chính trị, xã hội
- Thơ ông thể hiện tinh thần dân tộc,dân chủ sâu sắc,tinh thần nhân văn cao cả và chất trữ tình đằm thắm,triết lý,thâm trầm.
- Là nhà văn đầu tiên của Châu á được giải Nô-ben văn học 1913 với tập Thơ dâng.
Tác phẩm
- Ông để lại gia tài văn học đồ sộ về các thể loại tiêu biểu là tập Thơ dâng, SiSu,Thuyền giấy , Trên bờ biển.
- Bài thơ nằm trong chùm thơ viết về thiên nhiên của Ta-go( Tập "SiSu"tức "Trẻ thơ" được dịch ra bằng tiếng Anh với tên "Trăng non")

Thể thơ: Tự do
Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm( Biểu cảm là chính )
Kết cấu - bố cục bài thơ: Hai phần
- Phần 1:Từ đầu đến " xanh thẳm": Câu chuyện với mẹ về những người ở trên Mây và trò chơi thứ nhất của em bé.
- Phần 2: Còn lại: Câu chuyện với mẹ về những người ở trên Sóng và trò chơi thứ hai của em bé
Giống nhau:
- Các câu thơ có cấu tạo gần với văn xuôi không có vần
- Mỗi phần đều có ba nhân vật
- Có một cuộc đối thoại và một cuộc độc thoại.
- Những hình ảnh được xây dựng bằng trí tưởng tượng.
Khác nhau:
- Phần hai không có lời gọi.
- Không gian: cao (Mây)- rộng( Biển)
Mây
Lời mời gọi

- Chơi từ thức dậy đến chiều tà
- Chơi với bình minh vàng, với vầng trăng bạc



- Ca hát từ sáng sớm đến hoàng hôn
-Ngao du nơi này, nơi nọ


Thiên nhiên vũ trụ rực rỡ sắc màu, quyến rũ
Những cuộc đi chơi thoải mái khắp đó đây
Lời mời gọi hấp dẫn khó có thể chối từ
Sóng
- Đi đến tận cùng trái đất, giơ tay lên trời, bay bổng lên mây
- Đến rìa biển cả, nhắm mắt, làn sóng nâng đi.

Lời mời gọi
Thái độ của bé
-> Lời mời gọi ,cách đi chơi đầy kỳ thú
- Hỏi cách đi chơi:
+ Làm thế nào tôi lên đó được?
+ Làm thế nào để ra ngoài đó?

-> Em đã bị cuốn hút và thích đi chơi
Lời mời gọi
Thái độ của bé
Mẹ mình đợi ở nhà
làm sao có thể rời mẹ
- Buổi chiều mẹ muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được


->Nêu sự thật, lý do từ chối.Câu hỏi tu từ khẳng định lý do chính đáng và chắc chắn để bé từ chối

-> Tình yêu thương mẹ tha thiết, tình mẫu tử đã chiến thắng ham muốn vui chơi
-> Em bé ngoan hiếu thảo, đáng yêu
-> Hình ảnh thơ chân thực, sinh động, có ý nghĩa tượng trưng, so sánh độc đáo, tưởng tượng kỳ thú

->Tình mẹ yêu con, con yêu mẹ thắm thiết nâng ngang tầm vũ trụ

->Tình mẫu tử hoà vào nhau có khắp nơi trong vũ trụ, không thể tách rời

-> Em bé thông minh, trí tưởng tượng bay bổng, yêu thiên nhiên và yêu mẹ tha thiết

Con- Mây, Sóng
- Mẹ- Vầng trăng bến bờ
- Mái nhà là bầu trời xanh
- Trò chơi: + Ôm mặt mẹ
+ Lăn lăn mãi, cười vang vỡ tan vào lòng mẹ
Nghệ thuật
Chọn đáp án đúng về nghệ thuật đặc sắc của bài thơ:
A. Tứ thơ phát triển theo bố cục tương đối cân phân, đối xứng nhưng không trùng lặp.
B. Đối thoại lồng trong lời kể.
C.Những hình ảnh thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng: Bến bờ ,vầng trăng, mây, sóng.
D.Tưởng tượng bay bổng ,phóng khoáng
E.Tất cả các phương án trên đều đúng
Nội dung
Bài thơ là bài ca về tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt, thể hiện tấm lòng yêu trẻ, yêu con người của Ta-go
Luyện tập:
- Tình mẫu tử là thiêng liêng ,sâu nặng, nó có thể biến thành sức mạnh giúp con người vượt qua những cám dỗ, ham muốn, quyến rũ nhất thời. Nó là điểm tựa vững chắc cho mỗi người.
- Hạnh phúc không phải là điều xa xôi, bí ẩn do ai ban cho mà ngay ở trên trần thế do chính mình tạo ra.
- Sức mạnh của tình yêu chắp cánh cho sự sáng tạo không ngừng của con người