Bài 25. Mây và sóng

GV: TRƯƠNG KHẮC NHẬT TRƯỜNG










? Trong chương trình Ngữ Văn lớp 9 , em đã được học những văn bản nào nói về tình mẫu tử , hãy kể tên các văn bản đó ?
*Bài cũ:
-“Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ”
-Nguyễn Khoa Điềm.

-“Con cò”- Chế Lan Viên.
Tiết 127
Mây và sóng
( R. Ta-go)
Ngữ văn
Văn bản
I- Tìm hiểu chung:
1- Tác giả:
Mây và sóng
-Thơ ông thể hiện tinh thần dân tộc, dân chủ sâu sắc và tinh thần nhân văn cao cả cùng chất trữ tình nồng đượm.
-Ra-bin-đra-nát Ta-go (1861-1941)
- là nhà thơ hiện đại lớn nhất Ấn Độ và nhận giải Nô-ben văn học 1913.
TAGOR (1861-1941)
I- Tìm hiểu chung:
1- Tác giả:
2- Văn bản:
a- Xuất xứ:
- Mây và Sóng vốn được viết
bằng tiếng Ben-gan, in trong
tập thơ Si-su ( Trẻ thơ) xuất
bản năm 1909 và được chính
Ta-go dịch ra tiếng Anh in
trong tập Trăng non xuất bản
năm 1915.
Mây và sóng
Bài thơ viết bằng tiếng Ben gan
Bài thơ được dịch ra Tiếng Anh.
1- Tác giả:
2- Văn bản:
a- Xuất xứ:
b- Đọc văn bản:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
*Đọc:
Giọng nhẹ nhàng, tha thiết; chú ý những lời đối thoại giữa em bé với những người ở trên mây và trong sóng.
Mẹ ơi, trên mây có người gọi con:
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến chiều tà. Bọn tớ
chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”.
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?”
Họ đáp: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời,
cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây”.
“Mẹ mình đang đợi ở nhà” - con bảo - “Làm sao có thể
rời mẹ mà đến được?”.
Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn, mẹ ạ.
Con là mây và mẹ sẽ là trăng.
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta là bầu trời
xanh thẳm.
Mây và sóng
Mây và sóng
Trong sóng có người gọi con:
“Bọn tớ ca hát từ sáng sớm đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”
Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi.”
Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”.
Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua.
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn.
Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ,
Con lăn,lăn,lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.
1- Tác giả:
2- Văn bản:
a- Xuất xứ:
b- Đọc văn bản:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
c- Thể loại, phương thức biểu đạt:
*Thể thơ:
tự do ( thơ văn xuôi).
biểu cảm
*Phương thức biểu đạt chính:
1- Tác giả:
2- Văn bản:
a- Xuất xứ:
b- Đọc văn bản- tìm hiểu chú thích:
c- Thể loại, phương thức biểu đạt:
d- Bố cục:
I- Tìm hiểu chung:
Bố cục
-Phần 1: Câu chuyện với mẹ về những người ở trên mây và trò chơi thứ nhất của em bé.
-Phần 2: Câu chuyện với mẹ về những người ở trong sóng và trò chơi thứ hai của em bé
Kết cấu:
-Giống:Trình tự tường thuật ở
2 phần đều giống nhau
-Khác: Ý và lời không hề trùng
lặp
Mây và sóng
II- Đọc- Hiểu văn bản:
1.Lời mời gọi của những người sống trên mây, trong sóng:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
Lời nói
Của những người sống trên mây
Của những người sống trong sóng
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”.
“Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.
Mây và sóng
Đến tận cùng trái đất,
đưa tay lên được nhấc
bổng lên tận tầng mây
Đến rìa biển cả, nhắm
mắt lại, sẽ được làn
sóng nâng đi.
Mục đích: rủ em bé cùng đi chơi
Thật đơn giản, mơ mộng và kì diệu
→Tiếng gọi của một thế giới rộng lớn, diệu kì, hấp dẫn, bí ẩn rực rỡ sắc màu, vui tươi, với những lời ca du dương và bất tận
II- Đọc- Hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi của những người sống trên mây, trong sóng:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
2. Lời từ chối của em bé:
-Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?”.
-Con hỏi:” Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”.
Em bé bị thế giới đó hấp dẫn, lôi cuốn và rất muốn đi chơi cùng mây, cùng sóng.
→ Rất phù hợp với tâm lí của tuổi thơ.
-”Mẹ mình đang đợi ở nhà”
- con bảo- “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”.
→ mình không xa mẹ được
- Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”.
→ Quyết tâm không muốn rời xa mẹ
→ Lời từ chối rất dễ thương.
→Tình yêu mẹ da diết, nồng thắm đã chiến thắng những ham muốn vui chơi, sự cám dỗ, đó chính là sự níu giữ của tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt
→ Ca ngợi tình mẫu tử
→ Giá trị nhân văn sâu sắc.
II- Đọc- Hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi của những người sống trên mây, trong sóng:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
2. Lời từ chối của em bé:
3. Những trò chơi của em bé.
+ Con là mây
+ Mẹ là trang ? Hai bàn tay con ôm lấy mẹ.
+ Mái nhà là bầu trời xanh thẳm

+ Con là sóng
+ Mẹ là bến bờ kỡ lạ ?Con lan, lan, lan mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
-Sự tưởng tượng bay bổng, óc sáng tạo, lặp từ , hỡnh ảnh so sánh.
-Trò chơi kỡ thú có thiên nhiên lung linh, có vũ trụ rộng lớn, có mẹ diễn ra trong mái nhà thân yêu của chính mỡnh.
→ Mét em bÐ rÊt th«ng minh, giµu trÝ t­ëng t­îng, kh¸t khao kh¸m ph¸ thÕ giíi vµ rÊt yªu mÑ.
Thảo luận: Hãy so sánh và chỉ ra điểm giống và khác nhau
giữa trò chơi của những người trên mây, trong sóng và trò chơi
của em bé?
Khác nhau:
+ Trò chơi của nh?ng người trên mây và trong sóng chỉ có các hỡnh ảnh của thiên nhiên.
+ Trò chơi của em bé được xây dựng bằng sự tưởng tượng sáng tạo, có hỡnh ảnh của thiên nhiên, có tỡnh mẫu tử sâu nặng.
Giống nhau:
Dều là nh?ng trò chơi hấp dẫn và thú vị.
Dều xuất hiện các hỡnh ảnh của thiên nhiên: mây, sóng, trang....
II- Đọc- Hiểu văn bản:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
III- Tổng kết:
1- Nội dung:
Qua lời thủ thỉ chân tỡnh của em bé với mẹ về nh?ng cuộc đối thoại
tưởng tượng gi?a em với mây và sóng, người đọc cảm nhận được một
cách thấm thía tỡnh mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
II- Đọc- Hiểu văn bản:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
III- Tổng kết:
1- Nội dung:
2- Nghệ thuật:
Nhận xét nào sau đây đúng nhất về đặc sắc nghệ thuật của bài thơ?
A. Hỡnh ảnh thiên nhiên vừa lung linh, kỳ ảo vừa chân thực, sinh động, mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc.
B. Trí tưởng tượng phong phú, bay bổng.
C. Hỡnh thức đối thoại lồng trong lời kể
D. Cả 3 ý trên.
D.
II- Đọc- Hiểu văn bản:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
III- Tổng kết:
1- Nội dung:
2- Nghệ thuật:
- Hỡnh ảnh thiên nhiên vừa lung linh, kỳ ảo vừa chân thực, sinh động, mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc.
- Trí tưởng tượng phong phú, bay bổng.
- Hỡnh thức đối thoại lồng trong lời kể, có sự giống nhau nhưng không trùng lặp.
? Ngoài ý nghĩa ca ngợi tình mẹ con, bài thơ
còn có thể gợi cho ta suy ngẫm thêm điều gì?
Thảo luận
*Trả lời:
Con người trong cuộc sống vẫn thường gặp nh?ng cám dỗ và quyến rũ. Muốn khước từ chúng, cần có nh?ng điểm t?a v?ng chắc mà tỡnh mẫu tử là một trong nh?ng điểm tựa ấy.
Bài thơ đã chắp cánh cho trí tưởng tượng của tuổi thơ song cũng nhắc nhở mọi người rằng, hạnh phúc không phải là diều gỡ xa xôi bí ẩn, do ai ban cho mà ở ngay trên trần thế và do chính con người tạo dựng.
II- Đọc- Hiểu văn bản:
I- Tìm hiểu chung:
Mây và sóng
III- Tổng kết:
IV- Luyện tập:
*Về nhà: Dựa vào văn bản “Mây và sóng”, hãy vẽ một bức tranh về tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt bằng chính cảm xúc của bản thân em?
Công việc về nhà:
*Về nhà: + Học thuộc bài thơ và nắm được nội dung nghệ thuật của bài .
“Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.”
(Mây và sóng - Ta-go)
+Sưu tầm những bài thơ nói về tình mẫu tử.
Bài tập: 1. Nêu cảm nhận về 2 câu thơ sau:
2. Vẽ tranh minh họa cho bài thơ.
- Chuẩn bị bài: “Ôn tập về thơ” :
+Kẻ và làm mẫu thống kê.
+Soạn bài theo câu hỏi của sgk.
Kính chào quý thầy cô và các em