Bài 25. Mây và sóng

TRƯỜNG THCS LÂM MỘNG QUANG
GIÁO ÁN
MÔN NGỮ VĂN - LỚP 9
Giáo viên: NGUYỄN THỊ MINH TÂM
Năm học: 2011 - 2012
Tiết 126
MÂY VÀ SÓNG
Tagore
I. TÌM HIỂU CHUNG:
Thơ ông thể hiện tinh thần dân tộc và dân chủ sâu sắc, tinh thần nhân văn cao cả và tính chất trữ tình triết lý nồng đượm.
- Ta-go là nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ.
Nhà thơ đầu tiên của châu Á nhận giải thưởng Nô-ben Văn học (1913).
1.Tác giả:
Tagore
Đền Taj Mahal ở Ấn Độ
2. Tác phẩm:
Viết bằng tiếng Ben-gan, in trong tập “Si-su” (Trẻ thơ) 1909.
MÂY VÀ SÓNG
Được chính Ta-go dịch sang tiếng Anh , in trong tập “Trăng non” (1915).
MÂY VÀ SÓNG
Mẹ ơi, trên mây có người gọi con:
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”.
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?”
Họ đáp: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây”.
“Mẹ mình đang đợi ở nhà” – con bảo – “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”
Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn, mẹ ạ.
Con là mây và mẹ sẽ là trăng.
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm.
Trong sóng có người gọi con:
“Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”.
Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi”.
Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”.
Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua.
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn.
Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kỳ lạ.
Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.
MÂY VÀ SÓNG
(R. Ta-go, Nguyễn Khắc Phi dịch, có tham khảo bản dịch của Đào Xuân Quý).
3. Đọc:
4. Thể thơ: tự do (thơ văn xuôi)
5. Bố cục:
2 phần
- Thuật lại lời em bé với mây.
- Thuật lại lời em bé với sóng.
Thuật lại lời rủ rê.
Thuật lại lời từ chối và lí do từ chối.
Trò chơi sáng tạo của bé.
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Lời mời gọi của những người sống trên mây, trong sóng :
Họ vẽ ra một thế giới vô cùng hấp dẫn giữa vũ trụ rực rỡ sắc màu.
Mây:
- Chơi từ khi thức dậy đến lúc chiều tà.
- Chơi với vầng trăng bạc, bình minh vàng.
Sóng:
- Chơi từ sáng sớm đến hoàng hôn.
- Ca hát, ngao du.
Lí do: Mẹ đang đợi, không thể xa mẹ được.
Em bé muốn đi (nên hỏi đường)
2. Lời từ chối và lí do từ chối của bé:
Đó là đặc tính tâm lí của trẻ thơ (chân thực)
 Tình thương yêu mẹ đã thắng lời mời gọi của những người sống “trên mây”, “trong sóng”.
Tinh thần nhân văn sâu sắc của bài thơ thể hiện chính ở sự khắc phục ham muốn ấy.
Quyết định từ chối lời mời.
3. Trò chơi sáng tạo của bé:
Mẹ
Em bé
Mây
Trăng
Sóng
Bến bờ kì lạ
Mái nhà là bầu trời xanh thẳm.
vỡ tan vào lòng mẹ.
 Hình ảnh thiên nhiên mơ mộng, lung linh, kì ảo song vẫn rất chân thực nhưng đều mang ý nghĩa tượng trưng.
 Trò chơi thật là hay và thú vị.
Hình ảnh tượng trưng mang màu sắc triết lí về tình mẫu tử ở khắp nơi thiêng liêng, bất diệt.
- Động từ và điệp từ (lăn), sử dụng hàm ý...
Hoà hợp tình yêu thiên nhiên với tình mẫu tử.
“mẹ con ta” ở khắp mọi nơi, không ai có thể tách rời và chia cắt được.
III. TỔNG KẾT:
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
Xây dựng hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng.
Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng bất diệt.
IV. LUYỆN TẬP:
1. Dòng nào sau đây thể hiện đúng nhất nội dung cảm xúc cả bài thơ?
a. Tình yêu sâu nặng, tha thiết của con với mẹ.
b. Ngợi ca tình mẹ con thiêng liêng, bất diệt.
c. Tấm lòng yêu thương, trân trọng của tác giả đối với trẻ thơ.
d. Cả 3 ý trên đều đúng.
d.
2. Bài thơ “Mây và sóng” thuộc phương thức biểu đạt chính nào?
a. Biểu cảm
b. Miêu tả
c. Tự sự
d. Nghị luận
3. Hình ảnh mây và sóng trong bài thơ mang hàm ý gì?
a. Vẻ đẹp của thiên nhiên.
b. Những thú vui dễ lung lạc lòng người.
c. Thế giới hư ảo.
a.
b.
4. Thực hành nhóm: (Phiếu học tập)
Ngoài ý nghĩa ca ngợi tình mẹ con, bài thơ còn có thể gợi cho ta suy ngẫm thêm điều gì nữa ?
* Muốn khước từ mọi cám dỗ, mọi sự quyến rũ trong cuộc sống, cần phải có điểm tựa vững chắc đó là tình mẫu tử.
* Hạnh phúc không phải là điều gì xa xôi, bí ẩn do ai ban cho mà ở ngay trên trần thế và do chính con người tạo ra.
* Mối quan hệ giữa tình yêu và sự sáng tạo.
 V. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
Học thuộc bài thơ.
Nắm vững nội dung và nghệ thuật bài thơ.
Vẽ tranh minh hoạ cho bài thơ.
Chuẩn bị bài: Đọc - soạn văn bản “Bến Quê” (Nguyễn Minh Châu).
TRƯỜNG THCS LÂM MỘNG QUANG
GIÁO ÁN
MÔN NGỮ VĂN - LỚP 9
Giáo viên: NGUYỄN THỊ MINH TÂM
Năm học: 2011 - 2012