Bài 25. Mây và sóng

Giáo viên thực hiện: Bùi Thị Toan
Đơn vị: Trường trung học cơ sở Minh Tân
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ
Ngữ Văn 9
Tiết 126 - Văn bản:
Mây và sóng
I. Đọc - hiểu khái quát
1. Tác giả.
(1861-1941) sinh ra ở Can -Cút -Ta
- Là nhà thơ hiện đại lớn nhất ấn Độ từng đến Việt Nam
- Để lại gia tài văn hoá nghệ thuật đồ sộ, phong phú đủ cả văn thơ, nhạc, hoạ, kịch
- Nhà thơ đầu tiên của Châu á nhận giải thưởng Nô - Ben văn học với tập thơ "Dâng"(1913)
- Thơ của Ta go thể hiện tinh thần dân tộc và dân chủ sâu sắc, tinh thần nhân văn cao cả và chất trữ tình triết lí nồng đượm
- Thơ của ông còn sử dụng thành công những hình ảnh của thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng, những hình thức liên tưởng, so sánh và thủ pháp trùng điệp .
- Ta-go -
Tiết 126 - Văn bản:
Mây và sóng
I. Đọc - hiểu khái quát
1. Tác giả.
(1861-1941) sinh ra ở Can- Cút -Ta
- Là nhà thơ hiện đại lớn nhất ?n Dộ từng đến Việt Nam
- Để lại gia tài văn hoá nghệ thuật đồ sộ, phong phú đủ cả văn thơ, nhạc, hoạ, kịch
- Nhà thơ đầu tiên của Châu á nhận giải thưởng Nô-Ben văn học với tập thơ "Dâng"(1913)
- Thơ của Ta go thể hiện tinh thần dân tộc và dân chủ sâu sắc, tinh thần nhân văn cao cả và chất trữ tình triết lí nồng đượm.
- Thơ của ông còn sử dụng thành công những hình ảnh của thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng, những hình thức liên tưởng so sánh và thủ pháp trùng điệp .
- Ta-go -
I. Đọc - hiểu khái quát
1. Tác giả.
2.Tác phẩm:
a) D?c
Mẹ ơi,trên mây có người gọi con :
"Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc"
Con hỏi "Nhưng làm thế nào mình lên đó được ?"
Họ đáp : Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây".
"Mẹ mình đang ở nhà"- con bảo - "Làm sao có thể rời mẹ mà đến được ?".
Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn, mẹ ạ .
Con là mây và mẹ sẽ là trăng .
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ , và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm
Trong sóng có người gọi con:
"Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao ."
Con hỏi : "Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được ?"
Họ nói: "Hãy đến rìa biển cả , nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi."
Con bảo: "Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà , làm sao có thể rời mẹ mà đi được?"
Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua .
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn .
Con là sóng mẹ sẽ là bến bờ kì lạ ,
Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ .
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào .
I. Đọc - hiểu khái quát
1. Tác giả.
2.Tác phẩm:
a) D?c
b) Xu?t x?
I. Đọc - hiểu khái quát
1. Tác giả.
2.Tác phẩm:
a) D?c
b) Xu?t x?
c) Thể thơ
Tự do ( thơ văn xuôi)
Phương thức biểu đạt: Biểu cảm + tự sự + miêu tả
Nhân vật trữ tình: Em bé
I. Đọc - hiểu khái quát
1. Tác giả.
2.Tác phẩm:
a) D?c
b) Xu?t x?
c) Thể thơ: Tù do ( th¬ v¨n xu«i)
d) Bố cục :
Hai phần:
Mẹ ơi. xanh thẳm: Cuộc trò chuyện của em bé với mẹ về lời rủ rê của những người trên mây và trò chơi của bé
Trong sóng. chốn nào: Cuộc trò chuyện của em bé với mẹ về lời rủ rê của những người trong sóng và trò chơi của bé
THảO luận
Hãy chỉ ra điểm giống và khác nhau về: số dòng thơ, cách xây dựng hình ảnh, cách tổ chức khổ thơ giữa hai phần?
Mẹ ơi,trên mây có người gọi con :
"Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc"
Con hỏi "Nhưng làm thế nào mình lên đó được ?"
Họ đáp : Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây".
"Mẹ mình đang ở nhà"- con bảo - "Làm sao có thể rời mẹ mà đến được ?".
Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn, mẹ ạ .
Con là mây và mẹ sẽ là trăng .
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ ,và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm
Trong sóng có người gọi con:
"Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao ."
Con hỏi : "Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được ?"
Họ nói: "Hãy đến rìa biển cả , nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi."
Con bảo: "Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà , làm sao có thể rời mẹ mà đi được?"
Thế là họ mỉm cười , nhảy múa lướt qua .
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn .
Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ ,
Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ .
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào .
Mẹ ơi,trên mây có người gọi con :
"Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc"
Con hỏi "Nhưng làm thế nào mình lên đó được ?"
Họ đáp : Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây".

Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn ,mẹ ạ .
Con là mây và mẹ sẽ là trăng .
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ ,và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm
Trong sóng có người gọi con:
"Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao ."
Con hỏi : "Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được ?"
Họ nói: "Hãy đến rìa biển cả ,nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi."

Thế là họ mỉm cười ,nhảy múa lướt qua .
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn .
Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ ,
Con lăn lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ .
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào .
"Mẹ mình đang đợi ở nhà"-con bảo - "Làm sao có thể rời mẹ mà đến được ?".
"Mẹ mình đang đợi ở nhà"-con bảo - "Làm sao có thể rời mẹ mà đến được ?".
Con bảo: "Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà , làm sao có thể rời mẹ mà đi được?"
Con bảo: "Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà , làm sao có thể rời mẹ mà đi được?"
I. Đọc - Hiểu khái quát
1. Tác giả.
2.Tác phẩm:
a) D?c
b) Xu?t x?
c) Thể thơ: tự do ( thơ văn xuôi)
d) Bố cục
- Hai phần:
Mẹ ơi. xanh thẳm: Cuộc trò chuyện của em bé với mẹ về lời rủ rê của những người trên mây và trò chơi của bé
Trong sóng. chốn nào: Cuộc trò chuyện của em bé với mẹ về lời rủ rê của những người trong sóng và trò chơi của bé
- ở mỗi phần:
Lời mời gọi
Lời từ chối
Trò chơi bé tự nghĩ ra
Thể hiện tình yêu thương mẹ sâu sắc, mãnh liệt
II. D?c - Hi?u chi tiết
I. D?c - Hi?u khái quát
1/ Lời mời gọi của những người trên mây và trong sóng
Lời mời gọi trên mây Lời mời gọi trong sóng
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà.
Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”.
“Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn.
Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.
Thế giới kì diệu, rực rỡ sắc màu và những trò chơi vô cùng thú vị .
Lời mời thật hấp dẫn, khó chối từ
II. D?c - Hi?u chi tiết
I. D?c - Hi?u khái quát
1/ Lời mời gọi của những người trên mây và trong sóng
- Thế giới kì diệu, rực rỡ sắc màu và những trò chơi vô cùng thú vị .
Lời mời thật hấp dẫn, khó chối từ
- Hình ảnh xây dựng bằng trí tưởng tượng, mang ý nghĩa biểu tượng,hình thức đối thoại lồng trong lời kể .
2/ Thái độ của bé
1/ Lời mời gọi của những người trên mây và trong sóng
2/ Thái độ của bé
Lời mời gọi
Mây
Sóng
chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà.
chơi với bình minh vàng, chơi với vầng trăng bạc”.
ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn.
ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.
Hấp dẫn
Nhưng làm thế nào mà mình lên trên ấy được ?
Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”.
Muốn đi
Mẹ mình đang đợi ở nhà”-
làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”
Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”
Từ chối
Vì yêu mẹ
Sức níu giữ của tình mẫu tử( Tinh thần nhân văn sâu sắc)
II. D?c - Hi?u chi tiết
I. D?c - Hi?u khái quát
1/ Lời mời gọi của những người trên mây và trong sóng
- Thế giới kì diệu, rực rỡ sắc màu và những trò chơi vô cùng thú vị .
Lời mời thật hấp dẫn, khó chối từ

2/ Thái độ của bé
- Mu?n đi Từ chối Yêu mẹ hơn
Sức níu giữ của tình mẫu tử
- Em bé ngoan, yêu mẹ, hiếu thảo
3/ Trò chơi của bé
- Con: mây
Mẹ: Trăng
Mái nhà: Trời xanh
Con ôm lấy mẹ
Con: sóng
Mẹ: Bến bờ kì lạ
Con lăn.tan vào lòng mẹ
- Hình ảnh tượng trưng: Mây, trăng, sóng, bến bờ
- Hay hơn, thú vị hơn: Có thiên nhiên (mây trăng); có tình mẫu tử ( mẹ, em) có ngôi nhà thân yêu.
- Thông minh, hồn nhiên, thích phiêu lưu, yêu mẹ
ngợi ca sự cao quý, bất diệt ,vinh h?ng của tình mẫu tử
II. D?c - Hi?u chi tiết
I. D?c - Hi?u khái quát
1/ Lời mời gọi của những người trên mây và trong sóng
- Thế giới kì diệu, rực rỡ sắc màu và những trò chơi vô cùng hấp dẫn, thú vị .
Lời mời thật hấp dẫn, khó chối từ
2/ Thái độ của bé
- Muốn đi Từ chối Yêu mẹ hơn
Sức níu giữ của tình mẫu tử
- Em bé ngoan yêu mẹ hiếu thảo
3/ Trò chơi của bé
.
+ Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ:
Động từ: ( lăn, cười, vỡ tan), điệp từ (lăn), hình ảnh xây dựng bằng trí tưởng tượng, gi?ng tho tha thi?t
Niềm hạnh phúc vô biên khi con được hòa vào lòng mẹ
+ Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào
- Mây, trăng, sóng, bến bờ : ngợi ca sự cao quý, bất diệt, của tình mẫu tử
- Hay hơn, thú vị hơn: Có thiên nhiên (mây trăng); có tình mẫu tử ( mẹ, em) trong ngôi nhà thân yêu.
-Thông minh, hồn nhiên, thích phiêu lưu, yêu mẹ
Tình mẫu tử có mặt ở khắp mọi nơi thiêng liêng và bất diệt
II. D?c - Hi?u chi tiết
I. D?c - Hi?u khái quát
1/ Lời mời gọi của những người trên mây và trong sóng
- Thế giới kì diệu, rực rỡ sắc màu và những trò chơi vô cùng thú vị .
Lời mời thật hấp dẫn, khó chối từ
2/ Thái độ của bé:
- Mu?n đi Từ chối Yêu mẹ hơn
Sức níu giữ của tình mẫu tử
- Em bé ngoan, yêu mẹ, hiếu thảo
3/ Trò chơi của bé:
con là mây, sóng- mẹ là trăng, bến bờ kì lạ
Sự hòa quyện giữa thiên nhiên và tình mẫu tử
Tình mẫu tử thiêng liêng có ở khắp mọi nơi
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
Thơ văn xuôi,hình thức đối thoại lồng trong lời kể, phép lặp biến hóa
Hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng, tưởng tượng phong phú nhưng vẫn chân thực, sinh động
2. Nội dung
Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
VI. Luyện tập.
3. Ngoài ý nghĩa ngợi ca tình mẫu tử, bài thơ còn gợi cho em những suy ngẫm nào?
- Con người trong cuộc sống vẫn thường gặp những cám dỗ. Muốn khước từ chúng cần có điểm tựa vững chắc mà tình mẫu tử là một trong những điểm tựa ấy.
- Hạnh phúc không do ai ban phát, không phải là điều gì xa xôi, bí ẩn mà do chính con người tạo dựng, ở ngay trên trần thế.
-Tình yêu chắp cánh cho sự sáng tạo thăng hoa.
1. Nhận xét nào sau đây đúng về hình ảnh thiên nhiên trong bài thơ?
A.Được thể hiện qua phép so sánh, ẩn dụ độc đáo
B.Vừa lung linh kì ảo vừa chân thưc, sinh động
C.Mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc
D. Gồm cả 3 ý trên
D. Gồm cả 3 ý trên
2. Nét đặc sắc nhất về nội dung bài thơ mây và sóng
Tái hiện bức tranh thiên nhiên đẹp, thơ mộng, kì ảo
Thể hiện ước mơ tự do bay bổng lãng mạn của trẻ thơ.
Tình mẫu tử thiêng liêng và những triết lí sâu sắc về cuộc sống.
Niềm hạnh phúc vô biên khi được sống trong tình mẫu tử.
Thảo luận
II. D?c - Hi?u chi tiết
I. D?c - Hi?u khái quát
1/ Lời mời gọi của những người trên mây và trong sóng
- Thế giới kì diệu, rực rỡ sắc màu và những trò chơi vô cùng thú vị .
Lời mời thật hấp dẫn, khó chối từ
2/ Thái độ của bé:
- Mu?n đi Từ chối Yêu mẹ hơn
Sức níu giữ của tình mẫu tử
- Em bé ngoan, yêu mẹ, hiếu thảo
3/ Trò chơi của bé:
con là mây, sóng- mẹ là trăng, bến bờ kì lạ
Sự hòa quyện giữa thiên nhiên và tình mẫu tử
Tình mẫu tử thiêng liêng có ở khắp mọi nơi
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
Thơ văn xuôi,hình thức đối thoại lồng trong lời kể, phép lặp biến hóa
Hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng, tưởng tượng phong phú nhưng vẫn chân thực, sinh động
2. Nội dung
Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
VI. Luyện tập.
Học thuộc bài thơ, nắm chắc những đặc sắc nội dung và nghệ thuật của văn bản.
Soạn bài: Ôn tập về thơ.
Phòng giáo dục kiến xương Trường trung học cơ sở minh tân
xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh
đã tham dự tiết học hôm nay
Người thực hiện: bùi thị toan