Bài 25. Mây và sóng

Kính chào quý thầy cô đến dự hội giảng!
Môn : Ngữ văn lớp 9C
Giáo viên: Phạm Thị Thanh Tâm
Trường THCS Đinh Tiên Hoàng
- Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho con chính là lòng tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ và truyền thống cao đẹp của quê hương và niềm tự tin khi bước vào đời.
Đọc thuộc lòng đoạn 1, bài thơ «Nói với con » của Y Phương.
Điều lớn lao mà người cha muốn truyền cho con trong bài thơ là gì ?
* Kiểm tra bài:
Ra-bin-đra-nát Ta-go
Mây và sóng
I. Đọc và tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
Là nhà thơ hiện đại lớn nhất Ấn Độ, là nhà văn đầu tiên của châu Á được nhận Giải thưởng Nô-ben về văn học (năm 1913).
Tiết 126- Văn bản:
R. Ta-go
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
I. Đọc và tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Bài thơ được xuất bản năm 1909, là một bài thơ văn xuôi nhưng vẫn có âm điệu nhịp nhàng.
Bài thơ viết tiếng Ben-gan

Xuất xứ bài thơ?
Bài thơ được dịch ra Tiếng Anh.
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
I. Đọc và tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Đọc giọng nhẹ nhàng, tha thiết;
chú ý những lời đối thoại
giữa em bé với những người ở
“trên mây” và “trong sóng”.
- Bài thơ được xuất bản năm 1909, là một bài thơ văn xuôi nhưng vẫn có âm điệu nhịp nhàng.
Mây và sóng
Mẹ ơi, trên mây có người gọi con:
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng. Bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”.
Con hỏi: “ Nhưng làm thế nào mình lên đó được?”.
Họ đáp: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây”.
“Mẹ mình đang đợi ở nhà”- con bảo - “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”.
Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn, mẹ ạ.
Con là mây và mẹ sẽ là trăng.
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm.
Trong sóng có người gọi con:
“Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”.
Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại , cậu sẽ được làn sóng nâng đi”.
Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi đựơc?”.
Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua.
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn.
Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ,
Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
Phương thức biểu đạt chính trong bài thơ?
I. Đọc và tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Bài thơ được xuất bản năm 1909, là một bài thơ văn xuôi nhưng vẫn có âm điệu nhịp nhàng.
- Phương thức biểu đạt chính:
biểu cảm.
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
3:00
2:59
2:58
2:57
2:56
2:55
2:54
2:53
2:52
2:51
2:50
2:49
2:48
2:47
2:46
2:45
2:44
2:43
2:42
2:41
2:40
2:39
2:38
2:37
2:36
2:35
2:34
2:33
2:32
2:31
2:30
2:29
2:28
2:27
2:26
2:25
2:24
2:23
2:22
2:21
2:20
2:19
2:18
2:17
2:16
2:15
2:14
2:13
2:12
2:11
2:10
2:09
2:08
2:07
2:06
2:05
2:04
2:03
2:02
2:01
1:60
1:59
1:58
1:57
1:56
1:55
1:54
1:53
1:52
1:51
1:50
1:49
1:48
1:47
1:46
1:45
1:44
1:43
1:42
1:41
1:40
1:39
1:38
1:37
1:36
1:35
1:34
1:33
1:32
1:31
1:30
1:29
1:28
1:27
1:26
1:25
1:24
1:23
1:22
1:21
1:20
1:19
1:18
1:17
1:16
1:15
1:14
1:13
1:12
1:11
1:10
1:09
1:08
1:07
1:06
1:05
1:04
1:03
1:02
1:01
0:60
0:59
0:58
0:57
0:56
0:55
0:54
0:53
0:52
0:51
0:50
0:49
0:48
0:47
0:46
0:45
0:44
0:43
0:42
0:41
0:40
0:39
0:38
0:37
0:36
0:35
0:34
0:33
0:32
0:31
0:30
0:29
0:28
0:27
0:26
0:25
0:24
0:23
0:22
0:21
0:20
0:19
0:18
0:17
0:16
0:15
0:14
0:13
0:12
0:11
0:10
0:09
0:08
0:07
0:06
0:05
0:04
0:03
0:02
0:01
Em có nhận xét gì về đặc điểm bố cục hai phần của bài thơ?
Giống nhau:
Số dòng thơ
- Lặp lại một số từ ngữ.
Những hình ảnh thiên
nhiên mang tính biểu trưng
Lặp cấu trúc: thuật lại lời
rủ rê, thuật lại lời từ chối
và lí do từ chối, nêu lên trò
chơi do em bé sáng tạo ra.
Khác nhau:

Phần lớn lời khác nhau.
Khác về ý:
phần 1- là em bé kể lại
em với mây;
phần 2- kể lại em
với sóng.
Sự giống và khác nhau này có tác dụng tạo ra sự trùng
điệp và nâng cao làm nổi bật chủ đề tác phẩm- tình mẹ
con thắm thiết càng trong thử thách càng trọn vẹn.
- Bố cục:
I. Đọc và tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
- Bài thơ được xuất bản năm 1909, là một bài thơ văn xuôi nhưng vẫn có âm điệu nhịp nhàng.
- Phương thức biểu đạt chính:
biểu cảm.
Hai phần giống nhau nhưng không trùng lặp về ý và lời.
Bài thơ là lời của ai nói với ai? Lời đó chia làm mấy phần?
Bố cục hai phần:
Phần 1: “Mẹ ơi,…” đến “…bầu trời xanh thẳm.”.
- Phần 2: “Trong sóng có người…” đến hết.
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
Thế giới của những người trên mây, trong sóng vô cùng kì diệu, rất hấp dẫn, rất cuốn hút.
 Khơi dậy sự tò mò, ham muốn khám phá của em bé.
1. Lời mời gọi em bé:
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Đọc- hiểu văn bản:
- Mây:
Chơi: thức dậy - chiều tà
Chơi: bình minh vàng, vầng trăng bạc.
- Sóng:
ca hát: sáng sớm -> hoàng hôn
ngao du: nơi này, nơi nọ
- Cách đến: kìì ảo, thú vị
* Tiếng gọi của một thế giới diệu kì.
Thiên nhiên ở đây còn tượng trưng cho những thú vui hấp dẫn, những cám dỗ trong cuộc sống.
Lời mời gọi của những người trên mây, trong sóng với em bé như thế nào?

Em nhận xét gì về thế giới mà họ vẽ ra cho em bé?

Theo em họ có thể là những ai?
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
2. Lời chối từ của em bé:
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi em bé:
Tình yêu mẹ da diết, nồng thắm đã chiến thắng những ham muốn vui chơi, sự cám dỗ.
Giá trị nhân văn sâu sắc của bài thơ.
* Tiếng gọi của một thế giới diệu kì.
* Sức níu giữ của tình mẫu tử.
Khi nghe lời mời gọi của những người trên mây, trong sóng, em bé có thái độ ra sao?
Thích thú, muốn đi nên hỏi lại “Nhưng làm thế nào mình…?” – am hiểu tâm lí trẻ em
Tại sao em bé lại từ chối lời mời gọi của những người trên mây, trong sóng?
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
3:00
2:59
2:58
2:57
2:56
2:55
2:54
2:53
2:52
2:51
2:50
2:49
2:48
2:47
2:46
2:45
2:44
2:43
2:42
2:41
2:40
2:39
2:38
2:37
2:36
2:35
2:34
2:33
2:32
2:31
2:30
2:29
2:28
2:27
2:26
2:25
2:24
2:23
2:22
2:21
2:20
2:19
2:18
2:17
2:16
2:15
2:14
2:13
2:12
2:11
2:10
2:09
2:08
2:07
2:06
2:05
2:04
2:03
2:02
2:01
1:60
1:59
1:58
1:57
1:56
1:55
1:54
1:53
1:52
1:51
1:50
1:49
1:48
1:47
1:46
1:45
1:44
1:43
1:42
1:41
1:40
1:39
1:38
1:37
1:36
1:35
1:34
1:33
1:32
1:31
1:30
1:29
1:28
1:27
1:26
1:25
1:24
1:23
1:22
1:21
1:20
1:19
1:18
1:17
1:16
1:15
1:14
1:13
1:12
1:11
1:10
1:09
1:08
1:07
1:06
1:05
1:04
1:03
1:02
1:01
0:60
0:59
0:58
0:57
0:56
0:55
0:54
0:53
0:52
0:51
0:50
0:49
0:48
0:47
0:46
0:45
0:44
0:43
0:42
0:41
0:40
0:39
0:38
0:37
0:36
0:35
0:34
0:33
0:32
0:31
0:30
0:29
0:28
0:27
0:26
0:25
0:24
0:23
0:22
0:21
0:20
0:19
0:18
0:17
0:16
0:15
0:14
0:13
0:12
0:11
0:10
0:09
0:08
0:07
0:06
0:05
0:04
0:03
0:02
0:01
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi em bé:
* Tiếng gọi của một thế giới diệu kì.
2. Lời chối từ của em bé:
* Sức níu giữ của tình mẫu tử.
3. Trò chơi sáng tạo của em bé:
- Hay, thú vị và ấm áp tình mẹ.
- Sự hòa hợp tuyệt diệu giữa tình
yêu thiên nhiên và tình mẫu tử.
So sánh những cuộc vui chơi của những người “trên mây”, “trong sóng” giữa thế giới tự nhiên và những trò chơi của “mây và sóng” do em bé tạo ra. Sự giống và khác nhau giữa các cuộc chơi đó nói lên điều gì?
Giống: Có thiên nhiên: mây, trăng, bầu trời xanh thẳm, sóng, bến bờ.
Khác: Sự hóa thân của con và mẹ vào thiên nhiên, mẹ và con luôn quấn quýt bên nhau ngay dưới mái nhà mình.
THẢO LUẬN
(3 phút)
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
2. Lời chối từ của em bé:
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi em bé:
3. Trò chơi sáng tạo của em bé:
Hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa biểu tượng
* Tiếng gọi của một thế giới diệu kì.
* Tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
* Sức níu giữ của tình mẫu tử.
- Hay, thú vị và ấm áp tình mẹ.
- Sự hòa hợp tuyệt diệu giữa tình
yêu thiên nhiên và tình mẫu tử.
Cảm nhận cái hay trong câu thơ “Con lăn, lăn, lăn mãi … ở chốn nào.”.
“Con lăn, lăn, lăn mãi … ở chốn nào.” - Mẹ con ta ở khắp mọi nơi không ai có thể tách rời, phân biệt, chia cắt được. Câu thơ mang chiều sâu khái quát triết lí về tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
2. Lời chối từ của em bé:
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi em bé:
3. Trò chơi sáng tạo của em bé:
* Tiếng gọi của một thế giới diệu kì.
* Tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
* Sức níu giữ của tình mẫu tử.
- Hay, thú vị và ấm áp tình mẹ.
- Sự hòa hợp tuyệt diệu giữa tình yêu thiên nhiên và tình mẫu tử.
“Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng.”
Nguyên Hồng
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
2. Lời chối từ của em bé:
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi em bé:
3. Trò chơi sáng tạo của em bé
* Tiếng gọi của một thế giới diệu kì.
* Tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
* Sức níu giữ của tình mẫu tử.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Bố cục hai phần.
- Sáng tạo hình ảnh thiên nhiên bay bổng, lung linh, kì ảo song vẫn rất sinh động, chân thực và gợi nhiều liên tưởng.
- Đối thoại lồng trong lời kể.
2. Ý nghĩa văn bản:
Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
Nhận xét khái quát những đặc sắc nghệ thuật của bài thơ?
Bài thơ nêu lên ý nghĩa gì?
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
2. Lời chối từ của em bé:
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi em bé:
3. Trò chơi sáng tạo của em bé:
* Tiếng gọi của một thế giới diệu kì.
* Tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
* Sức níu giữ của tình mẫu tử.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
2. Ý nghĩa văn bản:
Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
* Ngoài ý nghĩa ca ngợi tình mẹ con, bài thơ còn có thể gợi cho ta suy ngẫm thêm điều gì nữa?
- Tình mẫu tử là một trong những điểm tựa vững chắc giúp ta vượt qua những quyến rũ, cám dỗ trong đời.
- Hạnh phúc không là điều bí ẩn xa xôi, do ai ban phát mà ở ngay trần thế, do chính con người tạo ra.
- Tình yêu khơi nguồn cho trí tưởng tượng, tư duy và sáng tạo tuyệt vời…
* Ghi nhớ: SGK tr 89
Sơ đồ tư duy
Tiết 126- Văn bản:
Mây và sóng
R. Ta-go
2. Lời chối từ của em bé:
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Đọc và tìm hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi em bé:
3. Trò chơi sáng tạo của em bé
* Tiếng gọi của một thế giới diệu kì.
* Tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
* Sức níu giữ của tình mẫu tử.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
2. Ý nghĩa văn bản:
Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
* Hướng dẫn tự học:
Bài vừa học:
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Liên hệ những bài thơ đã học viết về tình mẹ.
* Ghi nhớ: SGK tr 89
Bài sắp học:
- Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam.(C1)
- Đặc điểm của thơ hiện đại Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945.
+ Các giai đoạn sáng tác: (C2)
Ôn tập thơ
+ Giỏ tr? n?i dung: (C3,4)
Đề tài, hình tượng thơ được xây dựng
trong các tác phẩm.
+ Đặc sắc nghệ thuật: (C5)
Bút pháp xây dựng hình ảnh thơ.
MẠCH CẢM XÚC
SÓNG
MÂY
LỜI GỌI MỜI
LỜI TỪ CHỐI
TRÒ CHƠI
TÌNH MẪU TỬ