Bài 25. Mây và sóng

Trường Trung học cơ sở Phả Lại
Lớp 9A8
Cô giáo:Lưu Thị Biên Thuỳ
Chào mừng các quý thầy cô giáo về dự giờ Ngữ văn










? Trong chương trình Ngữ Văn lớp 9 , em đã được học những văn bản nào nói về tình mẫu tử ? Hãy kể tên các văn bản đó?
Kiểm tra bài cũ:
Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:

R.Tagor
Mây và Sóng
I. Tìm hiểu chung :
1. Tác giả:
-Thơ ông thể hiện tinh thần dân tộc, dân chủ sâu sắc và tinh thần nhân văn cao cả cùng chất trữ tình nồng đượm.
-Thơ ông còn sử dụng thành công những hình ảnh thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng.
-Ra-bin-đra-nat-Ta -go ( 1861-1941)
Tiết 126 - Văn bản:
- là nhà thơ hiện đại lớn nhất Ấn Độ và nhận giải No-ben văn học 1913.

Ấn Độ - Quê hương nhà thơ Tagor
Đất nước ấn Độ
Bài thơ viết bằng tiếng Ben gan
Mây và Sóng
2.Tác phẩm:
-Được viết bằng tiếng Ben –gan, in trong tập “Si-su” (Trẻ thơ) xuất bản 1909.
-Được dịch sang Tiếng Anh với tên là “Trăng non”
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
*Hoàn cảnh sáng tác:
I. Tìm hiểu chung :
1. Tác giả:

Những tác phẩm nổi tiếng của Ta - go.
Bài thơ viết bằng tiếng Ben gan
Mây và Sóng
2.Tác phẩm:
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
*Hoàn cảnh sáng tác:
*Thể thơ:
tự do ( thơ văn xuôi).
I. Tìm hiểu chung :
1. Tác giả:
biểu cảm
*Phương thức biểu đạt chính:

Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản :
1. Đọc- chú giải:
*Đọc:
Giọng nhẹ nhàng, tha thiết; chú ý những lời đối thoại giữa em bé với những người ở trên mây và trong sóng.

Mẹ ơi,trên mây có người gọi con :
"Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc"
Con hỏi "Nhưng làm thế nào mình lên đó được ?"
Họ đáp :Hãy đến nơi tận cùng của trái đất ,đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây".
"Mẹ mình đang ở nhà"-con bảo - "Làm sao có thể rời mẹ mà đến được ?".
Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn ,mẹ ạ .
Con là mây còn mẹ sẽ là trăng .
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ ,và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm
Trong sóng có người gọi con:
"Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn .Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao ."
Con hỏi : "Nhưng làm thế nào ra ngoài đó được ?"
Họ nói: "Hãy đến rìa biển cả ,nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi."
Con bảo: "Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà ,làm sao có thể rời mẹ mà đi được?"
Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua .
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn .
Con là sóng mẹ là bến bờ kì lạ ,
Con lăn lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ .
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào .
Mây và Sóng
Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản :
1. Đọc- chú giải:
*Đọc:
*Chú giải: sgk/87
Mây và Sóng
2.Bố cục:
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản :
1. Đọc- chú giải:

Câu hỏi:
?Bài thơ là lời của ai nói với ai? Lời đó chia làm mấy phần?
-Các phần có gì giống và khác nhau?(về số dòng thơ, cách xây dựng hình ảnh, cách tổ chức khổ thơ? Tác dụng của những chỗ giống và khác nhau ấy trong việc thể hiện chủ đề của bài thơ ?
-Câu thơ trong bài thơ có gì đặc biệt?
Tiết 126 - Văn bản:
Mây và Sóng
R.Tagor
Thảo luận
(thời gian: 2phút)
Mây và Sóng
2.Bố cục:
2 phần
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản :
1. Đọc- chú giải:
*Phần 1(Từ đầu->xanh thẳm): Lời mời gọi của những người sống trên mây
*Phần 2 ( còn lại) : Lời mời gọi của những người sống trong sóng.

+Lời của em bé nói với mẹ, có 2 phần:
+Hai phần, giống nhau về số dòng thơ, lặp lại lại một số từ ngữ, cấu trúc nhưng có sự biến hoá và phát triển thể hiện tình yêu mẹ của em bé trọn vẹn, sâu sắc và trào dâng mãnh liệt.
Mỗi phần lời đều gồm :
+Lời rủ của những người sống trên mây, trong sóng.
+Lời từ chối của em bé
+Trò chơi của em bé
Tiết 126 - Văn bản:
Mây và Sóng
R.Tagor
Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản :

3.Phân tích:
a. Lời mời gọi em bé:

Mây và Sóng
Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”.
4.Phân tích:
a. Lời mời gọi em bé:
* Mây
-bình minh vàng
-Vầng trăng bạc
“Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.
Sóng
-Sáng sớm->hoàng hôn
- chơi
-Ca hát, ngao du
-Đi khắp nơi…
->Xây dựng hình ảnh thiên nhiên.
=>Tiếng gọi của một thế giới rộng lớn, diệu kì, hấp dẫn, bí ẩn rực rỡ sắc màu, vui tươi, với những lời ca du dương và bất tận
 khơi dậy sự tò mò, ham muốn khám phá của em bé.
-Thức dậy->chiều tà
Mục đích: rủ em bé cùng đi chơi

Một thế giới diệu kì, bí ẩn.
Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản :

3.Phân tích:
a. Lời mời gọi em bé:

b. Lời chối từ của em bé:
Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
-Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mà mình lên đó được?”.
-Con hỏi:” Nhưng làm thế nào mà mình ra ngoài đó được?”.
II. Đọc- hiểu văn bản :

3.Phân tích:
b. Lời chối từ của em bé:
-Sử dụng câu hỏi.
->Em bé bị thế giới đó hấp dẫn, lôi cuốn và rất muốn đi chơi cùng mây, cùng sóng.
=>Rất phù hợp với tâm lí của tuổi thơ.

-Lí do chối từ lời mời gọi vì em nghĩ đến mẹ.
-”Mẹ mình đang đợi ở nhà”
- con bảo- “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”.
=> mình không xa mẹ được
-Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”.
=> Quyết tâm không muốn rời xa mẹ
=>Lời từ chối dễ thương.
=>Tình yêu mẹ da diết, nồng thắm đã chiến thắng những ham muốn vui chơi, sự cám dỗ, đó chính là sự níu giữ của tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt
=>Ca ngợi tình mẫu tử
->Giá trị nhân văn sâu sắc của bài thơ.
Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản :

3.Phân tích:
c.Trò chơi của em bé:

+ Con là mây
+ Mẹ là trăng
+ Con là sóng
+ Mẹ là bến bờ kì lạ
+ Mái nhà là bầu trời xanh thẳm
-Hai bàn tay con ôm lấy mẹ.
- Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vỡ tan vào lòng mẹ.
?Trò chơi kì thú, hấp dẫn, em được hoà nhập vào thế giới tự nhiên trong cuộc vui chơi ấm áp tình mẫu tử.
-Sự tưởng tượng bay bổng, óc sáng tạo.
-Trò chơi kì thú có thiên nhiên lung linh, có vũ trụ rộng lớn, có mẹ diễn ra trong mái nhà thân yêu của chính mình.
=>Một em bé rất thông minh, giàu trí tưởng tượng, khát khao khám phá thế giới và rất yêu mẹ.
Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản :

3.Phân tích:

c.Trò chơi của em bé:
-”Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ,
Con lăn, lăn , lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.”
-Niềm hạnh phúc vô biên.
-Sự hoà hợp của tình mẫu tử với thiên nhiên và cuộc sống con người.
=>Khẳng định tình mẫu tử ở khắp nơi, nơi nào có tình mẫu tử, nơi đó có niềm vui.
=>Nâng tình mẫu tử lên tầm vũ trụ vỗ tận, thiêng liêng và sâu sắc, bất diệt, không gì có thể chia cắt được.
Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt là cội nguồn của mọi niềm hạnh phúc.
Mây và Sóng
R.Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
I.Tìm hiểu chung:
II. Đọc- hiểu văn bản :

III.Tổng kết:

a.Nghệ thuật:
?Nhận xét nào sau đây đúng nhất về đặc sắc nghệ thuật của bài thơ?
A. Hình ảnh thiên nhiên vừa lung linh, kỳ ảo vừa chân thực, sinh động, mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc.
B. Trí tưởng tượng phong phú, bay bổng.
C. Hình thức đối thoại lồng trong lời kể
D. Cả 3 ý trên.
Tiết 126 - Văn bản:
Mây và Sóng
R.Tagor
Mây và Sóng
Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
I.Tìm hiểu chung:
II. Đọc- hiểu văn bản :

III.Tổng kết:

a.Nghệ thuật:
b.Nội dung:
- Hình thức đối thoại lồng trong lời kể.
- Hình ảnh thiên nhiên thơ mộng, giàu ý nghĩa tượng trưng.
- Chất triết lí trữ tình nồng đượm.
?Dòng nào sau đây nêu đúng nhất nội dung chính của bài thơ ?
A. Miêu tả những trò chơi của trẻ thơ.
B. Thể hiện mối quan hệ giữa thiên nhiên với tâm hồn trẻ thơ.
D. Ca ngợi hình ảnh người mẹ và tấm lòng bao la của mẹ.
C. Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
Tiết 126 - Văn bản:
Mây và Sóng
R.Tagor
?Nhận xét nào sau đây nói đúng về hình ảnh thiên nhiên trong bài thơ?
A. Vừa lung linh, kì ảo, chân thực và sinh động.
B. Được thể hiện qua trí tưởng tượng độc đáo và sáng tạo.
C. Mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc.
D. Cả 3 ý trên
Mây và Sóng
Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
I.Tìm hiểu chung:
II. Đọc- hiểu văn bản :

III.Tổng kết:

a.Nghệ thuật:
b.Nội dung:
- Hình thức đối thoại lồng trong lời kể.
- Hình ảnh thiên nhiên thơ mộng, giàu ý nghĩa tượng trưng.
- Chất triết lí trữ tình nồng đượm.
Qua lời thủ thỉ chân tình của em bé với mẹ về những cuộc đối thoại
tưởng tượng giữa em với mây và sóng, người đọc cảm nhận được một
cách thấm thía tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
Mây và Sóng
Tagor
Tiết 126 - Văn bản:
I.Tìm hiểu chung:
II. Đọc- hiểu văn bản :

III.Tổng kết:

IV. Luyện tập:
Em bé
Mẹ
Tình mẫu tử thiêng liêng
Thiên nhiên kì diệu,bí ẩn
Mây
Sóng
Từ chối lời mời
Trò chơi sáng tạo
Yêu mẹ
Hướng dẫn về nhà:
*Về nhà: - Học thuộc bài thơ và nắm được nội dung nghệ thuật của bài .
“Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ,
Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.”
(Mây và sóng - Ta-go)
+Sưu tầm những bài thơ đã được học nói về tình mẫu tử.
Bài tập: 1.Nêu cảm nhận về 2 câu thơ sau:
2.Vẽ tranh minh hoạ cho bài thơ.
-Chuẩn bị bài: “Ôn tập thơ” :
+Kẻ và làm mẫu thống kê?
+Soạn bài theo câu hỏi của sgk?