Bài 25. Mây và sóng

TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU
MÔN NGỮ VĂN 9
BÀI: MÂY VÀ SÓNG


? Đọc thuộc lòng bài thơ “ Nói với con” của
Y Phương. Điều lớn lao nhất mà người cha
muốn truyền cho con là gì?

Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho
con chính là lòng tự hào về sức sống mạnh mẽ,
bền bỉ, truyền thống cao đẹp của quê hương
và niềm tự tin khi bước vào đời.
Kiểm tra bài cũ
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Câu 1: Nhà thơ Y Phương là người dân tộc nào ?
Câu 2: Trong bài “Nói với con” tác giả gọi người
cùng quê hương, dân tộc là ... ?
Câu 3: Trong bài thơ “Nói với con”
người cha giáo dục con tình cảm gì ?
Câu 5: ...là tiếng lòng tha thiết đối với quê hương đất nước
và ước nguyện chân thành của nhà thơ
trước lúc từ giã cuộc đời?
Câu 4: Bài thơ...diễn tả sự chuyển biến nhẹ nhàng
từ cuối hạ sang đầu thu?
Câu 6: Nêu điểm giống nhau giữa “KHRNEBLTLM”
NKĐ với bài thơ “Con cò” của Chế Lan Viên?
Câu 7: “Học vấn không chỉ là đọc sách,
nhưng đọc sách vẩn là con đường quan trọng
của học vấn” là câu nói của ai ?
Câu 8: Nét nổi bật nhất trong tâm hồn của ông Hai
(Làng – Kim Lân) ?
Câu 9: Tên khai sinh của nhà thơ Y Phương ?
Từ khóa
? Cảm nhận của em sau khi xem những hình ảnh
trên?
PHÒNG GD-ĐT TP BẠC LIÊU
TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU
MÂY VÀ SÓNG
TIẾT 127:
I. ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả, tác phẩm
a. Tác giả
Nêu vài nét chính về tác giả Tagor?
- Ra-bin-đra – nát Ta-go (1861 – 1941) là nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ.
- Nhà văn đầu tiên của Châu Á nhận giải Nôben văn học(1913) với tập “Thơ dâng”.
- Thơ ông thể hiện chất trữ tình triết lí nồng đượm, chủ nghĩa nhân văn sâu sắc.
TIẾT 127
Văn bản: MÂY VÀ SÓNG

- Trong vòng 6 năm, ông mất 5
người thân.Vì vậy tình cảm gia
đình trở thành đề tài quan
trọng trong sự nghiệp sáng
tác của ông.
Thơ ông thể hiện tinh thần
dân tộc, dân chủ sâu sắc,
nhân văn cao cả ; chất trữ tình
thắm thiết, triết lí thâm trầm.



“Mây và sóng” trích từ tập “Si-su” (Trẻ thơ) viết bằng tiếng Ben- gan, xuất bản lần đầu năm 1909.
Sau được dịch sang tiếng Anh và in trong tập “Trăng non”.
TIẾT 127
Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
? Bài thơ ra đời vào năm nào ? In trong tập thơ gì ?
I. Đọc-tìm hiểu chung
b, Tác phẩm
Bài thơ được dịch ra Tiếng Anh.
Mây và Sóng
Mẹ ơi, trên mây có người gọi con
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy đến lúc chiều tà.
Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi
với vầng trăng bạc”
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được”
Họ đáp :“Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay
lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây”
“Mẹ mình đang đợi ở nhà”-con bảo- “Làm sao
có thể rời mẹ mà đến được”
Thế là họ mỉm cười bay đi.
Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn mẹ ạ.
Con là mây và mẹ sẽ là trăng
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là
bầu trời xanh thẳm
Trong sóng có người gọi con:
“Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”
Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi”.
Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”
Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua.
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn.
Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ,
Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười văng vỡ tan vào lòng mẹ.
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào
I. Đọc-tìm hiểu chung
2. Đọc- giải từ khó:
TIẾT 127
Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
3. Bố cục:
2 phần
? Bài thơ là lời nói của ai ?
Lời nói đó được chia làm
bao nhiêu phần ?
Bài thơ là lời nói của em bé,
được chia làm 2 phần:
Phần 1: Từ đầu đến “ xanh thẳm
Phần 2: Còn lại
? Giả thiết không có phần thứ hai thì ý thơ có được trọn vẹn và đầy đủ không ?


Thêm phần thứ hai tức là có thêm
những thử thách mới, như vậy tình
thương yêu mẹ của em bé mới
được trọn vẹn.

TIẾT 127
Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
I. Đọc-tìm hiểu chung
3. Bố cục: 2 phần
? Hãy chỉ ra
những điểm
giống và
khác nhau (về
số dòng thơ,
về cách xây
dựng hình ảnh,
về cách tổ chức
khổ thơ,...)
giữa hai phần?
* Giống:
Trình từ tường thuật của hai
phần đầu giống nhau:
+ Thuật lại lời rủ rê
+ Thuật lại lời từ chối và
lí do từ chối;
+ Nêu lên trò chơi mới
Trong cả hai phần, dòng thơ
thứ năm đều là phản ứng trực
tiếp của em bé trước lời rủ rê
* Khác:
- Phần thứ nhất mở đầu bằng
cụm từ :”mẹ ơi”, phần
thứ hai không có;
Ý và lời ở hai phần
không hề trùng lặp nhau.
Mây và sóng đều là
những cảnh vật tự
nhiên hấp dẫn
song tính chất hấp
dẫn khác nhau.
=> Bố cục trên làm cho chủ đề bài thơ trọn vẹn, đầy đủ.
II. Đọc- hiểu văn bản
TIẾT 127
Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
? Xác định vị trí của dòng thơ “Con hỏi: ...”
ở mỗi phần và lí giải vì sao em bé chưa từ chối
ngay lời mời gọi của những người “trên mây”
và những người sống “trong sóng” ?
Nếu em bé từ chối ngay lời rủ rê của những người
sống “trên mây” và những người sống“ trong sóng”
thì tình cảm sẽ thiếu chân thực vì trẻ em nào chả
ham chơi. Em bé phần nào đã bị lôi cuốn.

Tiết 127
Văn bản: Mây và sóng
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Trò chơi của mây và sóng
Lời mời gọi của mây
Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc
Lời mời gọi của sóng
Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao
=> Những trò chơi vô cùng hấp dẫn, thú vị, cuốn hút vào một thế giới sặc sỡ sắc màu
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Trò chơi của mây và sóng.
TIẾT 127
Văn Bản: MÂY VÀ SÓNG

Lời mời gọi
Sóng

Mây


chơi từ khi thức dậy
cho đến lúc chiều tà.
chơi với bình minh vàng,
chơi với vầng trăng bạc”.

Trước lời mời của mây và sóng, em bé có thái độ như thế nào? Sau đó em đã quyết định ra sao?
ca hát từ sáng sớm cho
đến hoàng hôn, ngao du
nơi này nơi nọ mà không
biết từng đến nơi nao”.

Hấp dẫn
Nhưng làm thế nào mà
mình lên trên ấy được?

Nhưng làm thế nào mình
ra ngoài đó được?”.
Muốn đi
Từ chối

Buổi chiều mẹ luôn muốn
mình ở nhà, làm sao có thể
Rời mẹ mà đi được?”
Tình mẫu tử

Mẹ mình đang đợi ở nhà”-
làm sao có thể rời mẹ mà
đến được?”
Mây và Sóng
II. Đọc - hiểu văn bản :
2.Trò chơi của em bé:
+ Con là mây
+ Mẹ là trăng
+ Mái nhà là bầu trời xanh thẳm
+ Hai bàn tay con ôm lấy mẹ.
+ Con là sóng
+ Mẹ là bến bờ kì lạ
+ Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vỡ tan vào lòng mẹ.
-Trò chơi hấp dẫn, em được hoà nhập vào thế giới tự nhiên trong cuộc vui chơi ấm áp tình mẫu tử.
-> Lặp từ , hình ảnh so sánh.
-Trò chơi kì thú có thiên nhiên lung linh, có vũ trụ rộng lớn, có mẹ diễn ra trong mái nhà thân yêu của chính mình.
-Một em bé rất thông minh, giàu trí tưởng tượng, khát khao khám phá thế giới và rất yêu mẹ.
R.Ta-gor
TIẾT 127:
-Nhận xét gì cách sử dụng từ ngữ, sử dụng hình ảnh, việc sáng tạo trò chơi ?
II. Đọc- hiểu văn bản
TIẾT 127
Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
3. Ý nghĩa triết lý của bài thơ:

Những hình ảnh
thiên nhiên trong
bài thơ có ý
nghĩa tượng trưng
điều gì ?
Tượng trưng
cho những
quyến rũ
của cuộc
đời; vừa
diễn tả tình
mẹ con
ngang tầm
vũ trụ.
II. Đọc- hiểu văn bản
3. Ý nghĩa triết lý của bài thơ:
TIẾT 127
Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
? Ngoài ý nghĩa ca ngợi tình mẹ con bài thơ còn có thể gợi cho ta suy ngẫm thêm điều gì nữa ?
Cuộc sống con người thường gặp
những cám dỗ. Muốn khước từ những
cám dỗ đó, con người cần có chỗ dựa
vững chắc như tình mẫu tử.

- Hạnh phúc không phải là cái gì
xa xôi bí ẩn, hay do ai ban phát mà
do chính mình tạo ra.


- Bài thơ còn cho thấy quan hệ giữa
tình yêu và sáng tạo



? Nội dung
chính của
bài thơ
này là
gì?
Ca ngợi
tình mẹ
con thiêng
liêng, cao
đẹp
CÂU HỎI THẢO LUẬN
TIẾT 127
Văn bản: MÂY VÀ SÓNG
Có lẽ cuộc đời mỗi con người là một cuộc hành trình dài. Từ những bước chập chững đầu đời cho đến cả mai sau hình bóng mẹ vẫn hằng dõi theo ta mãi.
Câu chuyện của em bé đã kéo chúng ta trở lại trong cái ngày xưa hồn nhiên bằng những trò chơi bên mẹ. Mẹ được ví như mặt trăng, biển cả. Đó là thiên nhiên lớn lao, là vũ trụ vĩnh hằng vô cùng vô tận. Còn con là mây, sóng bay cao, lan xa để mãi hát lên những lời tụng ca về mẹ. Mẹ là người mãi ở trong tim mỗi chúng ta.
- Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con
( Chế Lan Viên)

- ta đi trọn kiếp con người
cũng không đi hết mấy lời mẹ ru
( Nguyễn Duy)
Mây và Sóng
I. Đọc - tìm hiểu chung:
II. Đọc - hiểu văn bản :
III.Tổng kết:
1.Nghệ thuật:
?Nhận xét nào sau đây đúng nhất về đặc sắc nghệ thuật của bài thơ?
A. Hình ảnh thiên nhiên vừa lung linh, kỳ ảo vừa chân thực, sinh động, mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc.
B. Trí tưởng tượng phong phú, bay bổng.
C. Hình thức đối thoại lồng trong lời kể
D. Cả 3 ý trên.
R.Ta-gor
TIẾT 127:
- Hình thức đối thoại lồng trong lời kể.
- Hình ảnh thiên nhiên thơ mộng, giàu ý nghĩa tượng trưng.
- Chất triết lí trữ tình nồng đượm.
2.Nội dung:
Qua lời thủ thỉ chân tình của em bé với mẹ về những cuộc đối thoại tưởng tượng giữa em với mây và sóng, người đọc cảm nhận được một cách thấm thía tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
M E T O I
T H O D A N G
T R O N G L O N G M E
C O N G T R U O N G M O R A
1
2
3
4
5
M
T
H
I
T
Ô hàng ngang số 1; gồm 5 chữ cái:
Văn bản của EC.môn đô Ami-xi viết dưới dạng 1 bức thư
của người cha gửi cho con, nhắc nhở về thái độ đối với mẹ
Ô hàng ngang số 2; gồm 7 chữ cái:
Với tác phẩm nào, Tagor trở thành người đầu tiên
của Châu Á được nhận giải thưởng Noben Văn học?
Ô hàng ngang số 3; gồm 11 chữ cái:
Tên đoạn trích trong tác phẩm “ Thời thơ ấu”
của nhà văn Nguyên Hồng ?
Ô hàng ngang số 4; gồm 7 chữ cái:
Tác giả của bài thơ nói về tình cảm người cha dành cho con?
Ô hàng ngang số 5; gồm 14 chữ cái:
Văn bản nhật dụng của Lí Lan viết về cảm xúc của mẹ
trong đêm trước ngày khai trường đầu tiên của con?
T I N H M A U T U
N
U
U
A
Y P H U O N G
Trò chơi
đường lên đỉnh OLYMPIA
D?I XANH
đội đỏ
1
2
3
4
5
6
Năm sinh năm mất của nhà thơ ta-go ?
Nhà thơ ta-go sang thăm việt nam năm nào ?
ta-go ��ỵc nh�n gi�I th��ng cao qu� n�o ?
n�m bao nhi�u ?
bàì thơ mây và sóng được in trong tập thơ nào ?
Qu� h��ng cđa nh� th� ta-go ?
Bài thơ mây và sóng ca ngợi điều gì ?
Mây và Sóng
I. Đọc - tìm hiểu chung:
II. Đọc - hiểu văn bản :
III.Tổng kết:

IV. Luyện tập:
Về nhà: Hãy vẽ một bức tranh về tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt bằng chính cảm xúc của bản thân em để làm quà tặng mẹ nhân ngày mùng 8/3?
R.Ta-gor
TIẾT 127:
SƠ ĐỒ TƯ DUY
Hướng dẫn học ở nhà
1.Học thuộc bài thơ
2.Nắm được nội dung, nghệ thuật của bài
3. Phân tích những câu thơ em thích.
4. Soạn bài “ Ôn tập về thơ ”
- Hệ thống hoá kiến thức cơ bản về tác phẩm thơ hiện đại trong chương trình ngữ văn 9
- Nắm vững nội dung, nghệ thuật của các bài thơ
- Đặc điểm và thành tựu thơ VN sau 1945.
STT
Tên bài thơ
Tác giả
Năm sáng tác
Thể thơ
Nội dung
Nghệ thuật
THỐNG KÊ CÁC TÁC PHẨM THƠ
HIỆN ĐẠI TRONG NGỮ VĂN 9
TIẾT HỌC KẾT THÚC
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !