Bài 25. Bàn luận về phép học (Luận học pháp)

môn ngữ văn
Người thực hiện: Hoàmg Văn Thanh
Chuyên đề
PHòNG GD - ĐT YÊN HƯNG
Trường thcs hà an
Lớp 8
Kiểm tra bài cũ
Ch�n c�u tr� l�i �ĩng nh�t.
1. �o�n trích "Nu?c D?i Vi?t ta" thu�c ph��ng th�c biĨu ��t ch�nh n�o?
A. T� s� B. Mi�u t�. C. BiĨu c�m. D. Ngh� lu�n.

2. Gi� tr� nghƯ thu�t cđa �o�n tr�ch "Nu?c D?i Vi?t ta" kh�ng ��ỵc t�o n�n t� �iĨm n�o?
A. K�t c�u chỈt ch�, m�ch l�c, tr�nh t� l�p lu�n s�c b�n.
B. L�i v�n c�n x�ng, nh�p nh�ng; sư dơng c�u v�n biỊn ng�u víi nh�ng cỈp c�u c�n x�ng víi nhau.
C. L� l� �anh th�p, d�n ch�ng th�c tiƠn, biƯn ph�p so s�nh cơ thĨ.
D. T� s�.
D
D
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
1. Tác giả:
- Nguyễn Thiếp (1723 - 1804).
- Quê huyện La Sơn, Hà Tĩnh.
- Là người thiên tư sáng suốt, học rộng hiểu sâu.
2. Tác phẩm:
- Thu�c ph�n III b�i t�u cđa Nguy?n Thi?p gưi vua Quang Trung v�o 8/1791.
3. Đọc - chú thích:
a. Đọc:
b. Chú thích:
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
II. Phân tích tác phẩm:
* Thể loại:
Thể "tấu" giống và khác thể "chiếu, hịch, cáo" như thế nào?
là thể văn nghị luận trung đại do bề tôi hoặc thần dân dâng vua hoặc bề trên để bày tỏ ý kiến, được viết bằng văn xuôi, văn vần hoặc văn biền ngẫu.
Giống
nhau
Dều là thể văn nghị luận cổ được viết bằng văn xuôi, văn vần hoặc biền ngẫu.
Khác nhau
Bề tôi hoặc thần dân dâng lên vua, bề trên.
Bề trên viết nhằm đưa ra mệnh
lệnh, thông báo hoặc cổ vũ tinh
thần của bề dưới hoặc thần dân.
- Bàn luận về phép học được viết theo thể tấu:
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
II. Phân tích tác phẩm:
1. Kết cấu, bố cục:
- Bố cục bài tấu: 3 phần.
Phần 1: bàn về "quân đức" (đức của vua).
Phần 2: bàn về "dân tâm" (lòng dân).
Phần 3: bàn về "học pháp" (phép học).
b. Bố cục đoạn trích: gồm 4 đoạn
- Đoạn 1: từ đầu -> học điều ấy: Mục đích chân chính của việc học. (nêu vấn đề).
- Đoạn 2: Nước Việt ta -> tệ hại ấy: Phê phán những biểu hiện lệch lạc, sai trái trong việc học.
- Đoạn 3: Cúi xin -> bỏ qua: Quan điểm và phương pháp học tập đúng đắn.
- Đoạn 4: Còn lại: Tác dụng của việc học chân chính và kết luận.
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
II. Phân tích tác phẩm:
1. Kết cấu, bố cục:
2. Phân tích:
a. Mục đích chân chính của việc học:
" Ngọc không mài, không thành đồ vật;
Người không học, không biết rõ đạo".
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
II. Phân tích tác phẩm:
1. Kết cấu, bố cục:
2. Phân tích:
a. Mục đích chân chính của việc học:
- So s�nh, c�u v�n biỊn ng�u
=> H�c l� �Ĩ l�m ng��i.
=> Kh�ng ��nh ch� c� h�c t�p con ng��i míi tr� n�n t�t �Đp.
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
II. Phân tích tác phẩm:
1. Kết cấu, bố cục:
2. Phân tích:
a. Mục đích chân chính của việc học:
b. Phê phán lối học:
- Lối học: hình thức, cầu danh lợi.
Thảo luận 1 phút
Em hiểu thế nào là lối học hình thức, cầu danh lợi?
- Lối học hình thức: Chỉ thuộc câu chữ mà không hiểu nội dung, chỉ có cái danh mà không có thực chất.
- Lối học cầu danh lợi: Học có danh tiếng, được trọng vọng, được nhàn nhã, được nhiều lợi lộc.
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
II. Phân tích tác phẩm:
1. Kết cấu, bố cục:
2. Phân tích:
a. Mục đích chân chính của việc học:
b. Phê phán lối học:
- Lối học: hình thức, cầu danh lợi.
- H�u qu�: Chĩa t�m th��ng, th�n n�nh h�t, n�íc m�t nh� tan.
-> Kh�ng c� ng��i t�i ��c, ��a ��t n�íc ��n th�m ho�.
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
II. Phân tích tác phẩm:
2. Phân tích:
a. Mục đích chân chính của việc học:
b. Phê phán lối học:
c. Khẳng định quan điểm và phương pháp học đúng đắn:
- Quan điểm:
+ M� r�ng tr��ng líp.
- Ph��ng ph�p h�c:
+ H�c c� hƯ th�ng t� th�p ��n cao.
=> L�p lu�n chỈt ch�, c�ch tr�nh b�y ng�n g�n, r� r�ng, �ĩng ��n, c� gi� tr� l�u d�i.
+ H�c r�ng n�m l�y c�t l�i.
+ H�c �i ��i víi h�nh.
+ M� r�ng th�nh ph�n h�c.
+ T�o �iỊu kiƯn thu�n lỵi cho ng��i �i h�c.
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
II. Phân tích tác phẩm:
1. Kết cấu, bố cục:
2. Phân tích:
a. Mục đích chân chính của việc học:
b. Phê phán lối học:
c. Khẳng định quan điểm và phương pháp học đúng đắn:
d. Tác dụng của việc học chân chính:
Kết quả:
+ Người tốt nhiều.
+ TriỊu ��nh ngay ng�n, thi�n h� th�nh tr�.
-> Đất nước có nhiều nhân tài.
-> Quốc gia hưng thịnh.
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
II. Phân tích tác phẩm:
III. Tổng kết:
1. Nội dung:
2. Nghệ thuật:
3. Ghi nhớ:
BàN LUậN Về PHéP HọC
Tiết 101:
Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
II. Phân tích tác phẩm:
III. Tổng kết:
IV. Luyện tập:

Vẽ sơ đồ xác định trình tự lập luận của văn bản?
Mục đích chân chính
của việc học
Phê phán những
lệch lạc, sai trái
Khẳng định quan điểm,
phương pháp học đúng đắn.
Tác dụng của việc
học chân chính
Luyện tập
Hướng dẫn về nhà
- Học và nắm kĩ nội dung bài (chú ý phần ghi nhớ).
- Hoàn thành: viết đoạn văn ngắn nêu sự cần thiết và tác dụng của phương pháp “học đi đôi với hành”.
- Chu�n b� b�i míi: LuyƯn t�p x�y d�ng v� tr�nh b�y lu�n �iĨm.
- L�p d�n b�i ��i c��ng cho �Ị b�i: H�y vi�t m�t b�i b�o t��ng �Ĩ khuy�n m�t s� b�n trong líp "C�n ph�i h�c t�p ch�m ch� h�n". (C�n k�t hỵp víi "B�n lu�n vỊ ph�p h�c" v�a h�c).