Bài 25. Bàn luận về phép học (Luận học pháp)

Trường TH & THCS Tân Thuận 1
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO ĐẾN VỚI TIẾT NGỮ VĂN
LỚP 8
GI�O VI�N: TR?N TH? S�U
Kiểm tra bài cũ:
Đọc thuộc lòng đoạn trích nước Đại Việt ta ? Để xác định độc lập chủ quyền của dân tộc, tác giả dựa vào những yếu tố căn bản nào ?
- Nền văn hiến lâu đời;
Lãnh thổ riêng;
Phong tục riêng;
Có chủ quyền;
Truyền thống lịch sử.
Đáp án
*Đọc đúng, diễn cảm theo SGK.
*Để xác định độc lập chủ quyền của dân tộc, tác giả dựa vào năm yếu tố căn bản sau:
I- Giới thiệu chung:
1/ Tác giả:
Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
Nguyễn Thiếp (1723-1804), quê ở Hà Tĩnh, là người học rộng hiểu sâu, đỗ đạt dưới triều Lê, được người đời rất coi trọng.
I- Giới thiệu chung:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
Bàn luận về phép học được Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung vào tháng 8-1791.
Nguyễn Thiếp (1723-1804), quê ở Hà Tĩnh, là người học rộng hiểu sâu, đỗ đạt dưới triều Lê, được người đời rất coi trọng.
Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
Thư của Quang Trung gửi cho Nguyễn Thiếp
I- Giới thiệu chung:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
Nguyễn Thiếp (1723-1804), quê ở Hà Tĩnh, là người học rộng hiểu sâu, đỗ đạt dưới triều Lê, được người đời rất coi trọng.
*Thể loại:
Tấu là thể loại văn thư của bề tôi, thần dân viết trình lên vua chúa những kiến nghị, đề nghị của mình.
Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
Tấu
Bàn luận về phép học được Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung vào tháng 8-1791.
I- Giới thiệu chung:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
*Thể loại:
*Bố cục:
II- Đọc – Hiểu văn bản:
A- Đọc – Tìm hiểu chung:
*Đọc – Tìm hiểu chú thích:
4phần
Đ1: “Từ đầu…tệ hại ấy.” => Mục đích của việc học.
Đ2: “Cúi xin từ nay ban chiếu thư… Xin chớ bỏ qua.” => Bàn và khuyến nghị về chủ trương mở rộng việc học, nội dung và phương pháp dạy học.
Đ3: “Đạo học…thịnh trị.” => Kết quả dự kiến.
Đ4: đoạn còn lại. => Kết luận.
Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
I- Giới thiệu chung:
II- Đọc – Hiểu văn bản:
A- Đọc – Tìm hiểu chung:
B- Tìm hiểu văn bản:
1/ Mục đích chân chính của việc học:
- Học để thành người có đạo đức, có tri thức;
- Vì sự thịnh trị của đất nước.

Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
Theo dõi đoạn văn bàn về mục đích của việc học, ta thấy: Trong câu văn biền ngẫu: “Ngọc không mài không thành đồ vật; người không học không biết rõ đạo”, tác giả giải thích khái niệm “học” bằng hình ảnh so sánh rất cụ thể nên dễ hiểu: Chỉ có học tập con người mới trở nên tốt đẹp. Do vậy, học tập là quy luật cho cuộc sống của con người.
 Khái niệm “đạo” vốn trừu tượng, phức tạp được giải thích ngắn gọn, rõ ràng: “Đạo là lẽ đối xử hàng ngày giữa mọi người”. Tác giả cho rằng đạo của kẻ đi học là học luân thường đạo lí để làm người, bởi đạo học ngày trước lấy mục đích hình thành đạo đức, nhân cách. Đó là tam cương (quân thần – phụ tử - phu phụ), ngũ thường (nhân -lễ -nghĩa –trí-tín).
I- Giới thiệu chung:
II- Đọc – Hiểu văn bản:
A- Đọc – Tìm hiểu chung:
B- Tìm hiểu văn bản:
1/ Mục đích chân chính của việc học:
2/ Phê phán lối học lệch lạc, sai trái:
Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
- Lối học hình thức hòng cầu danh lợi ;
- Không biết đến tam cương ngũ thường.
- Học để thành người có đạo đức, có tri thức;
- Vì sự thịnh trị của đất nước.

Làm cho chúa tầm thường, thần nịnh hót  “nước mất, nhà tan”.
 Tác hại:

I- Giới thiệu chung:
II- Đọc – Hiểu văn bản:
A- Đọc – Tìm hiểu chung:
B- Tìm hiểu văn bản:
1/ Mục đích chân chính của việc học:
2/ Phê phán lối học lệch lạc, sai trái:
Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
3/ Quan điểm và phương pháp đúng đắn trong học tập:
- Mở rộng trường lớp, thành phần người học.
*Phương pháp học:
- Học cho rộng rồi tóm lược cho gọn;
- Học phải đi đôi với hành.
*Tác dụng:
Đất nước nhiều nhân tài, chế độ vững mạnh, quốc gia hưng thịnh.
*Nội dung học:
Tuần tự tiến lên, từ thấp lên cao.
=> Lí lẽ rõ ràng, lô-gic, đề cao tác dụng của việc học chân chính, tin tưởng ở đạo học, kì vọng về tương lai đất nước.
Từ thực tế việc học của bản thân, em thấy phương pháp học tập nào là tốt nhất ? Vì sao ?
Phương pháp tốt nhất là: Trên cơ sở nghe các thầy cô giảng bài, học sinh phải biết tự học, kết hợp học với hành. Vì đó là cách học giúp em hiểu sâu bài giảng, nhớ lâu kiến thức để vận dụng vào công việc tốt hơn.
I- Giới thiệu chung:
II- Đọc – Hiểu văn bản:
A- Đọc – Tìm hiểu chung:
B- Tìm hiểu văn bản:
1/ Mục đích chân chính của việc học:
2/ Phê phán lối học lệch lạc, sai trái:
Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
3/ Quan điểm và phương pháp đúng đắn trong học tập:
III- Tổng kết:
Em có nhận xét như thế nào về cách lập luận ? Văn bản giúp chúng ta hiểu vấn đề gì ?
Ghi nhớ: Với cách lập luận chặt chẽ, bài Bàn luận về phép học giúp ta hiểu mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần làm hưng thịnh đất nước, chứ không phải để cầu danh lợi. Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành.
Mục đích chân chính của việc học
Phê phán những lệch lạc, sai trái
Khẳng định quan điểm, phương pháp đúng đắn
Tác dụng của việc học chân chính
I- Giới thiệu chung:
II- Đọc – Hiểu văn bản:
A- Đọc – Tìm hiểu chung:
B- Tìm hiểu văn bản:
1/ Mục đích chân chính của việc học:
2/ Phê phán lối học lệch lạc, sai trái:
Tiết 101 - Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp) (Nguyễn Thiếp)
3/ Quan điểm và phương pháp đúng đắn trong học tập:
III- Tổng kết:
Ghi nhớ: Với cách lập luận chặt chẽ, bài Bàn luận về phép học giúp ta hiểu mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần làm hưng thịnh đất nước, chứ không phải để cầu danh lợi. Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
- Tìm hiểu thêm về con người, cuộc đời La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp.
- Liên hệ mục đích, phương pháp học tập của bản thân.
- Soạn bài: “Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm”.
+ Chuẩn bị tốt phần chuẩn bị ở nhà trang 82: Lập dàn bài, tìm các luận điểm, luận cứ và dự kiến cách trình bày cụ thể.
+ Xem trước phần luyện tập trên lớp trang 83 – 84, bài đọc thêm cuối trang 84 SGK.
Xin chân thành cảm ơn
quý thầy cô và các em học sinh !