Bài 25. Bàn luận về phép học (Luận học pháp)

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY, CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
8
4
tiết 97: VAN B?N
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(LUẬN HỌC PHÁP)
-NGUYỄN THIẾP-
I. Tỏc gi?, tỏc ph?m
La Son Phu T? Nguy?nThi?p
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
NGUYỄN THIẾP
1. Tác giả:
I. Tỏc gi?, tỏc ph?m
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
NGUYỄN THIẾP
1. Tác giả:
La Sơn phu tử tức Nguyễn Thiếp tự là Quang Thiếp,sinh ngày 25 tháng 8 năm Quý mão (1723- 1804) niên hiệu Lê Bảo Thái năm thứ 4 tại làng Mật Thôn,
xã Nguyệt Úc hay Nguyệt Áo (tục gọi là Nguyệt Ao), Tỉnh Hà Tỉnh
Ông là người “ thiên tư sáng suốt, học rộng hiểu sâu”

Nguyễn Thiếp có rất nhiều tên tự hay tên hiệu, hoặc do Tiên sinh tự đặt, hoặc do người đương thời xưng tặng,chẳng hạn: Khải Xuyên, Lạp phong cư sĩ,Điên ẩn, La Giang phu tử,La Sơn phu tử ...
Mỗi danh hiệu đều có một lý do và hoàn cảnh riêng biệt.
I. Tỏc gi?, tỏc ph?m
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
NGUYỄN THIẾP
1. Tác giả:
SGK/77
2. Tác phẩm:
Trích từ bài tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung vào tháng 8- 1791.
a. Xuất xứ và hoàn cảnh ra đời:
I. Tỏc gi?, tỏc ph?m
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
NGUYỄN THIẾP
1. Tác giả:
SGK/77
2 Tác phẩm:
Trích từ bài tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung vào tháng 8- 1791.
a. Xuất xứ và hoàn cảnh ra đời:
b. Thể loại:
Tấu
Đây là loại văn thư của bề tôi, thần dân gửi lên vua chúa để trình bày sự việc, ý kiến, đề nghị.
Viết bằng văn xuôi hay văn vần, văn biền ngẫu
Văn bản:
HỊCH TƯỚNG SĨ
Trần Quốc Tuấn
THẢO LUẬN NHÓM
Hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa Chiếu,Hịch, Cáo với thể Tấu?
Văn bản:
HỊCH TƯỚNG SĨ
Trần Quốc Tuấn
Giống nhau
Khác nhau
Chiếu, Hịch, cáo
Tấu
- Thuộc thể loại văn nghị luận xưa.
- Kết cấu chặt chẽ, lập luận chặt chẽ, có thể viết bằng văn xuôi, văn vần.
Vua chúa, tướng lĩnh dùng để ban truyền xuống thần dân để ban bố mệnh lệnh, cổ động,thuyết phục…
Thần dân gửi lên vua chúa để trình bày sự việc, ý kiến, đề nghị.
SO SÁNH CHIẾU VÀ HỊCH
I. Tỏc gi?, tỏc ph?m
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
NGUYỄN THIẾP
1. Tác giả:
SGK/77
2 Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
4 phần:
P1: Từ đầu…điều ấy.
Mục đích chân chính của việc học.
P2: Nước Đại Việt ta…tệ hại ấy.
Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
P3: Cúi xin…xin chớ bỏ qua.
Bàn về phương pháp học đúng đắn.
P4: Phần còn lại
Tác dụng của phép học chân chính.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
HỊCH TƯỚNG SĨ
Trần Quốc Tuấn
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
Ngọc không mài không thành đồ vật, người không học không biết rõ đạo.
 Vận dụng câu châm ngôn với các câu văn biền ngẫu đối xứng nhau, so sánh.
-Ngọc không mài- người không học
-không thành đồ vật- không biết rõ đạo.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
HỊCH TƯỚNG SĨ
Trần Quốc Tuấn
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
Ngọc không mài không thành đồ vật, người không học không biết rõ đạo.
 Vận dụng câu châm ngôn với các câu văn biền ngẫu đối xứng nhau, so sánh.
 Mục đích chân chính của việc học: học để làm người.
-Ngọc không mài- người không học
-không thành đồ vật- không biết rõ đạo.
 Dễ hiểu, tăng sức thuyết phục.
Đạo: là lẽ đối xử giữa người-người trong các mối quan hệ:
Thầy – trò
Cha mẹ- con cái
Bạn - bạn
Cấp trên – cấp dưới
…………………
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
Từ khi lập quốc đến bây giờ nền chính học đã bị thất truyền.
Người ta đua nhau hình thức hòng cầu danh lợi, không còn biết đến tam cương, ngũ thường.
* Biểu hiện:
- …nền chính học…thất truyền.
- lối học hình thức hòng cầu danh lợi
- không còn biết đến tam cương, ngũ thường.
 Lối học lệch lạc, sai trái.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
* Biểu hiện:
- …nền chính học…thất truyền.
- lối học hình thức hòng cầu danh lợi
- không còn biết đến tam cương, ngũ thường.
 Lối học lệch lạc, sai trái.
*Hậu quả:
- Chúa tầm thường
- thần nịnh hót
- Nước mất, nhà tan
Chúa tầm thường, thần nịnh hót. Nước mất, nhà tan đều do những điều tệ hại ấy.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
* Biểu hiện:
- …nền chính học…thất truyền.
- lối học hình thức hòng cầu danh lợi
- không còn biết đến tam cương, ngũ thường.
 Lối học lệch lạc, sai trái.
*Hậu quả:
- Chúa tầm thường
- thần nịnh hót
- Nước mất, nhà tan
Nhiều câu văn ngắn liên kết chặt chẽ, ý văn mạch lạc, rõ ràng, dễ hiểu.
=>Phê phán, xem thường lối học chuộng hình thức, coi trọng lối học lấy mục đích thành người tốt làm cho đất nước vững bền.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
c. Bàn về phương pháp học đúng đắn.
Cúi xin từ nay ban chiếu chư cho thầy trò trường học của phủ, huyện, các trường tư, con cháu các nhà văn võ, thuộc lại ở các trấn cựu triều, đều tùy đâu học đấy.
*Hình thức:
- Mở thêm trường.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho người đi học.
- Mở rộng thành phần học.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
c. Bàn về phương pháp học đúng đắn.
Hình thức:
- Mở thêm trường.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho người đi học.
- Mở rộng thành phần học.
Phép học, nhất định phải theo Chu Tử. Lúc đầu học tiểu học để bồi lấy gốc. Tuần tự tiến lên học đến tứ thư, ngũ kinh, chư sử.
* Nội dung:
- Lúc đầu học tiểu học
- Tuần tự tiến lên.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
c. Bàn về phương pháp học đúng đắn.
Hình thức:
- Mở thêm trường.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho người đi học.
- Mở rộng thành phần học.
* Nội dung:
- Lúc đầu học tiểu học
- Tuần tự tiến lên.
Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học mà làm.
* Phương pháp học:
- Học rộng, hiểu sâu, biết tóm lược những điều cơ bản, cốt yếu.
- Học đi đôi với hành.
 Câu văn chắc gọn, từ ngữ cầu khiến.
=> Phù hợp hoàn cảnh lịch sử đương thời và cả thời đại hiện nay.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
c. Bàn về phương pháp học đúng đắn.
d. Tác dụng của phép học chân chính.
Đạo học thành thì người tốt nhiều; người tốt nhiều thì triều đình ngay ngắn mà thiên hạ thịnh trị.
- Người tốt nhiều
- Triều đình ngay ngắn
- Thiên hạ thịnh trị
 Đảo ngữ, liệt kê
=> Đề cao tác dụng của việc học chân chính, tin tưởng và kì vọng vào tương lai đất nước.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
c. Bàn về phương pháp học đúng đắn.
d. Tác dụng của phép học chân chính.
III. Tổng kết:
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
Lập luận chặt chẽ, câu văn biền ngẫu đảo ngữ, từ ngữ cầu khiến, liệt kê, so sánh…
2. Nội dung:
“Bàn luận về phép học” giúp ta hiểu mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần làm hưng thịnh đất nước, chứ không phải để cầu danh lợi. Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành.
I. Tác giả, tác phẩm
Văn bản:
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Nguyễn Thiếp
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, chú thích
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a) Mục đích chân chính của việc học.
b. Phê phán những biểu hiên lệch lạc, sai trái trong việc học.
c. Bàn về phương pháp học đúng đắn.
d. Tác dụng của phép học chân chính.
III. Tổng kết:
III. Tổng kết:
Với lập luận chặt chẽ , bài “Bàn luận về phép học” giúp ta hiểu mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần làm hưng thịnh đát nước, chứ không phải để cầu danh lợi. Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành.
Ghi nhớ : sgk/79
Tiết 101
Bàn luận về phép học
(Luận học pháp)


M?c dớch c?a vi?c h?c chõn chớnh


Phê phán những lệch lạc, sai trái
Khẳng định quan điểm đúng đắn
Tác dụng của phép học chân chính
- Học thuộc lòng ghi nhớ sgk/79.
- Học tác giả, tác phẩm và phần phân tích.
Làm bài tập phần “luyện tập”.
Chuẩn bị bài mới: Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
CHÚC CÁC THẦY CÔ SỨC KHOẺ