Bài 25. Bàn luận về phép học (Luận học pháp)

Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi
Đọc thuộc lòng bài “Nước Đại Việt ta”.Nêu nội dung của đoạn trích?
Câu hỏi kiểm tra bài cũ:
Để xác định độc lập chủ quyền của dân tộc, tác giả dựa vào những yếu tố căn bản nào?
- Nền văn hiến lâu đời.
Cương vực lãnh thổ.
Phong tục tập quán.
Lịch sử riêng.
Chế độ riêng.
Đáp án :
Để xác định độc lập chủ quyền của dân tộc, tác giả dựa vào năm yếu tố căn bản sau:
Hãy nối khái niệm ở cột bên phải tưuơng ứng với nội dung
ở cột bên trái?
Kiểm tra bài cũ
"Nhân bất học bất tri lí, ngọc bất trác bất thành khí", từ thủa xưa ông cha ta đã coi việc học hành là nền tảng của sự nhận thức, vậy học như thế nào để đạt hiệu quả và thật sự có ích, đó cũng chính là vấn đề mà La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp bàn luận rất đầy đủ và dễ hiểu trong bài học mà chúng ta ti`m hiờ?u hụm nay.
Nêu nội dung chính của đoạn trích “Nước Đại Việt ta”?
1. Nguyên lý nhân nghĩa
2. Chân lý độc lập chủ quyền dân tộc
3. Chứng cớ lưu danh sử sách.

Tiết 101: Bàn luận về phép học
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Bài 25
Văn Bản:
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp
(Luận học pháp)
I. Tìm hiểu chung:
Em hi?u gi` về cuụ?c do`i va` su? nghiờ?p cu?a tác giả Nguyễn Thiếp?
Bàn luận về phép học
Tiết 101
1. T¸c gi¶:
(Luận học pháp) La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp
Bàn luận về phép học
(Luận học pháp) La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
La Sơn phu tử, hay “Lam Hồng Dị Nhân”. Nguyễn Thiếp tiên sinh, huý là Minh, tự là Quang Thiếp, sinh ngày 25 tháng 8 năm Quý Mão (1723) niêu hiệu Lê Bảo Thái năm thứ 4 tại làng Mật Thôn, xã Nguyệt Úc hay Nguyệt Áo (tục gọi là Nguyệt Ao), tổng Lai Thạch, huyện La Sơn (nay là phủ Đức Thọ), tỉnh Hà Tĩnh. Tổng La Thạch sau này lại thuộc về huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Nhưng trong cả cuộc đời, Nguyễn Thiếp có rất nhiều tên tự hay tên hiệu, hoặc do Tiên sinh tự đặt, hoặc do người đương thời xưng tặng, chẳng hạn: Khải Xuyên, Lạp phong cư sĩ, Điên ẩn, Cuồng ẩn, Hạnh am, Hầu lục niên, Lục niên Tiên sinh, La Giang phu tử, La Sơn phu tử...

Mỗi danh hiệu đều có một lý do và hoàn cảnh riêng biệt. Một nhân tài thế kỉ XVIII, đỗ tam trường thi Hội, làm quan đến Tri phủ rồi về ở ẩn trên núi Thiên Nhẫn (Hà Tĩnh). Sau nhiều lần mời, ông đồng ý giúp vua Quang Trung Nguyễn Huệ với vai trò “quân sư” giữ chức Viện trưởng Viện Sùng Chính, có công cải cách các mặt văn hóa - xã hội thời Tây Sơn…
Tiết 101

(Luận học pháp)
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Tác giả:

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả :

-Nguyễn Thiếp: (1723-1804).
-Tự :Khải Xuyên, hiệu: Lạp Phong Cưu Sĩ, ngưuời đưuơng thời gọi là La Sơn Phu Tử.
Quê quán: Hà Tĩnh.
Là nguười đức trọng, tài cao.
TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC

Văn bản thuộc thể loại gì? Nêu hiểu biết của em về thể loại đó?
Loại hình tấu hài có thuộc thể loại tấu nghị luận trung đại không?
I TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:
a/ Thể loại:
- Thể loại văn thư của bề tôi→ trình lên vua chúa những kiến nghị, đề nghị của mình.
Tấu
Văn bản viết theo phương thức biểu đạt nào? Thuộc giai đoạn văn học nào?
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

-PTBĐ :nghị luận
Bài tấu
( của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung )
Quân đức
( Đức của vua )
Dân tâm
( Lòng dân )
Học pháp
( Phép học )
TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
So sánh:Chiếu, Hịch, Cáo với Tấu?
Là các thể văn do vua, chúa ban truyền xuống thần dân.
Là một loại văn thư của bề tôi , thần dân gửi lên vua, chúa .
Đều là văn nghị luận trung đại được viết bằng văn xuôi, văn vần hoặc văn biền ngẫu.
I TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:
a/ Thể loại:
b/ Xuất xứ:
Phần ba của bản tấu Nguyễn Thiếp dâng vua Quang Trung khi ông hội kiến vua ( 8 – 1791 ).
Nêu xuất xứ văn bản?
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

Văn bản có kết cấu (trình tự lập luận) như thế nào?
c. Bố cục: 3 phần
Đoạn 1: Từ đầu đến đều do những điều tệ hại ấy: Bàn về mục đích của việc học.
Đoạn 2: Tiếp đến xin chớ bỏ qua: Bàn về cách học.
Đoạn 3: Ph?n cũn l?i: Bàn về tác dụng của phép học chân chính.
Em hóy xỏc d?nh b? c?c c?a van b?n?

(Luận học pháp)
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp
Tiết 101: Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
I.Tìm hiểu chung
.Đọc, chú thích
* Đọc
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
( Luận học pháp)
“ Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo”. Đạo là lẽ đối xử hàng ngày giữa mọi người. Kẻ đi học là học điều ấy. Nước Việt ta, từ khi lập quốc đến giờ, nền chính học đã bị thất truyền. Người ta đua nhau lối học hình thức hòng cầu danh lợi, không còn biết đến tam cương ngũ thường. Chúa tầm thường thần nịnh hót. Nước mất nhà tan đều do những điều tệ hại ấy.
Cúi xin từ nay ban chiếu thư cho thày trò trường học của phủ, huyện, các trường tư, con cháu các nhà văn võ, thuộc lại ở các trấn cựu triều, đều tuỳ đâu tiện đấy mà đi học.
Phép dạy, nhất định theo Chu Tử. Lúc đầu học tiểu học để bồi lấy gốc.Tuần tự học tiến lên học đến tứ thư, ngũ kinh, chư sử. Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học mà làm.Hoạ may kẻ nhân tài mới lập được công, nhà nước nhờ thế mà vững yên.Đó mới thực là cái đạo ngày nay có quan hệ tới lòng người.Xin chớ bỏ qua.
Đạo học thành thì người tốt nhiều; người tốt nhiều thì triều đình ngay ngay ngắn mà thiên hạ thịnh trị.
Đó là mấy điều,thành thật xin dâng.Chẳng quản lời nói vu vơ, cúi mong Hoàng thượng soi xét.
Kẻ hèn thần cung kính tấu trình.
( La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp, theo La Sơn Yên Hồ. Hoàng Xuân Hãn, tập II,NXBGD, Hà Nội,1998)
* Chính học: học theo con
đường đúng đắn, chính nghĩa.
* Thịnh trị: ổn định, phát triển trong thái bình (xã hội, đất nước).
(Luận học pháp)

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp
I TÌM HIỂU CHUNG:
II ĐỌC - HỂU VB:

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp
Văn Bản:

Nhận xét cách sử dụng luận cứ ở tác giả?
Quan điểm mà Nguyễn Thiếp đặt ra ở đây là gì?
Tìm những luận điểm chính được nêu ở quan điểm này?
Vậy mục đích chân chính của việc học là gì?
Vậy “người biết rõ đạo”là người như thế nào?
Nhận xét cách giải thích khái niệm “đạo” ở tác giả?
I TÌM HIỂU CHUNG:
II ĐỌC - HỂU VB:
1. Mục đích chân chính của việc học:

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp
- “ Ngọc không mài ... đạo ”.
Văn Bản:
 Học để làm người có đạo đức, có tri thức.
+ “ Đạo”: Là lẽ đối xử giữa mọi người:
→ Cách giải thích giản dị, dễ hiểu.

§iÓm tÝch cùc
Điểm cần bổ sung
Coi träng môc tiªu ®¹o ®øc cña viÖc häc
Môc ®Ých häc kh«ng chØ lµ rÌn luyÖn ®¹o ®øc mµ cßn rÌn n¨ng lùc trÝ tuÖ ®Ó con ngư­êi cã søc m¹nh x©y dùng, c¶i t¹o x· héi trªn mäi lÜnh vùc.
TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC – HIỂU VB:
1. Mục đích chân chính của việc học:
2. Phê phán quan niệm không đúng đắn về việc học:
- Học cầu danh lợi cho cá nhân.
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:
Lối học chuộng hình thức.
Tác giả đã phê phán lối học lệch lạc, sai trái nào?

Tiết 101 : Văn bản

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)
La Sơn Phu Tử-Nguyễn Thiếp-
I.Tìm hiểu chung
II.Đọc, hiểu văn bản
Lối học hình thức: Học như con vẹt, nhại lại những điều người khác nói chứ không hiểu, học thuộc lòng câu chữ mà không nắm được ý nghĩa.
Học để cầu danh lợi: Học mà không cần hiểu, bằng mọi cách mong có danh tiếng để ti?n thõn , d? được lợi lộc, nhàn nhã.
Em hiểu thế nào là lối học hình thức hòng cầu danh lợi?
Tiết 101
Bàn luận về phép học
Nguyễn Thiếp
(Luận học pháp)
Bàn luận về phép học
II. Hiểu văn bản:
I. Tìm hiểu chung:
Để phê phán về những biểu hiện lệch lạc sai trái trong việc học, tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật gì?
- NT: Phép: Liệt kê

Em hãy liên hệ với những biểu hiện sai trái còn phổ biến trong việc học ngày nay?
Hậu quả của lối học này?
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. ĐỌC – HIỂU VB:
1. Mục đích chân chính của việc học:
2. Phê phán quan niệm không đúng đắn về việc học:
- Học cầu danh lợi cho cá nhân.
 Chúa tầm thường, thần nịnh hót ( nước mất, nhà tan )
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:
Lối học chuộng hình thức.

Thời gian: 60 giây.
( CẶP ĐÔI CHIA SẺ )
5
4
3
2
1
HẾT GiỜ

Nguyễn Thiếp bàn và kiến nghị về những vấn đề gì ở phép học của mình?
THẢO LUẬN NHÓM
I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- ĐỌC – HIỂU VB
1. Mục đích chân chính của việc học:
3. Nguyễn Thiếp bàn về phép học:
- Phạm vi: rộng khắp nơi.
- Đối tượng : mọi người.
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:

I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- ĐỌC – HIỂU VB
1. Mục đích chân chính của việc học:
3. Nguyễn Thiếp bàn về phép học:
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:

- Phương pháp:
+ Học từ thấp đến cao.
+ Học rộng, nghĩ sâu. Tóm lược điều cơ bản, cốt yếu nhất..
+ Học đi đôi với hành.
Tác dụng của quan điểm đúng đắn đó?
I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- ĐỌC – HIỂU VB
1. Mục đích chân chính của việc học:
3. Nguyễn Thiếp bàn về phép học:
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:

* Tạo được nhiều người tốt.
* Triều đình ngay ngắn, thiên hạ thịnh trị.
§Êt n­íc nhiÒu nh©n tµi, chÕ ®é v÷ng m¹nh, quèc gia h­ng thÞnh.
TIẾT 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
III. TỔNG KẾT
*
2. NỘI DUNG
Mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần làm hưng thịnh đất nước, chứ không phải để cầu danh lợi .
Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành .
NGHỆ THUẬT
So sánh cụ thể dễ hiểu .
Trình tự lập luận chặt chẽ, giàu sức thuyết phục.
I. TÌM HIỂU CHUNG:
II. PHÂN TÍCH:
III. TỔNG KẾT:
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
Văn Bản:
Qua phương pháp học của tác giả, gợi em nhớ đến câu nói nào của Bác liên quan đến nội dung này?
“Học với hành phải đi đôi!
Học mà không hành thì vô ích.
Hành mà không học thì hành không trôi chảy”
- Hồ Chí Minh -



CỦNG CỐ
90
89
88
87
86
85
84
83
82
81
80
79
78
77
76
75
74
73
72
71
70
69
68
67
66
65
64
63
62
61
60
59
58
57
56
55
54
53
52
51
50
49
48
47
46
45
44
43
42
41
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Hết giờ
Đọc những lời tấu trình của Nguyễn Thiếp về phép học, em hiểu thêm được những điều sâu xa nào về đạo học của ông cha ngày trước ?
thảo luận nhóm
1. Học để làm người, học để biết và làm, học góp phần làm cho quốc gia hưng thịnh.
2. Bốn mục tiêu giáo dục của UNESCO: Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình.
Học để làm người
Học gắn với hành
Dạy học lấy người học làm trung tâm.
Theo em quan điểm dạy học nào của chúng ta nay rất gần với quan điểm của Nguyễn Thiếp trong văn bản Bàn luận về phép học?
Nhóm 1
Nhóm 2
Em hiểu gì về Nguyễn Thiếp - tác giả của những lời tấu trình này ?

Là người thiên tư sáng suốt, học rộng hiểu sâu; yêu nước, quan tâm đến vận mệnh của đất nước; trọng chữ, trọng tài.
Tư tưởng của Nguyễn Thiếp là nền tảng cho những quan điểm học đúng đắn ngày nay: học để làm người, học đi đôi với hành.
III. TỔNG KẾT
*
2. NỘI DUNG
Mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần làm hưng thịnh đất nước, chứ không phải để cầu danh lợi .
Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành .
NGHỆ THUẬT
So sánh cụ thể dễ hiểu .
Trình tự lập luận chặt chẽ, giàu sức thuyết phục.
SƠ ĐỒ TRÌNH TỰ LẬP LUẬN CỦA VĂN BẢN: “BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC”
MỤC ĐÍCH
CHÂN CHÍNH
CỦA VIỆC HỌC
PHÊ PHÁN
LỐI HỌC LỆCH LẠC SAI TRÁI ,
KHẲNG ĐỊNH QUAN ĐIỂM , TƯ TƯỞNG HỌC TẬP ĐÚNG ĐẮN
TÁC DỤNG CỦA PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP ĐÚNG ĐẮN
Hình thành nội dung bài học bằng bản đồ tư duy?
Đất nước phồn vinh
Nước mất nhà tan
Lật tranh
Nguười đưuơng thời gọi Nguyễn Thiếp là gì?
Nêu tên bốn quyển sách tiêu biểu của
Nho giáo ?
Ba mối quan hệ gốc trong xã hội phong kiến là gì?
Xác định phưuơng thức biểu đạt chính đưuợc sử dụng ở văn bản "Bàn luận về phép học"?
Bài tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung đưuợc viết vào năm nào?
Nguyễn Thiếp quê ở đâu?
La Sơn Phu Tử
Quân thần, phụ tử, phu phụ
Luận Ngữ, Mạnh Tử, Đại học, Trung dung
Nghị luận
Tháng 8 năm 1791
Hà
Tĩnh
DẶN DÒ.
- Học bài. Nắm kiến thức.
- Soạn bài: Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm
+ Chuẩn bị tốt phần chuẩn bị ở nhà trang 82.
+ Xem trước phần luyện tập trên lớp trang 83 – 84, bài đọc thêm cuối trang 84 SGK.
VỀ NHÀ
DẶN DÒ.
XIN CHÂN THÀNH
CẢM ƠN!
CHÚC
QUÝ
THẦY
MẠNH
KHỎE
VÀ
CÔNG
TÁC
TỐT!
CHÚC
CÁC
EM
CHĂM
NGOAN
HỌC
GIỎI!