Bài 24. Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua

Kiểm tra bài cũ: Cho chiều đường sức từ của hai nam châm cho trên hình. Cho biết tên hai từ cực?
Đáp án:
Tình huống học tập:
Chúng ta đã biết từ phổ và các đường sức từ biểu diễn từ trường của thanh nam châm thẳng. Còn từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua thì được biểu diễn như thế nào..??!
?
Từ phổ, đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua
Thí nghiệm
-Dụng cụ: Một tấm nhựa trong có luồn sẵn các vòng dây, rắc đều một lớp mạt sắt lên trên bề mặt; nguồn điện; dây nối.
-Mục đính: Tạo ra và quan sát từ phổ của ống dây có dòng điện chạy qua.
Tiến hành:
Chú ý quan sát hình ảnh các đường mạt sắt khi cuộn dây có dòng điện chạy qua.
C1: So sánh với từ phổ của thanh nam châm và cho biết chúng có gì giống nhau, khác nhau?
Đáp án:
C1: Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua và bên ngoài thanh nam châm giống nhau.
Khác nhau: Trong lòng ống dây cũng có các đường mạt sắt được sắp xếp gần như song song với nhau.
Vẽ một số đường sức từ:
C2: Nhận xét về hình dạng của các đường sức từ ?
Đáp án:
C2: Đường sức từ trong và ngoài ống dây tạo thành những đường cong khép kín.
C3: Nhận xét về chiều của đường sức từ ở hai đầu ống dây so với chiều các đường sức từ ở hai cực của thanh nam châm ?
Đáp án:
C3: Giống như thanh nam châm, tại hai đầu ống dây, các đường sức từ cùng đi vào một đầu và cùng đi ra ở đầu kia.
2. Kết luận: (SGK/T66)
Hai đầu ống dây có dòng điện chạy qua cũng là hai từ cực. Đầu có các đường sức từ đi ra gọi là cực Bắc, đầu có các đường sức từ đi vào gọi là cực Nam.
Muốn xác định đâu là cực Bắc, đâu là cực Nam của ống dây dẫn có dòng điện thì ta phải xác định được chiều của đường sức từ. Vậy xác định bằng cách nào nhanh nhất.??!
?
II. Quy tắc nắm tay phải
Chiều đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào?
Dự đoán:
b.TN kiểm tra:
Chưa đổi chiều dòng điện
Đổi chiều dòng điện
c. Kết luận:
Chiều đường sức từ của ống dây phụ thuộc vào chiều của dòng điện chạy qua các vòng dây.
C6:
Đáp án:
C6:
S
B
A
N
III. Vận dụng:
C4: Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Kim nam châm thử đặt ở đầu B. Xác định tên các từ cực ?
Hướng dẫn C4:
S
N
C5: Hãy chỉ ra kim nam châm vẽ sai. Dùng quy tắc nắm tay phải để xác định chiều dòng điện qua các vòng dây?
Hướng dẫn C5:
Củng cố: Qua bài nắm được
So sánh được sự giống nhau và khác nhau giữa từ phổ của thanh nam châm và từ phổ của ống dây có dòng điện chạy qua.
Nắm được Quy tắc nắm tay phải để xác định chiều của đường sức từ trong lòng ống dây khi biết chiều dòng điện qua các vòng dây và ngược lại.
Hướng dẫn về nhà:
Học thuộc ghi nhớ SGK/T67
-Đọc có thể em chưa biết
-Làm bài tập 24.1->24.5/SBT/T30
-Đọc trước bài sau: Sự nhiễm từ của sắt, thép-Nam châm điện.