Bài 24. Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua

Nam cực
Bắc cực
Hình 24.1
C1:Phần từ phổ :
+Bên ngoài giống nhau
+ Bên trong khác nhau
Trong lòng ?ng dõy cũng có đường mạt sắt được sắp xếp gần như song song với nhau
Từ phổ của
Nam châm thẳng
Từ phổ của
Ống dây có dòng điện
+
-
C2:Đường sức từ ở trong và ngoài ống dây
tạo thành những đường cong khép kín.

Từ phổ của
Nam ch©m th¼ng
Từ phổ của
Ống dây có dòng điện
Hình dạng
các đường sức từ
Chiều của các
đường sức từ
A
b. Ta làm TN đổi chiều dòng điện, quan sát chiều đường sức từ và nam châm thử
c. Kết luận: Chiều đường sức từ của ống dây phụ thuộc vào chiều của dòng điện chạy qua các vòng dây.
2. Qui tắc nắm tay phải
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ
b. Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ khi đổi chiều dòng điện
b. Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ khi đổi chiều dòng điện
N
S
A
B
C4. Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một nam châm thử đặt ở đầu B của ống dây, khi đứng yên nằm định hướng như hìnhvẽ dưới đây. Xác định tên các từ cực của ống dây.
C5. Hình dưới có một kim nam châm bị vẽ sai chiều. Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ lại cho đúng. Dùng quy tắc nắm tay phải xác định chiều dòng điện chạy qua các vòng dây
5
1
2
3
4
A
B
KNC 5 sai
Đúng
+
-
C6 Hình dưới cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Hãy dùng quy tắc nắm tay phải để xác định tên các từ cực của ống dây.
A
B
Bài tập vận dụng: Hãyxác định tên của các từ cực chưa biết của nam châm thẳng trên đặt bên cạnh ống dây có dòng điện như hình vẽ.
N
S
Ghi nhớ
Từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua rất giống phần từ phổ ở bên ngoài thanh nam châm.
Quy tắc nắm tay phải: Nắm tay bàn phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.

HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
1. Bài vừa học :
Học thuộc ghi nhớ.
Tập vẽ các đường sức từ trong lòng ống dây có dòng điện.
Làm bài tập 24.1 đến 24.9 sách bài tập .
2. Bài sắp học:
SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT VÀ THÉP
- NAM CHÂM ĐIỆN
Tìm những ví dụ ứng dụng nam châm điện trong đời sống.


Bài học kết thúc tại đây
C?m on quý Th?y cụ v� cỏc em!
Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ


I. Từ phổ, đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua
II. Qui tắc nắm tay phải
1. Chiều đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào?
a.Trong thí nghiệm được mô tả ở trên, hãy dự đoán xem nếu đổi chiều dòng điện qua ống dây thì chiều đường sức từ của ống dây có thay đổi không.
Dự đoán: Có thể đổi chiều đường sức từ
2. Qui tắc nắm tay phải
Nắm tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều đường sức từ trong lòng ống dây.
Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ
b. Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ khi đổi chiều dòng điện
C6 Hình dưới cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Hãy dùng QTNTP để xác định tên các từ cực của ống dây.
A
B
Cực Bắc
Cực Nam
Ta hãy quan sát một ống dây khác có dòng điện chạy qua.