Bài 24. Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua

QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Chào Mừng
VẬT LÝ 9
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Từ phổ là gì? Nêu cách tạo ra từ phổ?
- Từ phổ là hình ảnh cụ thể về các đường sức từ.
Có thể tạo ra từ phổ bằng cách rắc đều mạt sắt lên tấm nhựa đặt trong từ trường và gõ nhẹ.
Câu 2: Xác định từ cực của thanh nam châm sau:
Câu 3: Chiều của đường sức từ ở bên ngoài thanh nam châm thẳng như thế nào?
Hãy dùng mũi tên chỉ chiều đường sức từ tại các vị trí 1,2,3,4 trong hình vẽ sau và ghi tên từ cực của nam châm?
3
 1
4 
2 
S
N
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA.
1.Thí nghiệm :
 Rắc nhẹ mạt sắt trên tấm nhựa chứa ống dây dẫn, đặt trên mặt phẳng ngang, lắp vào nguồn điện 6V.
 Đóng mạch điện, gõ nhẹ lên tấm nhựa. Quan sát từ phổ của ống dây.
Tiết 27
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
6V
Gõ nhẹ

+
-
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA.
Tiết 27:
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1.Thí nghiệm :
 Rắc nhẹ mạt sắt trên tấm nhựa chứa ống dây dẫn, đặt trên mặt phẳng ngang, lắp vào nguồn điện 6V.
 Đóng mạch điện, gõ nhẹ lên tấm nhựa. Quan sát từ phổ của ống dây.
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA.
Tiết 27:
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
C1: So sánh từ phổ của ống dây và từ phổ của thanh nam châm và cho biết chúng có gì giống nhau và khác nhau.
Từ phổ của ống dây
Từ phổ của thanh nam châm
1.Thí nghiệm :

Khác nhau: Trong lòng ống dây cũng có các đường mạt sắt sắp xếp gần như song song nhau
Giống nhau: Phần từ phổ bên ngoài thanh nam châm và bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua giống nhau
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA.
Tiết 27:
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1.Thí nghiệm :

+
-
 Dựa vào các đường mạt sắt, vẽ một vài đường sức từ của ống dây trên bảng nhựa.
C2. Nhận xét hình dạng của các đường sức từ.
 Đường sức từ của ống dây là những đường cong khép kín
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA.
Tiết 27:
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1.Thí nghiệm :

+
-
Đặt các kim nam châm nối tiếp nhau trên một đường sức từ vừa vẽ được. Hãy vẽ mũi tên chỉ chiều của đường sức từ.
C3: Nh?n x�t chi?u du?ng s?c t? ? hai d?u ?ng d�y so v?i ? hai c?c c?a thanh nam ch�m.
Giống như thanh nam châm, tại 2 đầu ống dây , các đường sức từ cũng có chiều đi vào một đầu ( cực Nam) và đi ra từ đầu kia ( cực Bắc)
S
N
2. Kết luận:
Tiết 27 Bài 24:
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA.
Tiết 27:
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM TAY PHẢI
+
-
6V
I

1) Chiều đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào?
Kết luận : Chiều đường sức từ của ống dây phụ thuộc vào chiều dòng điện
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA.
Tiết 27:
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM TAY PHẢI
thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
I
2) Quy tắc nắm tay phải
Chiều dòng điện
Chiều đường sức từ
S
N
Nắm bàn tay phải rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây
Tiết 27:
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
Chiều đường sức từ
Chiều dòng điện
S
N
A
B
S
N
III. V?N D?NG
N
S
C4: Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một nam châm thử đặt ở đầu B của ống dây, khi đứng yên nằm định hướng như hình vẽ. Xác định tên các cực từ của ống dây.
S
N
2
4
5
1
3
III. V?N D?NG
C5: Trên hình vẽ có một kim nam châm bị vẽ sai chiều. Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ lại cho đúng. Dùng qui tắc nắm tay phải xác định chiều dòng điện chạy qua các vòng dây.
Chiều đường sức từ
Chiều dòng điện
S
N
III. V?N D?NG
Chiều
dòng
điện
C6: Trên hình vẽ cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Dùng quy tắc nắm tay phải để xác định tên các từ cực của ống dây.
Bài tập vận dụng:
Trong thí nghiệm mô tả dưới đây, cuộn dây A
cố định , cuộn dây B có thể dịch chuyển.
a) Xác định các cực của các cuộn dây.
b) Cuộn dây B dịch chuyển như thế nào? Tại sao?
A
+
–
B
–
+
–
N
N
S
S
1
3
2
4
b) Cuộn dây B dịch chuyển sang bên phải vì hai cực cùng tên thì đẩy nhau.

A
+
–
N
S
c) -Nếu đổi chiều dòng điện trong cả hai cuộn dây thì các cuộn cũng đổi cực. Hiện tượng vẫn xảy ra như trước.
A
–
+
B
+
–
N
N
S
S
c) Điều gì sẽ xảy ra, nếu người ta đổi chiều dòng điện : - Cả 2 cuộn dây
- Chỉ trong một cuộn dây
-Nếu đổi chiều dòng điện trong một cuộn dây thì cuộn dây B bị hút về cuộn dây A

A
–
+
N
S
CỦNG CỐ
2. Quy tắc NẮM TAY PHẢI dùng để làm gì?
A.Xác định chiều đường sức từ của nam châm thẳng.
B. Xác định chiều đường sức từ của dây dẫn có hình dạng bất kì
C. Xác định chiều đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua.
D. Xác định chiều đường sức từ của dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua.
A.Xác định chiều đường sức từ của nam châm thẳng.
B. Xác định chiều đường sức từ của dây dẫn có hình dạng bất kì
C. Xác định chiều đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua.
D. Xác định chiều đường sức từ của dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua.
DẶN DÒ
Học thuộc nội dung đã ghi
Làm các bài tập từ bài 24.1 đến bài 24.5 SBT trang 29, 30
BÀI HỌC KẾT THÚC TẠI ĐÂY CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM