Bài 24. Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua

Kiểm tra bài cũ:
1/ Hãy nêu kết luận về các đường sức từ và cho biết quy ước chiều đường sức từ của thanh nam châm.
2/ Xác định từ cực của thanh nam châm.
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY
CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
Tiết 26:
I.TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA
ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA.
1.Thí nghiệm :
 Lắc nhẹ mạt sắt trên tấm nhựa chứa ống dây dẫn, đặt trên mặt phẳng ngang, lắp vào nguồn điện 6V.
 Đóng mạch điện, gõ nhẹ lên tấm nhựa. Quan sát từ phổ của ống dây.
6V
Gõ nhẹ

+
-
C1: So sánh từ phổ của ống dây và từ phổ của thanh nam châm.
Từ phổ của ống dây
Từ phổ của thanh nam châm
+
-
 Dựa vào các đường mạc sắt, vẽ một vài đường sức từ của ống dây trên bảng nhựa.
C2. Nhận xét hình dạng của các đường sức từ.
+
-
Đặt các kim nam châm nối tiếp nhau trên một đường sức từ vừa vẽ được. Hãy vẽ mũi tên chỉ chiều của đường sức từ.
S
N
 Từ phổ bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua giống từ phổ của nam châm thẳng. Trong lòng ống dây các đường sức từ gần như song song với nhau
2/ Kết luận:
 Hai đầu ống dây có dòng điện chạy qua là hai từ cực. Đầu có các đường sức từ đi ra gọi là cực Bắc, đầu có các đường sức từ đi vào gọi là cực Nam.
 Đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua là những đường cong khép kín, có chiều cùng đi vào một đầu và cùng đi ra ở đầu kia.
II. QUY TẮC NẮM TAY PHẢI
+
-
6V
I
 Hãy dự đoán xem nếu đổi chiều dòng điện qua ống dây thì chiều đường sức từ của ống dây có thay đổi không?
 Làm thí nghiệm để kiểm tra.
 Chiều đường sức từ của ống dây phụ thuộc vào chiều dòng điện chạy qua các vòng dây.
2/ Quy tắc nắm tay phải
 Nắm bàn tay phải rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
I
2/ Quy tắc nắm tay phải
I
 Quy tắc nắm tay phải dùng để xác định chiều đường sức từ trong lòng ống dây khi biết chiều dòng điện.
C4: Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một nam châm thử đặt ở đầu B của ống dây, khi đứng yên nằm định hướng như hình vẽ. Xác định tên các cực từ của ống dây.
III. VẬN DỤNG
N
S
C5: Trên hình vẽ có một kim nam châm bị vẽ sai chiều. Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ lại cho đúng. Dùng qui tắc nắm tay phải xác định chiều dòng điện chạy qua các vòng dây.
III. VẬN DỤNG
C5: Trên hình vẽ cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Dùng quy tắc nắm tay phải để xác định tên các từ cực của ống dây.
III. VẬN DỤNG
I
N
S
Chuẩn bị ở nhà :
Học thuộc ghi nhớ (Tr67-SGK)
Làm bài tập 24.1 đến 24.4 (SBT)
Đọc mục có thể em chưa biết (Tr67-SGK)
Đọc trước bài “Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện”.
Bài học đã kết thúc,
xin cảm ơn
quý thầy cô giáo