Bài 24. Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua

Năm học 2015 - 2016
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
Vật lí 9
Giáo viên: HOÀNG MINH THƯ
TRƯỜNG THCS TÂN LẬP - MỘC HÓA
GIÁO ÁN
Câu hỏi : Nêu quy ước chiều đường sức từ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Quy ước: Đường sức từ là những đường cong đi ra từ cực Bắc và đi vào cực Nam của nam châm
Bài 24
TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂY
CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1) Thí nghiệm
Rắc đều một lớp mạt sắt trên tấm nhựa có luồn các vòng dây của một ống dây dẫn có dòng điện chạy qua. Gõ nhẹ tấm nhựa.
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
12 V
+
-
Gõ nhẹ
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1) Thí nghiệm
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
C1: So sánh từ phổ của ống dây và từ phổ của thanh nam châm, cho biết chúng có gì giống nhau, khác nhau?
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
* Giống nhau: Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua và bên ngoài thanh nam châm giống nhau
* Khác nhau: Trong lòng ống dây cũng có các đường mạt sắt được sắp xếp gần như song song
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1) Thí nghiệm
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
2) Kết luận
- Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua và bên ngoài thanh nam châm giống nhau.
C2: Nhận xét về hình dạng của các đường sức từ
Dựa vào các đường mạt sắt, hãy vẽ một vài đường sức từ của ống dây ngay trên tấm nhựa.
Đường sức từ của ống dây tạo thành những đường cong khép kín.
- Đường sức từ của ống dây là những đường cong khép kín.
Đặt các kim nam châm nối tiếp nhau trên một trong các đường sức từ vừa vẽ được. vẽ mũi tên chỉ chiều đường sức từ.
C3: Cho nhận xét về chiều của đường sức từ ở hai đầu ống dây so với chiều các đường sức từ ở hai cực của thanh nam châm
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1) Thí nghiệm
Giống như thanh nam châm, tại hai đầu ống dây, các đường sức từ cùng đi vào ở một đầu và cùng đi ra ở đầu kia
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
2) Kết luận
- Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua và bên ngoài thanh nam châm giống nhau.
- Đường sức từ của ống dây là những đường cong khép kín.
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1) Thí nghiệm
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
2) Kết luận
- Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua và bên ngoài thanh nam châm giống nhau.
- Đường sức từ của ống dây là những đường cong khép kín.
* Hai đầu của ống dây có dòng điện chạy qua cũng là hai từ cực. Đầu có các đường sức từ đi ra gọi là cực Bắc, đầu có các đường sức từ đi vào gọi là cực Nam.
N
S
- Hai đầu của ống dây có dòng điện chạy qua cũng là hai từ cực. Đầu có các đường sức từ đi ra gọi là cực Bắc, đầu có các đường sức từ đi vào gọi là cực Nam.
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
1) Chiều của đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào?
Chiều đường sức từ của ống dây phụ thuộc vào chiều của dòng điện chạy qua các vòng dây.
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
2) Quy tắc nắm bàn tay phải
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống dây
Chiều dòng điện
Chiều đường sức từ bên trong ống dây
BÀI 24: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
1) Chiều của đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào?
Chiều đường sức từ của ống dây phụ thuộc vào chiều của dòng điện chạy qua các vòng dây.
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống dây
III. VẬN DỤNG
C4: Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một nam châm thử ở đầu B, khi đứng yên nằm định hướng như hình vẽ. Xác định tên các từ cực của ống dây.
S
N
A
B
BÀI 23: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống dây
C5: Trên hình 24.5 có một kim nam châm bị vẽ sai chiều. Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ lại cho đúng. Dùng quy tắc nắm tay phải xác định chiều dòng điện chạy qua các vòng dây.
Chiều dòng điện
Chiều đường sức từ bên trong ống dây
1
2
3
4
5
Kim nam châm số 5 vẽ sai chiều
BÀI 23: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
III. VẬN DỤNG
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống dây
BÀI 23: TỪ TRƯỜNG CỦA ỐNG DÂYCÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
III. VẬN DỤNG
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống dây
C6: Hình 24.6 cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Hãy dùng quy tắc nắm tay phải để xác định tên các từ cực của ống dây.
Chiều dòng điện
Chiều đường sức từ bên trong ống dây
N
S
Hướng dẫn về nhà



- Học bài
- Đọc phần: “Có thể em chưa biết”
- Làm bài tập trong SBT để tiết sau sửa bài tập