Bài 24. Tiêu hóa và các cơ quan tiêu hóa

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ HÔM NAY
Giáo Viên: Trịnh Thị Thu Hà
? Sự ăn uống và biến đổi thức ăn trong cơ thể người có tên gọi là gì ?
Hệ tiêu hoá ở người gồm các bộ phận nào?Quá trình tiêu hoá diễn ra như thế nào?
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
Ăn uống cũng cần như thở.
Người ta có thể nhịn ăn (vài tuần ) lâu hơn nhịn thở (3 phút) ,nhưng không thể không ăn mà sống được.
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
? Hàng ngày, em ăn những loại thức ăn nào ?
Thức ăn không được cơ thể sử dụng trực tiếp mà phải trải qua quá trình biến đổi lý hoá học thành các chất đơn giản mới được hấp thụ vào máu.
Các cơ quan nào thực hiện chức năng đó�, quá trình hấp thụ thức ăn như thế nào,từ đó có biện pháp giữ gìn hệ tiêu hoá để làm việc tốt điều được thể hiện trong chương V .
TIÊU HÓA
cơm
bánh
thịt
cá
dầu
mỡ
rau
quả
sữa
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Gluxit
Prôtêin
Lipit
Vitamin
Chất hữu cơ
CHƯƠNG
V
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
? Những thức ăn đó có các chất dinh dưỡng nào?
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
CHƯƠNG
V
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
1.Thức ăn gồm:
Chất vô cơ:
Chất hữu cơ:
?
Gluxit
Axit nucleic
Prôtêin
Vitamin
Lipit
Muối khoáng
Nước
Các chất trong thức ăn
Các chất hấp thụ được





Vitamin
Axit nuclêic
Prôtêin
Gluxit
Lipit
Hoạt
động
hấp
thụ





Đường đơn
Axit béo và glixêrin
Axit amin
Các thành phần của nuclêôtit
Vitamin
Các chất hữu cơ
H24.1.sơ đồ khái quát quá trình tiêu hoá
CHƯƠNG
V
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
1.Thức ăn gồm:
Đẩy các chất trong ống tiêu hóa
Tiết dịch tiêu hóa
Biến đổi hóa học
Biến đổi lí học
Tiêu hóa thức ăn
Hấp thụ
chất dinh dưỡng
Ăn
Thải phân
Sơ đồ khái quát về các hoạt động của quá trình tiêu hoá
CHƯƠNG
V
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
1.Thức ăn gồm:
180
HẾT GIỜ
175
170
165
160
155
150
145
140
135
130
125
120
115
110
105
100
95
90
85
80
75
70
65
60
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
1
55
12
9
6
3














Hoạt
động
hấp
thụ
Các chất trong thức ăn
Vitamin
Nước
Axit nuclêic
Prôtêin
Gluxit
Lipit
Hoạt động Tiêu hóa
Đường đơn
Axit béo và glixêrin
Axit amin
Các thành phần của nuclêôtit
Vitamin
Nước
Muối khoáng
Các chất hữu cơ
Muối khoáng
Các chất vô cơ
H24.1.sơ đồ khái quát quá trình tiêu hoá

Các chất hấp thụ được
Đẩy các chất trong ống tiêu hóa
Tiết dịch tiêu hóa
Biến đổi hóa học
Biến đổi lí học
Hấp thụ
chất dinh dưỡng
Ăn
Thải phân
Sơ đồ khái quát về các hoạt động của quá trình tiêu hoá
Tiết dịch tiêu hóa
CHƯƠNG
V
Thảo luận
Các chất nào được biến đổi về mặt hóa học qua quá trình tiêu hóa ?
Quá trình tiêu hóa gồm các hoạt động nào? Qua đó hoạt động nào là quan trọng?
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
Các chất trong thức ăn
Các chất hấp thụ được





Vitamin
Axit nuclêic
Prôtêin
Gluxit
Lipit
Hoạt
động
hấp
thụ





Đường đơn
Axit béo và glixêrin
Axit amin
Các thành phần của nuclêôtit
Vitamin
Các chất hữu cơ
H24.1.sơ đồ khái quát quá trình tiêu hoá
Các chất hữu cơ được biến đổi về mặt hóa học: Prôtêin, gluxit, lipit, axit nuclêic
Các chất không bị biến đổi về mặt hoá học :vitamin ,nước, muối khoáng
CHƯƠNG
V
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
Các chất nào trong thức ăn không bị biến đổi về mặt hoá học qua quá trình tiêu hoá?
- Hoạt động tiêu hoá thức ăn
- Hấp thụ chất dinh dưỡng
Các hoạt động tiêu hoá:
Ăn và uống
V
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
CHƯƠNG
Quan trọng:
2.Hoạt động tiêu hoá:
?
CHƯƠNG
V
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
1.Thức ăn gồm:
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
Ăn và uống
Hấp thụ chất dinh dưỡng
Tiêu hoá thức ăn
Thải phân
Đẩy các chất trong ống tiêu hoá
Ăn là hoạt động khởi đầu của quá trình tiêu hoá ,không có ăn thì chẳng có hoạt động tiêu hoá.
Đẩy thức ăn trong ống tiêu hoá tạo điều kiện cho hoạt động tiêu hóa .
Quan trọng là hoạt động tiêu hoá thức ăn hấp thụ chất dinh dưỡng
->Vì thức ăn biến đổi bằng cách nào thì cuối cùng thành chất dinh dưỡng hấp thụ được qua thành ruột vào máu mới có tác dụng đối với cơ thể .
2.Hoạt động tiêu hoá:
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
1.Thức ăn gồm:
? Nước ,vitamin và muối khoáng khi vào cơ thể theo con đường tiêu hoá thì cần phải qua các hoạt động nào ?
Và cơ thể có thể nhận các chất đó theo con đường nào khác không?
Tiêm( chích) vào kẻ giữa các tế bào -> nước mô -> hệ tuần hoàn máu
vào tỉnh mạch (truyền dịch).
Ăn và uống
Đẩy các chất trong ống tiêu hoá
Hấp thụ chất dinh dưỡng
Ăn đầy đủ chất dinh dưỡng ->sự tiêu hoá dễ dàng ->cơ thể phát triển tốt
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
Ăn uống lưu ý điều gì ?
? Vai trò của quá trình tiêu hoá thức ăn ?
CHƯƠNG
V
- Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng được hấp thụ vào máu.
-Thải phân.
Hệ tiêu hóa của người gồm những bộ phận nào?
2.Hoạt động tiêu hoá:
I. Thức ăn và sự tiêu hoá
1.Thức ăn gồm:
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
3. Vai trò:
?
CHƯƠNG
V
I. Thức ăn và sự tiêu hoá:
II. Các cơ quan tiêu hóa :
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
CHƯƠNG
V
I. Thức ăn và sự tiêu hoá:
II. Các cơ quan tiêu hóa :
có các tuyến ruột
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
180
HẾT GIỜ
175
170
165
160
155
150
145
140
135
130
125
120
115
110
105
100
95
90
85
80
75
70
65
60
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
1
55
12
9
6
3
CHƯƠNG
V
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
II.Các cơ quan tiêu hoá:
Quan sát sơ đồ và làm bài tập sau:
I. Thức ăn và sự tiêu hoá:
Các cơ quan tiêu hoá
Các tuyến tiêu hoá
?
?
?
?
?
?
?
?
?
Sơ đồ hệ tiêu hoá người
CHƯƠNG
V
Sơ đồ hệ tiêu hoá người
Quan sát sơ đồ và làm bài tập sau:
Các cơ quan tiêu hoá
Các tuyến tiêu hoá
Khoang miệng
Hầu
Thực quản
Dạ dày
Ruột non, ruột già
Hậu môn
Tuyến nước bọt
Tuyến vị
Tuyến ruột,tuyến tuỵ, tuyến gan
Khoang miệng
Hầu
Thực quản
Dạ dày
Ruột non
Ruột già
Hậu môn
Tuyến nước bọt
(Tuyến vị)
(Tuyến ruột)
Tuyến tuỵ
Gan
Mật
?
I. Thức ăn và sự tiêu hoá:
II. Các cơ quan tiêu hóa :
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
Sơ đồ hệ tiêu hoá người
Khoang miệng
Hầu
Thực quản
Dạ dày
Ruột non
Ruột già
Hậu môn
Tuyến nước bọt
(Tuyến vị)
(Tuyến ruột)
Tuyến tuỵ
Gan
Mật
Khoang bụng:
Dạ dày là phần rộng nhất của ống tiêu hoá, nằm giữa bụng hơi lệch về phía trái.
Ruột non dài 3m, nằm giữa khoang bụng.
Ruột già nằm hình dạng chữ U ngược.
Ruột thẳng nơi trữ phân.
Ruột thừa ở bên phải phía dưới là vết tích tiêu giảm của một cơ quan trong cơ thể động vật.
-> nó không còn chức năng, có thể gây phiền toái.
Khoang miệng: lưỡi, răng
Ruột thẳng
Ruột thừa
? Khoang miệng gồm các bộ phận nào ?
CHƯƠNG
V
? Nêu vị trí của dạ dày và độ rộng hẹp so với cơ quan tiêu hoá khác
? Nêu vị trí và đặc điểm của các đoạn ruột.
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
I. Thức ăn và sự tiêu hoá:
? Việc xác định vị trí các cơ quan tiêu hoá ở người có nghĩa như thế nào ?
Giữ gìn và bảo vệ hệ tiêu hoá.
CHƯƠNG
V
VD : Đau bụng bên phải phía dưới và có cảm giác buồn nôn ,co chân phải thì đau thêm. Xác định là đau bộ phận nào?
Đau ruột thừa.
I. Thức ăn và sự tiêu hoá:
II. Các cơ quan tiêu hóa :
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
? Cho biết vị trí các cơ quan tiêu hoá ở người .
GIẢI Ô CHỮ
T
U
Y
E
N
N
U
O
C
B
O
T
I
E
U
H
O
A
L
U
O
P
R
O
T
I
N
T
H
U
C
Q
A
N
R
O
T
T
U
U
A
R
O
T
N
U
N
M
O
I
K
U
H
O
N
G
Đây là tuyến tiêu hóa có ở khoang miệng.
Đây là bộ phận giúp ta cảm giác về vị thức ăn.
Đây là chất hữu cơ chủ yếu trong thịt cá
Đây là bộ phận không còn chức năng tiêu hóa ở cơ thể người
Đây là cơ quan thực hiện hoàn thành các hoạt động tiêu hóa quan trọng của quá trình tiêu hóa
Đây là chất vô cơ có trong thức ăn
T
U
Y
E
N
V
I
H
A
P
H
T
U
Chúc mừng bạn
Đây là một hoạt động cuối cùng trong quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non
Đây là tuyến tiêu hóa có ở thành dạ dày
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
HS học bài , trả lời câu hỏi 1,2,3 /Tr 80
Đọc mục "Em có biết?"
- Đọc bài 24
Tìm hiểu ở khoang miệng gồm các bộ
phận nào?Thử nhai cơm từ từ có cảm
giác về vị thế nào?
- Kẻ bảng 25 Tr.82
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
CHƯƠNG
V
I. Thức ăn và sự tiêu hoá :
II. Các cơ quan tiêu hóa :
1. Thức ăn
2. Hoạt động tiêu hoá
3. Vai trò
Cơ quan tiêu hoá
Tuyến tiêu hoá
TIÊU HÓA
TIÊU HOÁ VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HOÁ
DAC DI?M B�N NGỒI C?A L�
Kính chúc quý Thầy Cô giáo
và các em sức khoẻ !