Bài 24. Tiêu hóa và các cơ quan tiêu hóa

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO
Người thực hiện: Harry
CHÀO CÁC EM HỌC SINH
PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO ĐẠI LỘC
TRƯỜNG THCS KỊM ĐỒNG
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
Thức ăn
Quá trình biến đổi lý, hóa học
Các chất dinh dưỡng
Quá trình biến đổi thức ăn trong cơ thể người có tên gọi là gì?
TIÊU HÓA
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
- Hệ tiêu hóa ở người gồm các cơ quan nào?
- Quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra như thế nào?
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
Ăn uống cũng cần như sự thở
Cơm
Rau cải
Cá
Rau xà lách
Thịt heo
Bánh mì
Dầu ăn
Mỡ heo
Thịt gà
Nước
Sữa
Trái cây
Hằng ngày, chúng ta ăn những loại thức ăn nào?
Các loại thức ăn hàng ngày
- Hằng ngày chúng ta ăn rất nhiều loại thức ăn, chúng thuộc loại chất gì?
Gluxit
Lipít
Prôtêin
vitamin
Muối khoáng
Nước
Thức ăn
Cơm, bánh
Thịt, cá
Dầu, mỡ
Rau, quả
Sữa
Gluxit
Prôtêin
Lipit
Vitamin
Muối khoáng, nước
Các chất trong thức ăn
Nhóm chất
Gluxit, Prôtêin, Lipit, Vitamin
Chất hữu cơ
Chất vô cơ
- Các chất trong thức ăn được chia làm mấy nhóm?
- Kể tên các chất dinh dưỡng có trong các loại thức ăn trên?
- Thức ăn gồm những nhóm chất nào?
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
- Thức ăn gồm chất vô cơ và chất hữu cơ.
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
Các chất trong thức ăn
Các chất hấp thụ được





Vitamin

Nước
Axit nuclêic
Protêin
Gluxit
Lipit
Hoạt động hấp thụ




Axit amin
Vitamin
Các chất hữu cơ

Muối khoáng
Axit béo và glixêrin
Các thành phần của Nuclêôtit
Sơ đồ khái quát về thức ăn và các hoạt động chủ yếu của quá trình tiêu hóa
Đường đơn
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
Sơ đồ khái quát về các hoạt động của quá trình tiêu hóa
Biến đổi lí học
Tiêu hóa thức ăn
Hấp thụ
chất dinh dưỡng
Thải phân
Đẩy các chất trong ống tiêu hóa
Ăn
Biến đổi hóa học
Tiết dịch tiêu hóa
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
1. Chất nào trong thức ăn không bị biến đổi về mặt hoá học trong quá trình tiêu hoá?
2. Chất nào trong thức ăn bị biến đổi về mặt hoá học trong quá trình tiêu hoá?
3. Quá trình tiêu hóa bao gồm những hoạt động nào?
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
- Vitamin, muối khoáng, nước
1. Chất nào trong thức ăn không bị biến đổi về mặt hoá học trong quá trình tiêu hoá?
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
2. Chất nào trong thức ăn bị biến đổi về mặt hoá học trong quá trình tiêu hoá?
- Gluxit, lipit, protein, axit nucleic
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
Sơ đồ khái quát về các hoạt động của quá trình tiêu hóa
Biến đổi lí học
Tiêu hóa thức ăn
Hấp thụ
chất dinh dưỡng
Thải phân
Đẩy các chất trong ống tiêu hóa
Ăn
Biến đổi hóa học
Tiết dịch tiêu hóa
Ăn và uống
Các hoạt động tiêu hoá:
3. Quá trình tiêu hóa gồm những hoạt động nào?
Hoạt động nào quan trọng?
 Hoạt động tiêu hóa và hoạt động hấp thụ
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
- Thức ăn gồm chất vô cơ và chất hữu cơ.
- Quá trình tiêu hóa gồm các hoạt động: Ăn và uống đẩy thức ăn vào ống tiêu hóa  tiêu hóa thức ăn  hấp thụ chất dinh dưỡng  thải phân
a) Nước, vitamin và muối khoáng khi vào cơ thể theo con đường tiêu hóa thì cần phải qua các hoạt động nào của hệ tiêu hóa ?
b) Cơ thể người có thể nhận các chất này theo con đường nào khác không?
Ăn và uống
Đẩy các chất trong ống tiêu hóa
Hấp thụ chất dinh dưỡng
Tiêm (chích)
Vào khe giữa của các tế bào
Nước mô
Hệ tuần hoàn
Vào tĩnh mạch (truyền dịch)
a
b
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
- Vai trò của tiêu hóa thức ăn đối với cơ thể người là gì?
- Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ được và thải bỏ các chất cặn bã ra ngoài.
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
- Thức ăn gồm chất vô cơ và chất hữu cơ.
- Quá trình tiêu hóa gồm các hoạt động: Ăn và uống đẩy thức ăn vào ống tiêu hóa  tiêu hóa thức ăn  hấp thụ chất dinh dưỡng  thải phân
- Vai trò của tiêu hóa: biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ được và thải bỏ các chất cặn bã ra ngoài.
- Ăn đầy đủ chất dinh dưỡng  sự tiêu hoá dễ dàng  cơ thể phát triển tốt
Khi ăn uống cần lưu ý điều gì ?
II. Các cơ quan tiêu hóa:
- Hệ tiêu hóa của người gồm các cơ quan nào?
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
II. Các cơ quan tiêu hóa:
- Miệng
- Hầu
- Thực quản
- Dạ dày
- Ruột (Ruột non, ruột già)
- Hậu môn
Quan sát và liệt kê các cơ quan tiêu hóa ở hình 24.3 vào bảng trên
- Tuyến nước bọt
- Tuyến vị
- Tuyến gan
- Tuyến tụy
- Tuyến ruột
- Khoang miệng gồm các bộ phận nào?
- Khoang miệng gồm răng và lưỡi.
- Nêu vị trí của dạ dày và độ rộng hẹp so với các cơ quan tiêu hóa khác ?
- Dạ dày là phần rộng nhất của ống tiêu hóa, nằm giữa bụng hơi lệch về phía trái
- Nêu vị trí và đặc điểm của các đoạn ruột?
- Ruột non dài từ 2.8 – 3m, nằm giữa khoang bụng.
- Ruột già có hình dạng chũ U ngược
- Ruột thẳng là nơi trữ phân
- Ruột thừa ở bên phải phía dưới, là vết tích tiêu giảm của 1 cơ quan trong cơ thể động vật
 Nó không còn chức năng, có thể gây phiền toái
VD: Đau bụng bên phải, phía dưới và có cảm giác buồn nôn, co chân phải thì đau thêm. Xác định là đau bộ phận nào?
- Cho biết vị trí các cơ quan tiêu hóa ở người?
 Đau ruột thừa
- Việc xác định vị trí các cơ quan tiêu hóa ở người có ý nghĩa như thế nào?
 Giữ gìn và bảo vệ hệ tiêu hóa
- Vị trí các cơ quan tiêu hóa ở người chủ yếu nằm trong khoang bụng
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
II. Các cơ quan tiêu hóa:
- Miệng
- Hầu
- Thực quản
- Dạ dày
- Ruột (Ruột non, ruột già)
- Hậu môn
- Tuyến nước bọt
- Tuyến vị
- Tuyến gan
- Tuyến tụy
- Tuyến ruột
Tuyến nước bọt: có 3 đôi
CHƯƠNG V - TIÊU HÓA
T25-B24: TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA
I. Thức ăn và sự tiêu hóa:
II. Các cơ quan tiêu hóa:
- Miệng
- Hầu
- Thực quản
- Dạ dày
- Ruột (Ruột non, ruột già)
- Hậu môn
- Tuyến nước bọt
- Tuyến vị
- Tuyến gan
- Tuyến tụy
- Tuyến ruột
- Để bảo vệ các cơ quan tiêu hóa, em cần làm gì?
- Ăn uống hợp vệ sinh
Thực quản và dạ dày
Gan, túi mật,
ống dẫn mật, tuỵ
Ruột già
CÁC
CƠ
QUAN
TIÊU
HOÁ
Khoang miệng
Răng
Lưỡi
Gan
Túi mật
Tụy
Tá tràng
Ruột thừa
Hậu môn
Các tuyến nước bọt
Họng
Thực quản
Dạ dày có
các tuyến vị
Ruột già
Ruột non
có các tuyến ruột
Ruột thẳng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Điền chú thích vào sơ đồ các cơ quan trong hệ tiêu hóa của cơ thể người
Chất không bị biến đổi về mặt hóa học trong quá trình tiêu hóa:
a. Lipit b. Nước c. Vitamin
2. Chất bị biến đổi về mặt hóa học trong quá trình tiêu hóa :
a. Vitamin b. Muối khoáng c. Nước d. Lipit
BÀI TẬP
1
2
3
4
5
6
Đây là cơ quan không thuộc bộ phận của ống tiêu hóa và nằm gần dạ dày nhất
Câu 1. Ô CHỮ GỒM 3 CHỮ CÁI
Câu 2. Ô CHỮ GỒM 7 CHỮ CÁI
Đây là chất không được biến đổi hóa học trong hoạt động tiêu hóa
Câu 3. Ô chữ gồm 5 chữ cái
Hoạt động tiêu hóa đầu tiên của hệ tiêu hóa xảy ra ở đâu?
Câu 4. Ô CHỮ GỒM 7 CHỮ CÁI
Đoạn có kích thước dài nhất của ống tiêu hóa là gì?
Câu 5. Ô CHỮ GỒM 10 CHỮ CÁI
Chất này không được biến đổi hóa học trong hoạt động tiêu hóa.
Câu 6. Ô CHỮ GỒM 5 CHỮ CÁI
Đây là đoạn có kích thước to, rộng nhất trong ống tiêu hóa.
DẶN DÒ
- Học bài chú ý tóm tắt bài và các câu hỏi ở SGK.
- Làm câu hỏi 4/43 SGK

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc bài cũ, trả lời câu hỏi trong SGK
Chuẩn bị bài 25: “Tiêu hóa ở khoang miệng”
+ Tìm hiểu quá trình tiêu hóa ở khoang miệng
+ Quá trình nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản
Chào tạm biệt
Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
Chúc các em học sinh chăm ngoan học giỏi
GIẢI Ô CHỮ
T
U
Y
E
N
N
U
O
C
B
O
T
I
E
U
H
O
A
L
U
O
P
R
O
T
I
N
T
H
U
C
Q
A
N
R
O
T
T
U
U
A
R
O
T
N
U
N
M
O
I
K
U
H
O
N
G
Đây là tuyến tiêu hóa có ở khoang miệng.
Đây là bộ phận giúp ta cảm giác về vị thức ăn.
Đây là chất hữu cơ chủ yếu trong thịt cá
Đây là bộ phận không còn chức năng tiêu hóa ở cơ thể người
Đây là cơ quan thực hiện hoàn thành các hoạt động tiêu hóa quan trọng của quá trình tiêu hóa
Đây là chất vô cơ có trong thức ăn
T
U
Y
E
N
V
I
H
A
P
H
T
U
Chúc mừng bạn
Đây là một hoạt động cuối cùng trong quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non
Đây là tuyến tiêu hóa có ở thành dạ dày
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9