Bài 24. Sang thu

Lớp 9A nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo về dự tiết học !
Lớp 9A1 kính chào các thầy cô giáo
GIÁO VIÊN: TRẦN THỊ HUỆ
Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra bài cũ
Sang thu

I. Đọc hiểu chú thích
1. Tác giả:
- Hữu Thỉnh -
- Tên đầy đủ : Nguyễn Hữu Thỉnh, sinh năm 1942
- Quê: Huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc.
Sang thu

I/ Vài nét về tác giả, tác phẩm.
1. Tác giả:
- Hữu Thỉnh -
- Tên đầy đủ :Nguyễn Hữu Thỉnh, sinh năm 1942
- Quê: Huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc.
- Ông là nhà thơ thuộc thế hệ các nhà thơ chống Mĩ, ngòi bút gắn bó với đề tài chiến tranh, người lính và cuộc sống nông thôn.
- Ông đạt nhiều giải thưởng trong và ngoài nước.
Hiện ông là: Tổng thư kí hội nhà văn Việt Nam


I. D?c hi?u chỳ thớch
1. Tác giả:
- Hữu Thỉnh -

Sang thu

2.Tác phẩm
Sang thu

I/.Đọc hiểu chú thích
II/. Đọc hiểu văn bản
- Hữu Thỉnh -
Tìm hiểu chung
* Hoàn cảnh ra đời.

+ Thiên nhiên bắt đầu sang thu
+ Đất nước vừa bước từ chiến tranh sang hoà bình (1976).
Bài thơ được in trong tập "Từ chiến hào đến thành phố"
Sang thu

I/Đọc hiểu chú thích
- Hữu Thỉnh -
II/ Đọc hiểu bài thơ.
Sang thu

- Hữu Thỉnh -
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Sang thu

- Hữu Thỉnh -
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Sang thu

I/ Đọc hiểu chú thích
- Hữu Thỉnh -
II/ Đọc hiểu bài thơ.
- Thể loại:
Phương thức biểu đạt:
- Cảm xúc chung của bài thơ:
Những rung động và suy tư của nhà thơ trước cảnh vật thiên nhiên lúc giao mùa.
- Bố cục:
Phần 1: Tín hiệu báo thu về ( khổ 1).
Phần 2: Quang cảnh đất trời vào thu (khổ 2).
Phần 3: Những biến đổi âm thầm trong lòng
cảnh vật (khổ 3).
Thơ trữ tình thể năm chữ.
Biểu cảm kết hợp với miêu tả.
- Hoàn cảnh sáng tác
Sang thu

I/Đọc hiểu chú thích.
- Hữu Thỉnh -
II/ Đọc hiểu bài thơ.
1.Tìm hiểu chung
2. Phân tích bài thơ.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
1. Tín hiệu báo thu về.
Hương ổi
Gió se
Sương
? Nghệ thuật: nhân hoá,
- phả
- chùng chình
? Những bước chuyển nhẹ nhàng của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa.
từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi tả.
Sang thu

I/ Vài nét về tác giả, tác phẩm.
- Hữu Thỉnh -
II/ Đọc - Tìm hiểu chung bài thơ.
2.Phân tích bài thơ.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
a. Tín hiệu báo thu về.
hương ổi
Gió se
Sương
? Nghệ thuật: nhân hoá, từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi tả
- phả
- chùng chình
? Những bước chuyển nhẹ nhàng của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa.
Bỗng.
Hình như.
? Cảm xúc ngỡ ngàng.
Sang thu

I/ Vài nét về tác giả, tác phẩm.
- Hữu Thỉnh -
II/ Đọc - Tìm hiểu chung bài thơ.
III/ Phân tích bài thơ.
a. Tín hiệu báo thu về.
b. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu.
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Sông:
Chim:
Đám mây:
dềnh dàng
bắt đầu vội vã
Vắt nửa mình sang thu
? Nghệ thuật đối, diễn tả sự vận động tương phản của sự vật
? Đất trời biến chuyển sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt.
Nếu tưởng tượng , em sẽ vẽ bức tranh thu lúc giao mùa như thế nào ?

I/ Vài nét về tác giả, tác phẩm.
- Hữu Thỉnh -
II/ Đọc - Tìm hiểu chung bài thơ.
III/ Phân tích bài thơ.
a. Tín hiệu báo thu về.
b. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu.
c. Những chuyển biến âm thầm trong lòng cảnh vật.
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
Cảnh
đứng tuổi
Hàng cây
Vẫn còn - vơi dần - cũng bớt
Nắng - mưa - sấm
Bản lĩnh cứng cỏi
Điềm tĩnh
? Nghệ thuật ẩn dụ.
? Từ cảnh vật gợi suy ngẫm sâu xa, kín đáo về cuộc đời. Cảnh vật sang thu và con người cũng ở độ "sang thu"
Sang thu

" Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng thiên nhiên này, tôi muốn gửi gắm suy ngẫm của mình - khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời."
( Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh)
Sang thu

I/ Vài nét về tác giả, tác phẩm.
- Hữu Thỉnh -
II/ Đọc - Tìm hiểu chung bài thơ.
2. Phân tích bài thơ.
a. Tín hiệu báo thu về.
b. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu.
c. Những chuyển biến âm thầm trong lòng cảnh vật.
III/ Tổng kết.
1. Nghệ thuật:
- Nhân hoá, ẩn dụ kết hợp đối.
- Từ ngữ giàu sức gợi tả, hình ảnh giàu tính tượng trưng.
2. Nội dung:
- Cảm nhận tinh tế trước thiên nhiên ở thời điểm giao mùa
- Tha thiết, trân trọng vẻ đẹp của quê hương xứ sở.
- Suy ngẫm sâu lắng về con người, cuộc đời.
Ghi nhớ
Từ cuối hạ sang đầu thu, đất trời có những chuyển biến nhẹ nhàng mà rõ rệt. Sự chuyển biến này đã được Hữu Thỉnh gợi lên bằng cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh giàu sức biểu cảm trong bài Sang thu.
Sang Thu
(Cảnh vật thiên nhiên lúc giao mùa)
Cảnh
(Thiên nhiên)
Khổ I
Nghệ thuật
Khổ II
Khổ III
Tình
(Cảm nghí)
Cảnh
(Thiên nhiên)
Khổ I
Nghệ thuật
Nhân hoá, ẩn dụ kết hợp đối....
Từ ngữ giàu sức gợi cảm, hình ảnh giàu tính tượng trựng.
Khổ II
Khổ III
Tình
(Cảm nghí)
Tín hiệu thu về
(thấp, hẹp, gần)
Đất trời sang thu
(cao,rộng,xa)
Đổi thay sâu kín
(ngoài vào trong)
Ngỡ ngàng
(bất giác)
Ngắm nhìn
(tri giác)
Trầm ngâm
(suy ngẫm)
Sang Thu
(Cảnh vật thiên nhiên lúc giao mùa)
Tính đa nghĩa của bài thơ
Sang thu
Tính đa nghĩa của bài thơ
Sang thu
Thiên nhiên
Đất nước
Đời người
Nắng thu đang trải đầy
Đã trăng non múi bưởi
Bên cầu con nghé đợi
Cả chiều thu sang sông
( Hữu Thỉnh, Chiều sông Thương)
Em không nghe rừng thu
Lá thu rơi xào xạc,
Con nai vàng ngơ ngác
Đạp trên lá vàng khô?
( Lưu trọng Lư, Tiếng thu)
*Long lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng.
*Người lên ngựa kẻ chia bào
Rừng thu nay đã nhuốm màu quan san
(Truyện Kiều-Nguyễn Du)
)
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
Sang thu

- Hữu Thỉnh -
bài tập Về nhà:
Học thuộc lòng bài thơ.
Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận về cảnh sang thu trên quê hương em.
- Soạn bài: Nói với con.
Trân trọng cảm ơn
các thầy cô giáo và các em !
Người thực hiện : Tr?n Th? Hu?
Tru?ng THCS Th?ch Linh