Bài 24. Sang thu

Giáo án điện tử
Môn: Ngữ văn 9
Giáo viên: Nguyễn Thu Trang
Phòng giáo dục huyện kiến thuỵ
Trường THCS hòa nghĩa
Nhiệt liệt chào mừng các quý vị đại biểu về dự hội thi giáo viên giỏi cấp Quận năm học 2005 - 2006


Một số quy định
1. Phần phải ghi vào vở
Các đề mục
Khi xuất hiện biểu tượng:
ở đầu dòng
2. Phần thảo luận nhóm cần giữ trật tự

Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2007
Kiểm tra bàI cũ
1. Chọn đáp án đúng
Nghệ thuật nổi bật của bài thơ "Viếng lăng Bác" là gì?
A. Những hình ảnh ẩn dụ, đẹp, gợi cảm
B. Ngôn ngữ bình dị, giàu cảm xúc
C. Giọng điệu trang trọng, thành kính
D. Gồm tất cả các yếu tố trên

2. Lựa chọn các từ: Thành kính, đau xót, tự hào, trầm lắng để điền vào chỗ trống trong đoạn văn sau cho phù hợp:
Cảm hứng bao trùm bài thơ "Viếng lăng Bác" là niềm xúc động thiêng liêng.. .... ..lòng biết ơn và .... ..pha lẫn .... khi tác giả từ miền Nam ra viếng Bác. Cảm hứng đó đã tạo nên giọng thơ ..... ..trang nghiêm.
thành kính
tự hào
đau xót
trầm lắng
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2007
Bài 24
Văn bản
Sang thu
(Hữu Thỉnh)
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
1. Chú thích.
*Tác giả:
1. Điểm giống nhau trong cuộc đời của hai nhà thơ Hữu Thỉnh và Phạm Tiến Duật là gì?
A. Cùng quê hương
B. Cùng thuộc thế hệ các nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ
C. Cùng vào binh chủng xe tăng thiết giáp
D.Cùng tốt nghiệp trường Đại học sư phạm Hà Nội
2. Hữu Thỉnh bắt đầu sáng tác thơ khi nào?
A. Khi còn ngồi trên ghế nhà trường
B. Khi bắt đầu gia nhập quân đội
C. Khi làm cán bộ tuyên huấn trong quân đội
D. Khi không còn trong quân ngũ
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2007
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
1. Chú thích.
*Tác giả:
- Sinh năm 1942

- Sáng tác thơ khi làm cán bộ văn hoá trong quân đội.
- Thuộc thế hệ các nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ.
Bài 24 - Văn bản: Sang Thu
*Tác giả:
Tham gia chiến đấu nhiều năm tại chiến trường.
Từ năm 2000, ông là tổng thư kí của hội nhà văn Việt Nam.
Đạt nhiều giải thưởng trong các cuộc thi thơ.
- Hữu Thỉnh là nhà thơ viết nhiều, viết hay về con người và cuộc sống ở nông thôn, về mùa thu. Nhiều vần thơ thu của ông mang cảm xúc bâng khuâng, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang chuyển biến nhẹ nhàng.
- Ngôn ngữ thơ mang nhiều chất dân gian giản dị, sâu lắng.
Tác phẩm đã xuất bản: Âm vang chiến hào (thơ 1975), Đường tới thành phố (trường ca - 1979), Thư mùa đông (1994) .

Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
1. Chú thích.
*Tác phẩm:
1. Bài thơ "Sang thu" được trích trong tập thơ nào?
A. Âm vang chiến hào (1975)
B. Thư mùa đông (1994)
C. Từ chiến hào đến thành phố (1991)
D. Thơ Hữu Thỉnh (1998)
2. Bài thơ "Sang thu" của Hữu Thỉnh viết về chủ đề nào?
A. Cảnh sắc nông thôn Việt Nam
B. Cảnh sắc miền núi Việt Nam
C. Cảnh sắc đất trời mùa thu
D. Cảnh sắc thiên nhiên đất trời khi thu sang
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
1. Chú thích.
*Tác giả:
- Sinh năm 1942
*Tác phẩm:
- Viết cuối năm 1977.
- Trích trong tập thơ "Từ chiến hào đến thành phố".
- Sáng tác thơ khi làm cán bộ văn hoá trong quân đội.
- Thuộc thế hệ các nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ.
Bài 24 - Văn bản: Sang Thu

Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
Bài 24
Văn bản
Sang thu
(Hữu Thỉnh)
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
1. Chú thích.
2.Đọc.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Sang Thu
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
Bài 24: Văn bản - Sang Thu
II. Tìm hiểu văn bản
? Cảm xúc bao trùm toàn bộ bài thơ là gì?
- Sự rung động của lòng người trước thời điểm sang thu.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
1. Cảm xúc của tác giả trước thiên nhiên, đất trời trong khoảnh khắc sang thu

?Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận từ những tín hiệu nào và gợi tả qua những hình ảnh, hiện tượng gì?
Bỗng
Phả
?Tại sao mọi tín hiệu đều mách bảo thu về mà tác giả vẫn viết "hình như thu đã về"?
- Thu đến quá bất ngờ, không hẹn trước.
Thiên nhiên đất trời sang thu êm dịu, nhẹ nhàng, trong trẻo.

Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
Bài 24: Văn bản - Sang Thu
II. Tìm hiểu văn bản
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Bỗng
Phả
?Tâm trạng của nhà thơ khi bắt gặp tín hiệu mơ hồ của mùa thu?

- Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng
1. Cảm xúc của tác giả trước thiên nhiên, đất trời trong khoảnh khắc sang thu
Thiên nhiên đất trời sang thu êm dịu, nhẹ nhàng, trong trẻo.
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
?Biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong khổ thơ? Phân tích các tác dụng?
Không gian rộng lớn nhiều tầng bậc.
Hình ảnh tương phản.
Nhân hoá.
Từ láy.
Hình ảnh thơ sáng tạo.
?Cảm xúc của con người trước bức tranh thu ấy?
- Cái bỡ ngỡ ban đầu không còn nữa mà nhường chỗ cho sự rung cảm mãnh liệt trước mùa thu trong khoảnh khắc rất đặc biệt này
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Bài 24: Văn bản - Sang Thu
1. Cảm xúc của tác giả trước thiên nhiên, đất trời trong khoảnh khắc sang thu
Bài 24
Văn bản
Sang thu
(Hữu Thỉnh)
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
II. Tìm hiểu văn bản:
Tình huống: Có ý kiến cho rằng: "Sang thu" đơn thuần là một bài thơ tả cảnh đất trời trong thời điểm sang thu. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?
2.Suy ngẫm về cuộc đời con người.
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006

1. Cảm xúc của tác giả trước thiên nhiên, đất trời trong khoảnh khắc sang thu
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Sang Thu
Sang Thu
?Cảm nhận thu sang của nhà thơ ở khổ thơ thứ 3 có gì khác hai khổ thơ đầu?
Cảm nhận bằng kinh nghiệm, bằng sự suy ngẫm. Mùa thu đang từ từ thu vào trong tâm tưởng, đang lắng lại trong suy tư.
? Phát hiện biện pháp nghệ thuật và nhận xét về những hình ảnh được sử dụng trong khổ thơ?
- Hình ảnh: Nắng, mưa, sấm.
ẩn dụ: Sấm - những vang động bất thường của ngoại cảnh.
Hàng cây đứng tuổi - con người đã từng trải.
? Những hình ảnh nắng, sấm, mưa được tác giả cảm nhận như thế nào? ý nghĩa của những cảm nhận đó?
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Sang Thu
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
II. Tìm hiểu văn bản:
2. Suy ngẫm về cuộc đời con người.
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
- Con người sang thu nghiêm trang, chững chạc, sâu lắng, khiêm nhường, tự hào và kiêu hãnh

1. Cảm xúc của tác giả trước thiên nhiên, đất trời trong khoảnh khắc sang thu
- Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng kuâng
Thiên nhiên đất trời sang thu êm dịu, nhẹ nhàng, trong trẻo.
Chọn đáp án đúng
1. Dòng nào nêu đủ, đúng nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ "Sang thu"?
A. Sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ
B. Hình ảnh chọn lọc, gợi tình cảm nhiều hơn tả thực.
C. Hình ảnh giàu sức biểu cảm, ngôn ngữ trong sáng, lời thơ tinh tế
D. Sử dụng từ láy đặc sắc
2. Dòng nào sau đây nêu đúng tâm tư tình cảm của tác giả trong bài thơ?
A. Tình yêu tha thiết với mùa thu đất Việt.
B. Tình yêu quê hương - nơi gắn bó những kỉ niệm đẹp đẽ tuổi ấu thơ.
C. Niềm tự hào về vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam.
D. Những cảm nhận tinh tế về sự biến đổi của đất trời ở thời điểm sang thu.
*Ghi nhớ
Từ cuối hạ sang đầu thu, đất trời có những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt. Sự biến chuyển này đã được Hữu Thỉnh gợi lên bằng cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh giàu sức biểu cảm trong bài "Sang thu".
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
Tiết 121: Đọc - hiểu văn bản
Đọc - chú thích:
II. Tìm hiểu văn bản:
Thứ ba, ngày 28 tháng 02 năm 2006
2.Suy ngẫm về cuộc đời con người.
-Con người sang thu nghiêm trang, chững chạc, sâu lắng, khiêm nhường, tự hào và kiêu hãnh
1. Cảm xúc của tác giả trước thiên nhiên, đất trời trong khoảnh khắc sang thu
- Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng
Thiên nhiên đất trời sang thu êm dịu, nhẹ nhàng, trong trẻo.
*Ghi nhớ: SGK
III. Luyện tập:
Hướng dẫn về nhà
Dựa vào hình ảnh bố cục của bài thơ, viết một đoạn văn ngắn diễn tả cảm nhận của Hữu Thỉnh trước sự biến chuyển của đất trời sang thu.
Tìm những câu thơ, bài thơ viết về mùa thu.
Chuẩn bị bài: "Nói với con".
Giờ học đã kết thúc!
Xin chân thành cảm ơn ban giám khảo, quý thầy cô cùng các em học sinh đã tham gia nhiệt tình trong giờ học hôm nay.