Bài 24. Sang thu

Chào mừng các thầy giáo, cô giáo Về dự Giờ
Môn : Ngữ văn 9
Giáo viên thực hiên: Tô Hương Giang
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha .
(Nguyễn Đình Thi)
2) Nắng thu đang trải đầy
đã trăng non múi bưởi
Bên cầu con nghé đợi
cả chiều thu sang sông
( Hữu Thỉnh )


Cảm nhận của em khi đọc những vần thơ trên ?
I. Đọc - hiểu chú thích.
1. Tác giả.

Văn bản: Sang thu

- Hữu Thỉnh -

I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả.
1. Tác giả.
- Sinh ngày 15 - 02 -1942. Quê: huyện Tam Dương - tỉnh Vĩnh Phúc.
- 1963: Nhập ngũ và bắt đầu sáng tác.
- Là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
- Hiện nay là Tổng thư kí hội nhà văn Việt Nam.
I. Đọc - hiểu chú thích.
Phong cách thơ Hữu Thỉnh: Thiết tha, sâu lắng, giàu suy tưởng.
I. Đọc - hiểu chú thích.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.

Văn bản: Sang thu

- Hữu Thỉnh -

- Sáng tác cuối năm 1977 in trong tập "Từ chiến hào đến thành phố".


3. Từ khó :
Chùng chình:Cố ý chậm lại
- Dềnh dàng: Chậm chạp, thong thả
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.

II. Đọc - Tìm hiểu thể loại, bố cục

- Thể thơ :

Năm chữ
- Phương thức biểu đạt chính : Biểu cảm
- Bố cục :
II. Đọc - hiểu văn bản
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về

Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm đã bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
(Hữu Thỉnh
- Từ chiến hào tới thành phố)

Khổ 2: Quang cảnh đất trời
Khổ 3: Những biến đổi âm thầm trong lòng cảnh vật
3khổ
Khổ 1: Tín hiệu báo thu về
Mạch cảm xúc: Ngỡ ngàng -> Bâng khuâng -> Suy ngẫm

I. Đọc - hiểu chú thích.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. Đọc - hiểu thể loại,bố cục:


Văn bản: Sang thu

- Hữu Thỉnh -

III. Đọc - Hiểu nội dung văn bản :

1) Khổ 1:
1. Khổ 1:



III . Đọc - hiểu văn bản
Tín hiệu
hương ổi
gió se
Sương chùng chình
1. Khổ 1:


Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.
Em hãy chỉ ra nét mới lạ khi dùng từ " Phả "trong câu thơ trên?

Nhà thơ bắt đầu cảm nhậnđựoc sự chuyển mùa qua những hình ảnh nào?

Em cảm nhận như thế nào về làn sương thu qua
Cách miêu tả của tác giả?
Tác dụng của biện pháp nghệ thuật được sử dụng ở đây?

Tín hiệu thứ hai để nhận biết đất trời sang thu là ngọn gió se. Em hiểu " Gió se" là như thế nào?

1. Khổ 1:



III . Đọc - hiểu văn bản
Tín hiệu
hương ổi
gió se
Sương chùng chình
? "Hình như thu đã về"
Nhà thơ
Tâm trạng ngỡ ngàng
Cảm nhận rất tinh tế
Lúc sang thu
1. Khổ 1:


Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.
Từ " Bỗng" đặt ở đầu
câu và từ " Hình như" giúp em
hiểu gì về tâm trạng tác giả khi
Thu sang

I. Đọc - hiểu chú thích.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Khổ 1.


Văn bản: Sang thu

- Hữu Thỉnh -

- Cảm nhận cảnh sắc làng quê sang thu
- Tâm trạng tác giả ngỡ ngàng, ngạc nhiên
2. Khổ 2:
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
III. Đọc - hiểu văn bản
Chim
Sông
Trong khổ thơ này,
hình ảnh đất trời sang
thu được tiếp tục cảm nhận
bằng những tín hiệu nào?


> <
Bắt đầu vội vã
Chim
Trôi thanh thản, êm dịu
Sông
Mây như một dải lụa mềm mại.

Dòng sông,cánh chim mùa thu trong thơ
Hữu Thỉnh có gì đặc biệt?

? Khi tả mùa thu,các thi nhân miêu tả
bầu trời cao xanh vời vợi.Bầu trời mùa thu
Trong thơ Hữu Thỉnh có nét gì khác lạ
? Những hình ảnh thơ này được cảm nhận có gì khác với khổ 1
Ranh giới giữa mùa hạ - thu trở nên mơ hồ, không rõ rệt.
Mây như một dải lụa mềm mại.
2. Khổ 2:
III. Đọc - hiểu văn bản
Vắt nửa mình sang thu
I. Đọc - hiểu chú thích.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
III. Đọc - hiểu văn bản
1. Khổ 1.
2. Khổ 2.


Văn bản: Sang thu

- Hữu Thỉnh -

- Cảm nhận không gian đất trời sang thu, ranh giới mùa hạ
Mùa thu trở nên mơ hồ , không rõ nét
- Cảm giác từ ngỡ ngàng đến bâng khuâng
II. Đọc - hiểu văn bản
3. Khổ 3:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
? Nhân vật trữ tình còn cảm thấy những biểu hiện khác biệt nào của thời tiết khi chuyển từ hạ sang thu

ý nghĩa tả thực của các chi tiết này?

? Nét đặc sắc về nghệ thuật của khổ thơ trên
Thảo luận nhóm
II. Đọc - hiểu văn bản
3. Khổ 3:
ý nghĩa ẩn dụ : khi con người ta đã từng trải thì cũng vững vàng bình tĩnh hơn trước những tác động bất thường của
ngoại cảnh
- ý nghĩa tả thực: Nắng nhạt dần Mưa cũng đã ít đi
Hàng cây không còn bị bất ngờ vì tiếng sấm nữa


III. Đọc - hiểu văn bản

3. Khổ 3:
- Thời tiết đã thay đổi, vẫn còn dấu hiệu mùa hạ nhưng giảm dần
về mức độ, lặng lẽ vào thu
- Những suy ngẫm về con người và cuộc sống
III. Đọc - hiểu văn bản
"Sang thu" là bài thơ đậm chất dân dã nhưng rõ chất triết lý.
2. Nội dung:
Miêu tả bước chuyển mình của thiên nhiên, vạn vật từ cuối hạ sang đầu thu.
? Góp phần làm cho thu trong thơ Việt Nam có hương sắc mới.
1. Nghệ thuật:
+ Từ ngữ, hình ảnh quen với người Việt Nam nhưng lạ với thơ ca truyền thống.
(Thoát khỏi những ràng buộc công thức ước lệ).
+ Hình ảnh giầu sức biểu cảm.
IV. Tổng kết:

I. Đọc - hiểu chú thích.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
IiiĐọc - hiểu văn bản
* Ghi nhớ:

Từ cuối hạ sang đầu thu, đất trời có những chuyển biến nhẹ nhàng mà rõ rệt. Sự biến chuyển này đã được Hữu Thỉnh gợi lên bằng cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh giàu sức biểu cảm trong bài "Sang thu".
V. Luyện tập

Văn bản: Sang thu

- Hữu Thỉnh -

Ngỡ ngàng.
Bâng khuâng.
Suy ngẫm.
A. Tả cảnh giao mùa đằm thắm nhẹ nhàng.
B. Thể hiện sự rung động của lòng người.
C. Đằng sau tả cảnh là cảm xúc tâm trạng lúc giao mùa.
Thảo luận nhóm
A. Sôi động, náo nhiệt B. Bình lặng, ngưng đọng
C. Xôn xao, rộn rã D. Nhẹ nhàng, giao cảm
Học thuộc bài thơ và nắm được giá trị về nội dung và nghệ thuật của bài.
Nêu cảm nhận của em về một hoặc hai hình ảnh thơ mà em yêu thích nhất.
Hoàn thiện bài viết tập làm văn.