Bài 24. Sang thu

Tiết 116: Sang thu
-Hữu Thỉnh-
I- Đọc -hiểu chú thích.
2- Chú thích.
a)Tác giả.
b)Tác phẩm.
-Ra đời cuối năm 1977, in lần đầu tiên trên báo văn nghệ, sau đó được in nhiều lần trong các tập thơ .
?
1- Đọc.
-Hữu Thỉnh tên đầy đủ là Nguyễn Hữu Thỉnh ,sinh năm 1942
-Quê :Huyện Tam Dương - Vĩnh Phúc.
- Năm 1963 bắt đầu sáng tác thơ.Từ năm 2000 là tổng thư kí hội nhà văn Việt Nam.
Tiết 116: Sang thu
-Hữu Thỉnh-
I- Đọc - Hiểu chú thích.
1- Khổ 1:
2- Chú thích.
II- Đọc hiểu văn bản.
1- Đọc.
- Bỗng nhận ra :Một trạng thái chưa hề được chuẩn bị, như là vô tình, sửng sôt, nhưng là cơ duyên để tác giả đón nhận thu sang
- Phả vào: Toả vào, trộn lẫn
- Gió se: Gió nhẹ khô và lạnh
-Hương ổi trong gió se.
? Cảm nhận bằng khứu giác.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.

hương ổi
Tiết 116: Sang thu
-Hữu Thỉnh-
I- Đọc - Hiểu chú thích.
1- Khổ 1:
II- Đọc hiểu văn bản.
- Sương chùng chình qua ngõ.
? Cảm nhận bằng thị giác .
+Chùng chình:Cố ý chậm lại như còn lưu luyến, bịn rịn, như đang nối tiếc hay đợi chờ .
? Hương ổi ở đậm nhất, thơm nồng, quyến rũ luồn vào trong gió như được cô đặc thêm, gió mùa thu hào phóng đem chia hương thu khắp không gian làm thức dậy cả một vườn quê
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.

Tiết 116: Sang thu
-Hữu Thỉnh-
I- Đọc - Hiểu chú thích.
1- Khổ 1:
II- Đọc hiểu văn bản.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.

-Hình như thu đã về.
?Hình như :Tình thái từ diễn tả tâm trạng ngỡ ngàng bối rối, chưa rõ ràng.
=> Với giọng thơ êm nhẹ, từ ngữ gợi cảm, giàu hình ảnh, khổ thơ đã diễn tả cảm nhận tinh tế và cảm giác ngỡ ngàng của nhà thơ khi tiết trời sang thu.
Tiết 116: Sang thu
I- Đọc - Hiểu chú thích.
1- Khổ 1:
II- Đọc hiểu văn bản.
2- Khổ 2:
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu.
-Hữu Thỉnh-
- Sông dềnh dàng.
-Cánh chim vội vã.
-Đám mây vắt nửa mình sang thu.
Tiết 116: Sang thu
-Hữu Thỉnh-
I- Đọc - Hiểu chú thích.
II- Đọc hiểu văn bản.
2- Khổ 2:
Câu 1:Cảnh tượng mùa thu được gợi lên như thế nào qua hình ảnh sông được lúc dềnh dàng.
Câu 2:Cánh chim vội vã là cánh chim như thế nào?Báo hiệu điều gì?.
Câu 3:Cảm nhận về câu thơ "Có đám mây mùa hạ - vắt nửa mình sang thu "?
Tiết 116: Sang thu
-Hữu Thỉnh-
I- Đọc - Hiểu chú thích.
2- Khổ 2:
II- Đọc hiểu văn bản.
* Đáp án:
Câu 1: Dòng sông thiết tha mềm mại, hiền hoà, trôi một cách nhàn hạ, không gấp gáp, nó trầm xuống như ngẫm nghĩ,suy tư.
Câu 2: Tiết trời se lạnh, lặng lẽ vào thu, những cánh chim bắt đầu vội vã bay về phương nam tránh rét.Chữ bắt đầu thật tinh tế.
Tiết 116: Sang thu
-Hữu Thỉnh-
I- Đọc - Hiểu chú thích.
2- Khổ 2:
II- Đọc hiểu văn bản.
* Đáp án:
Câu 3: Nghệ thuật nhân hoá.Hình như trong đám mây còn lại vài làn nắng ấm áp của mùa hè nên còn chút vương vấn.Đám mây như một dải lụa nối giữa mùa thu với mùa hạ.Một đám mây buâng khuâng mà khiến cả bầu trời nhuộm nửa sắc thu.Cảm nhận độc đáo thú vị bằng một tâm hồn tinh tế, nhậy cảm,yêu thiên nhiên tha thiêt.
=> Với phép nhân hoá và từ láy được sử dụng linh hoạt, hình ảnh thơ độc đáo, trí tưởng tượng bay bổng,khổ thơ đã diễn tả cảm nhận tinh tế của tác giả trước sự thay đổi của đất trời sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt.
Tiết 116: Sang thu
I- Đọc - Hiểu chú thích.
II- Đọc hiểu văn bản.
3- Khổ 3:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
-Hữu Thỉnh-
-Còn nắng, mưa, sấm thưa dần trên hàng cây đứng tuổi
?Nắng cuối hạ vẫn còn nồng, còn sáng nhưng đã nhạt dần, mưa cũng vơi dần.
?Tất cả đều chầm chậm, từ từ, không vội vã hối hả
=> Cảnh vật tiết trời đã thay đổi.Tất cả còn những dấu hiệu của mùa hạ nhưng lại giảm dần về mức độ, lặng lẽ đi vào thu.
Tiết 116: Sang thu
I- Đọc - Hiểu chú thích.
II- Đọc hiểu văn bản.
3- Khổ 3:
-Hữu Thỉnh-
ẩn dụ:Sấm, hàng cây đứng tuổi
?Nhà thơ liên tưởng đến sự đổi thay của mùa thu cuộc đời.
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
Tiết 116: Sang thu
I- Đọc - Hiểu chú thích.
II- Đọc hiểu văn bản.
-Hữu Thỉnh-
III- Tổng kết.
1-Nghệ thuật.
Bài tập:Dòng nào dưới đây nói đầy đủ nhất nghệ thuật của bài thơ
A-Sử dụng từ ngữ gợi cảm,giàu hình ảnh
A-
C-Sáng tạo những hình ảnh quen thuộc.
D - Cả A, B , C
C-
B -Sử dụng linh hoạt phép tu từ nhân hoá,ẩn dụ.
D -
B
Tiết 116: Sang thu
I- Đọc - Hiểu chú thích.
II- Đọc hiểu văn bản.
-Hữu Thỉnh-
III- Tổng kết.
1-Nghệ thuật.
2-Nội dung.
Bài thơ đã thể hiện cảm nhận tinh tế củ nhà thơ trước những chuyển biến nhẹ nhàng mà rõ rệt của đất trời lúc sang thu.Bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên tha thiết của tác giả.
IV- Luyện tập.
Hãy kể tên bốn bài thơ mùa thu mà em biết.