Bài 24. Sang thu

Trường THCS Quang Trung
SANG THU
Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Kim Anh
Tổ Văn-Anh
Tiết 121:
I.D?C-TèM HI?U CH� TH�CH:
1. Tác giả :
Nguyễn Hữu Thỉnh,sinh năm 1942.
Quê: Huyện Tam Dương, tỉnh
Vĩnh Phúc.
Ông là nhà thơ thuộc thế hệ các
nhà thơ chống Mĩ, ngòi bút gắn bó với đề tài chiến tranh, người lính và cuộc sống nông thôn.
- Phong cách thơ: Thiết tha, nhỏ nhẹ, sâu lắng.
Ông đã đạt nhiều giải thưởng trong và ngoài nước.

Một số tác phẩm chính của Hữu Thỉnh :
2.Tác phẩm :
- Bài thơ in trong tập: "Từ chiến hào tới thành phố"
a. Hoàn cảnh sáng tác:
- Đất nước vừa bước từ chiến
tranh sang hoà bình (1977).
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.

Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Hữu Thỉnh
Sang thu
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Tín hiệu báo thu về
Quang cảnh đất trời sang thu
Biến đổi trong lòng cảnh vật
Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về
+ Hương ổi - phả
+ Gió- se
+ Sương - chùng chình
khứu giác
xúc giác
thị giác
1. Tín hiệu báo thu về:
Bỗng
Hình như
Xúc cảm, tâm thế ngỡ ngàng, ngạc nhiên, bất ngờ.
Tâm trạng ngỡ ngàng của nhà thơ khi chợt nhận ra thu về.
Cảm nhận thu về qua nhiều giác quan vừa cụ thể vừa tinh tế.
Tâm thế
II.TÌM HIỂU VĂN BẢN
Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu
- Sông - dềnh dàng
- Chim - vội vã
- Mây - vắt nửa mình
Đất trời chuyển biến sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt.
2) Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu:
Cảm xúc ngất ngây , say sưa trước sự vận động giao mùa của cảnh vật.
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Từ láy
Nhân hoá
Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi.
Cảnh
Nắng - mưa - sấm
Hàng cây
Hạ nhạt dần
Thu đậm nét
vẫn còn đãvơi cũng bớt
đứng tuổi
3. Những biến chuyển âm thầm trong lòng cảnh vật:
Tr­ëng thµnh, cøng c¸p
Chững chạc, điềm tĩnh.
?
Có ý kiến cho rằng: " Hai câu thơ cuối của khổ thơ thứ ba vừa có tính tả thực, vừa chứa đựng nhiều hàm ý sâu xa". Em có đồng ý không ? Vì sao ?
Câu hỏi thảo luận
* Tả thực: sấm và hàng cây lúc sang thu.
Sấm: Vang động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.
Hàng cây đứng tuổi: Con người từng trải, sâu sắc, chín chắn hơn.
* ý nghĩa ẩn dụ:
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
hàng cây đứng tuổi
Sấm

"Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng thiên nhiên này, tôi muốn gửi gắm suy ngẫm của mình - khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời."
( Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh)
khổ I
khổ II
khổ III
cảnh
(thiên nhiên)
tình
(cảm nghĩ )
Tín hiệu thu về

Bất giác ngỡ ngàng
Đất trời sang thu

Tri giác say sưa
Đổi thay sâu kín

Trầm ngâm suy ngẫm
Sang thu
Sang thu
đất Trời
đời sống
đời người
tính đa nghĩa của bài thơ
III.Luyện tập:
Dòng nào nêu đúng nhất nội dung của bài "Sang thu"?
Miêu tả cảnh thiên nhiên, đất trời sang thu.
Nhận xét về cảnh vật thiên nhiên lúc sang thu.
Thể hiện tình yêu tha thiết với mùa thu quê hương.
Từ những cảm nhận tinh tế về cảnh vật sang thu gợi những suy nghĩ kín đáo, sâu xa về con người và cuộc đời.

2. Đặc sắc nghệ thuật của bài "Sang thu" là:
Ngôn ngữ trong sáng, cô đọng.
Lời thơ tinh tế, hình ảnh giàu sức biểu cảm.
ý thơ hàm súc, chứa chan tình cảm.
Hình ảnh chọn lọc, gợi tình cảm nhiều hơn tả thực.
d
b

3. Hãy đọc những câu thơ về mùa thu mà em biết.
Nêu cảm nhận về một câu thơ mà em yêu thích nhất.
- Học thuộc bài thơ.
- Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về thi phẩm này.
- Soạn bài: Nói với con.
CỦNG CỐ DẶN DÒ
xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo !
cùng toàn thể các em
Gv : Ph?m Th? Kim Anh