Bài 24. Sang thu

- Hữu Thỉnh -
Tiết 121
Nguyễn Hữu Thỉnh (1942) - Quê Vĩnh Phúc.
Là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Thơ trong sáng, sâu lắng, giàu suy tưởng.
Nhà thơ Hữu Thỉnh
Từ chiến hào tới thành phố
Thư mùa đông
Trường ca biển
Ba tập thơ tiêu biểu
--Bài thơ viết năm 1977 in trong tập từ chiến hào đến thành phố.
-Thể thơ: năm chữ.
-Phương thức biểu đạt: miêu tả, biểu cảm.



Với phương thức biểu đạt là biểu cảm và miêu tả, theo em bài thơ thể hiện những nội dung nào?



- Thiên nhiên sang thu.
- Những rung động của lòng người trước thời điểm sang thu.
Bố cục hai phần:
-Khổ 1: Cảm nhận không gian làng quê sang thu.
-Khổ 2, 3: Cảm nhận không gian đất trời sang thu.
Hương ổi ( Khứu giác)
Gió se ( Xúc giác)
Sương ( Thị giác)
-Hương ổi: Hương thơm nồng nàn dịu nhẹ, lan toả trong làn gió thu làm thức dậy cả không gian.
-Gió se: Lạnh và khô
-Sương: Cố ý dùng giằng chậm hơn thường, tình tứ, duyên dáng
* Nghệ thuật: Nhân hoá, từ láy, động từ mạnh.
Ngỡ ngàng, bâng khuâng, xen lẫn niềm vui khi thu đến.
Sông.
Chim.
Đám mây.
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
- Sông : Êm đềm, nước lững lờ trôi.
- Chim : Hối hả, khẩn trương.
Sự vật trở nên sống động.
Nghệ thuật nhân hóa, từ láy, gợi hình, gợi cảm.
- Đám mây chính là nhịp cầu của sự giao mùa -> Nghệ thuật nhân hoá bất ngờ, thú vị.

=> Nhà thơ đã lấy sự vận động của không gian để miêu tả sự vận động của thời gian.
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Nhà thơ còn cảm thấy những biến đổi âm thầm nào của tạo vật từ hạ sang thu?
Nắng, mưa, sấm: Hiện tượng thiên nhiên đặc trưng của mùa hạ nhưng với độ giảm dần -> Thu đến nhưng vẫn còn đó dư âm của mùa hạ.
Thi sĩ dường như đo đếm được độ đậm nhạt của nắng "vẫn còn bao nhiêu" khối lượng của cơn mưa thu "Đã vơi".
- ý nghĩa tả thực: Tiếng sấm gắn với những cơn dông mùa hạ đã bớt đi, hàng cây không còn bị giật mình, bất ngờ bởi tiếng sấm.
- ý nghĩa ẩn dụ: Con người đã trưởng thành, có tuổi thì càng bản lĩnh, vững vàng hơn trước những biến động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.
Nét nghệ thuật đặc sắc của bài thơ này là gì?
Hình ảnh trong sáng, giàu sức biểu cảm, gợi suy tưởng.
Biện pháp tu từ: ẩn dụ, nhân hoá.
- Từ láy gợi hình,gợi cảm.
Thiên nhiên ở thời điểm giao mùa có những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt.
Nhà thơ có cảm nhận tinh tế, tấm lòng thiết tha, trân trọng vẻ đẹp của quê hương xứ sở cùng với những suy ngẫm sâu lắng về con người, cuộc đời.
Nội dung bài thơ
Cảnh vật sang thu
Tâm hồn thi sĩ
Điền những từ, cụm từ dưới đây vào ô trống để hoàn chỉnh sơ đồ:
-Đất trời trở mình
-Ngỡ ngàng
-Ngẫm nghĩ
-Tín hiệu chớm thu
-Ngây ngất
-Những biến đổi âm thầm
ý nào đúng nhât cảm xúc của tác giả trong bài thơ sang thu?
Hồn nhiên, tươi trẻ
Mới mẻ, tinh tế
Lãng mạn, siêu thoát
Mộc mạc, chân thành
Các thầy cô giáo
và
các em học sinh!
Xin chân thành cảm ơn!
Người thiết kế
GV: Nguyễn thị phượng
Trường THCS Dương Đức