Bài 24. Sang thu

Chào mừng các thầy cô giáo
về dự giờ

LỚP 9D
Kiểm tra bài cũ
Nguy?n Khuy?n
Xuõn Di?u
Lưu Trọng Lư
Hàn Mặc Tử
Hữu Thỉnh
Đề tài mùa thu
- Hữu Thỉnh -
1. Tác giả. (sgk)
Phong cách thơ Hữu Thỉnh: Thiết tha, sâu lắng, giàu suy tưởng.
.
+ Thư mùa đông (1984).
+ Từ chiến hào đến thành phố (1985).
+ Trường ca biển...
Một số tập thơ nổi tiếng:
2.Tác phẩm :
- Bài thơ in trong tập thơ:
"Từ
chiến hào
tới
thành phố"
+ Thiên nhiên bắt đầu sang thu.
+ Đất nước vừa bước từ chiến
tranh sang hoà bình (1977).
- Hoàn cảnh sáng tác:


- Bố cục:
+ Đoạn 1:
+ Đoạn 2:
+ Đoạn 3:
3 đoạn
Tín hiệu báo thu về (khổ 1).
Quang cảnh đất trời sang thu (khổ 2).
Biến đổi trong lòng cảnh vật (khổ 3).
*Cảnh
hương ổi
Nghệ thuật
Nhân hoá, từ láy.
Dùng từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi.
*Tình
(Tâm thế)
Bỗng
Thoáng bất giác
Hình như
Cảm nhận mơ hồ,mong manh
? Tâm trạng ngỡ ngàng của nhà thơ chợt nhận ra thu về.
1. Khổ thơ thứ nhất:
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
gió
sương
phả
chùng chình
hương ổi
gió
Sương
Phả
chùng chình
Bỗng
Hình như
? Hãy tìm những hình ảnh thiên nhiên được tác giả miêu tả trong khổ thơ.
? Nhà thơ đã đón nhận những tín hiệu giao mùa trong tâm thế như thế nào ?s
se
se
2. Khổ thơ thứ hai :
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
- sông
- chim
- đám mây
Sông
Chim
đám mây
dềnh dàng
bắt đầu vội vã
vắt nửa mình sang thu
dềnh dàng
bắt đầu vội vã
Vắt nửa mình sang thu
Nghệ thuật đối:
C1: Sông/được lúc/dềnh dàng
C2: Chim/bắt đầu/vội vã
Diễn tả những vận động tương phản của các sự vật.
Đất trời biến chuyển sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt.

Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Trong khổ thơ sau, hình ảnh thơ nào gây ấn tượng nhất đối với em? Tại sao?
2. Khổ thơ thứ hai :
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
- sông
- chim
- đám mây
Sông
Chim
đám mây
dềnh dàng
bắt đầu vội vã
vắt nửa mình sang thu
dềnh dàng
bắt đầu vội vã
Vắt nửa mình sang thu
Nghệ thuật đối:
C1: Sông/được lúc/dềnh dàng
C2: Chim/bắt đầu/vội vã
Diễn tả những vận động tương phản của các sự vật.
Đất trời biến chuyển sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt
Nhà thơ mở rộng tầm nhìn để cảm nhận sự chuyển mình của đất trời sang thu trong tâm trạng say sưa.

3. Khổ thơ thứ ba:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
*Cảnh
Nắng - mưa - sấm
Hàng cây
Hạ nhạt dần
Thu đậm nét
nắng
mưa
Sấm
hàng cây
(vẫn còn-đã vơi-cũng bớt)
(đứng tuổi)
đứng tuổi
Vẫn còn-
Đã vơi-
cũng bớt
Bản lĩnh, cứng cỏi
(vững vàng trước thử thách)
Điềm tĩnh
( chín chắn, trầm lặng)
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
* Tả thực: sấm và hàng cây lúc sang thu.
Sấm: Vang động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.
Hàng cây đứng tuổi: Con người từng trải,sẽ có bản lĩnh vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh.
* ý nghĩa ẩn dụ:
Sấm
hàng cây đứng tuổi

" Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng thiên nhiên này, tôi muốn gửi gắm suy ngẫm của mình - khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời."
( Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh )
3. Khổ thơ thứ ba:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
*Cảnh
Nắng - mưa - sấm
Hàng cây
Hạ nhạt dần
Thu đậm nét
nắng
mưa
Sấm
hàng cây
(vẫn còn-đã vơi-cũng bớt)
(đứng tuổi)
đứng tuổi
Vẫn còn
Đã vơi
cũng bớt
Bản lĩnh, cứng cỏi
(vững vàng trước thử thách)
Điềm tĩnh
( chín chắn, trầm lặng)
* Từ cảnh vật gợi những suy ngẫm sâu xa, kín đáo về cuộc đời. Cảnh vật sang thu và con người cũng ở độ "sang thu".

2. Nội dung:
Nghệ thuật:

Cảnh vật sang thu
Tâm hồn thi sĩ
Điền những từ, cụm từ dưới đây vào ô trống để hoàn chỉnh sơ đồ:

- Ngây ngất.
- Tín hiệu chớm thu.
Những biến đổi
âm thầm.
- Ngỡ ngàng
- Trời đất trở mình
- Ngẫm nghĩ
1
2
3
4
5
6
Bài tập:
Hương ổi, gió se, sương
Sông, chim, đám mây
Nắng, mưa, sấm, hàng cây
Củng cố
Hương ổi, gió se, sương
Sông, chim, đám mây
Nắng, mưa, sấm, hàng cây
Ngỡ ngàng.
Bâng khuâng.
Suy ngẫm.
Hồn thơ tinh tế, nhạy cảm, giàu cảm xúc.
Sang thu
Tính đa nghĩa của bài thơ
Sang thu
Thiên nhiên
Đất nước
Đời người
Học thuộc bài thơ và nắm được giá trị về nội dung và nghệ thuật của bài.
Nêu cảm nhận của em về một hoặc hai hình ảnh thơ mà em yêu thích nhất.
Soạn bài Nói với con (SGK Trang 72; 73).
Hoàn thiện bài viết tập làm văn.
Hướng dẫn về nhà