Bài 24. Sang thu

Nhiệt liệt chào mừng
các Thầy cô giáo về dự chuyên đề môn Ngữ văn
GV: Lê Thu Trang
- Hữu Thỉnh -
Tiết 121: Văn bản:
Sang thu
- Hữu Thỉnh -
Tiết 121: Văn bản:
I. Tìm hiểu chung
Nguyễn Hữu Thỉnh,sinh 15/2/ 1942.
Quê: Huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc.
Ông là nhà thơ thuộc thế hệ các nhà thơ chống Mĩ,
Ngòi bút gắn bó với đề tài chiến tranh, người lính và cuộc sống nông thôn.
Phong cách thơ: Trong sáng, nhỏ nhẹ, thiết tha và giàu
chất suy tưởng.
Từng là Tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam.


1. Tác giả
Nhà thơ Hữu Thỉnh
Sang thu
- Hữu Thỉnh -
Tiết 121: Văn bản:
2.Tác phẩm :
- Bài thơ in trong tập: "Từ chiến hào tới thành phố"
- Ra đời khi đất nước vừa bước từ chiến tranh sang hoà bình (1976).
Tiết 121: Văn bản:
Sang thu
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
4. Chú thích
5. Bố cục

3. Đọc
dềnh dàng
chùng chình
Tín hiệu báo thu về
Quang cảnh đất trời
ngả dần sang thu
Những biến đổi âm
thầm trong lòng cảnh vật
6. Thể thơ
- Hữu Thỉnh -
Tiết 121: Văn bản:
*Cảnh
hương ổi
Nghệ thuật
Nhân hoá, từ láy
Dùng từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi.
*Tình
(Tâm thế)
Bỗng
Đột ngột, bất ngờ
Hình như
Ngỡ ngàng, ngạc nhiên
? Tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến, chợt nhận ra thu về.
II. Phân tích
1. Khổ thơ 1: Tín hiệu báo thu về
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
gió
sương
phả
chùng chình
hương ổi
gió
Sương
Phả
chùng chình
Bỗng
Hình như
? Nhà thơ đã đón nhận những tín hiệu giao mùa trong tâm thế như thế nào?.
? Mùa thu hình như đã về được cảm nhận qua những biểu hiện nào của thiên nhiên ?
se
se
Sang thu
- Hữu Thỉnh -
Tiết 121: Văn bản:
Sông
được lúc dênh dàng
Chim
bắt đầu vội vã
đám mây
vắt nữa mình sang thu
- sông
- chim
- đám mây
dềnh dàng
vội vã
vắt nửa mình sang thu
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Sông
Chim
đám mây
dềnh dàng
vội vã
Vắt nửa mình sang thu
Từ láy
Nhân hoá...
Sự chuyển biến của đất trời sang thu nhẹ nhàng
mà rõ rệt
2.Khổ thơ 2: Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu
Thiên nhiên sang thu tiếp tục được phát hiện qua những hình ảnh thơ nào ?
Em có nhận xét gì về cảm xúc của nhà thơ trước cảnh đất trời dần chuyển sang thu?
Sang thu
Tác giả ngây ngất, say sưa trước sự vận động của đất trời
- Hữu Thỉnh -
Tiết 121: Văn bản:
Tr­ëng thµnh, cøng c¸p
Chững chạc, điềm tĩnh.
Cảnh
Hàng cây
Hạ nhạt dần
Thu đậm nét
đứng tuổi
cũng bớt
Nắng
Sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
nắng
mưa
Sấm
hàng cây
đứng tuổi
Vẫn còn-
Đã vơi-
cũng bớt
nắng
mưa
hàng cây
vẫn còn
vơi dần
điềm tĩnh
sấm
mưa
đãvơi
vẫn còn
3. Khổ thơ 3: Những biến đổi âm thầm
trong lòng cảnh vật
Cã ý kiÕn cho r»ng, hai c©u th¬ cuối bài võa cã tÝnh t¶ thùc võa mang hµm ý s©u xa. H·y nªu ý kiÕn cña m×nh?
Câu hỏi thảo luận (3 phút)
- ý nghĩa tả thực: Tiếng sấm gắn với những cơn dông, mùa hạ đã bớt đi, hàng cây không còn bị giật mình, bất ngờ bởi tiếng sấm.
- ý nghĩa ẩn dụ: Con người đã trưởng thành, có tuổi thì càng bản lĩnh, vững vàng hơn trước những biến động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.
"Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi"

"Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng thiên nhiên này, tôi muốn gửi gắm suy ngẫm của mình - khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời."
( Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh)
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
Hình ảnh thơ giàu sức biểu cảm, gợi suy nghĩ
Sử dụng các biện pháp tu từ như: ẩn dụ, nhân hoá, đối...
1. Nội dung:
Những cảm nhận tinh tế của một hồn thơ đa cảm
- Cảm nhận được tấm lòng trân trọng của nhà thơ đối với làng quê
-Thể hiện những sâu lắng của nhà thơ về con người và cuộc đời
s
trò chơi ô chữ
H
Ư
Ơ
N
ổ
G
I
M
Ơ
H
ồ
B
ấ
T
N
ờ
G
N
H
Â
N
H
ó
T
U
Y
Ê
N
H
U
A
Tác giả cảm nhận mùa thu bắt đầu từ hương vị này?
1
2
3
4
5
H
M
T
A
U
U
Đây là từ diễn tả tâm trạng của nhà thơ qua câu "Hình như thu đã về"
Từ bỗng thể hiện trạng thái cảm xúc này
Biện pháp tu từ này được dùng nhiều nhất trong bài " Sang thu"
Đây là công việc mà Hữu Thỉnh từng làm trong quân đội.
Ù
A
T
H
U
ấ
N
M
- Học thuộc và đọc diễn cảm bài thơ.
Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận
về cảnh sang thu ở quê hương em.
- Soạn bài: Nói với con.
Dặn dò