Bài 24. Sang thu

Chăo m?ng câc th?y c� v? d? gi? ng? van
Lớp 9A1
Trường THCS Kinh Bắc - BN
Giáo viên: Lưu Thị Phấn
Trường THCS Hàn Thuyên- Lương Tài.
Kiểm tra bài cũ




D?c thu?c kh? tho cu?i b�i tho " Vi?ng lang Bỏc"
v� nờu c?m nh?n c?a em v? kh? tho?
?
Ti?t 121- Ng? Van

Sang Thu
(H?u Th?nh)
I- Tìm hiểu chung
1/ Tác giả
- Nguyễn Hữu Thỉnh,
- Sinh 15-02-1942 tại Tam Dương,Vĩnh Phúc.
- Năm 1963 tham gia quân đội.
- Ông thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong
KCCM, ngòi bút gắn bó với đề tài người lính,
chiến tranh, tình yêu thiên nhiên và cuộc sống .
-Từ năm 2000 đến nay là chủ tịch Hội nhà văn
Việt Nam.
Tác phẩm chính: Các tập thơ như:
+ Âm vang chiến hào
+ Đường tới thành phố
+ Trường ca biển.
+ Thư mùa đông. …
Đạt nhiều giải thưởng thơ ca. Ông là nhà thơ
có nhiều đóng góp cho nền thơ ca hiện đại VN.

2- Tác phẩm

-Sáng tác năm 1977,
-In trong tập
“ Từ chiến hào tới thành phố”.




Nhà thơ tâm sự về hoàn cảnh sáng tác bài thơ .
“Tôi sáng tác bài thơ Sang thu năm 1977, tại làng ngoại ô Khương Hạ (nay thuộc Thanh Xuân- Hà Nội) khi dự trại sáng tác do Quân đội tổ chức. Hôm đó thời tiết vừa chớm thu, tôi trèo lên cây ổi, không phải vì muốn ăn mà vì thấy nó đẹp. Tự nhiên gặp hương ổi ngào ngạt, tôi không nỡ hái. Và ngay trên cây ổi, tôi viết bài thơ Sang thu.”…
( Báo “ Văn học và tuổi trẻ” – 12/ 2007)
II- Tìm hiểu văn bản.
Bài thơ: Sang thu
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về

Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.

5. Phân tích
a- Khổ thơ 1



Cảnh vật gần gũi, quen thuộc nơi đường quê xóm ngõ .
Biện pháp nhân hoá, từ ngữ gợi tả, gợi cảm.
=> Tín hiệu của mùa thu về với những biến chuyển nhẹ nhàng .
* Tâm trạng.
- “Bỗng nhận ra”
- “Hình như thu đã về”

Bức tranh thiên nhiên lúc sang thu nơi làng quê với những biến chuyển thật nhẹ nhàng mà tinh tế. Nhà thơ thoáng rối lòng, ngỡ ngàng trước những tín hiệu báo mùa thu về.

Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
- Hương ổi
- Gió
- Sương
phả
se
chùng chình
=>
ngỡ ngàng, bất chợt
mơ hồ, thoáng nghi ngờ
=>
b- Khổ thơ 2

Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Sông
- dềnh dàng
Chim
- vội vã
Đám mây
- vắt nửa mình sang thu
=>
Phép nhân hoá, từ láy , phép đối (dềnh dàng- vội vã)
Dòng sông hiền hoà, êm đềm
Hơi thu lạnh, bầy chim vội vã đi tránh rét.
Đám mây mùa Hạ mềm mại, duyên dáng như nhịp cầu nối hai bờ thời gian
=> Đất trời sang thu rõ rệt.
=>
Bức tranh thiên nhiên sang thu được mở rộng . Đất trời vào
thu với những đổi thay nhẹ nhàng mà rõ rệt, đậm nét.Nhà thơ
như say sưa trước cảnh.
c- Khổ thơ 3
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
nắng
vẫn còn
mưa
đã vơi
sấm
cũng bớt
=>
Hạ vẫn còn nhưng đang nhạt dần.
=> Dấu hiệu sang thu đậm nét
- Sử dụng các phó từ, động từ, giọng thơ tha thiết.
…“Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi ”
Tả thực: Tiếng sấm cuối mùa hạ không đủ sức làm lay động hàng cây.
Sấm: Những vang động bất thường của ngoại cảnh
Ẩn dụ
Hàng cây đứng tuổi: Con người đã đứng tuổi, từng trải.
Con người ở tuổi mùa thu đã là những người từng trải thì cũng điềm tĩnh, vững vàng hơn trước những vang động bất thường của ngoại cảnh.
Suy ngẫm, triết lí về sang thu của con người .
T?ng k?t
1- Ngh? thu?t.
- Hỡnh ?nh tho gi�u s?c bi?u c?m, g?i liờn tu?ng .
- Bi?n phỏp tu t?: Nhõn hoỏ, ?n d?.
- Dựng t? lỏy g?i hỡnh, giong tho nh? nh�ng, tha thi?t.
2- N?i dung.
B?c tranh thiờn nhiờn giao mựa t? h? sang thu d?p,quy?n ru. C?nh v?t bi?n chuy?n nh? nh�ng m� rừ r?t.Nh� tho cú nh?ng c?m nh?n tinh t?, gi�u c?m xỳc, suy ng?m sõu xa v? cu?c d?i. Tõm h?n thi?t tha yờu mựa thu, yờu cu?c s?ng, yờu s? bỡnh yờn c?a quờ huong d?t nu?c.
Cảnh
(thiên nhiên)
Khổ I
Khổ II
Khổ III
Tình
(Cảm xúc)
Tín hiệu thu về
(thấp, hẹp ,gần)
Đất trời sang thu (cao, rộng,xa)
Đổi thay sâu kín
(ngòai vào trong)
Ngỡ ngàng
Say sưa
Suy ngẫm, chiêm nghiệm
Sang thu
Luy?n t?p
1/ Đọc diễn cảm bài thơ, em thích câu thơ nào nhất, nêu cảm nhận của em về câu thơ đó?
2/ Cả bài thơ chỉ có một dấu chấm, điều đó có ý nghĩa gì?
3/ Hãy đọc những câu thơ hay viết về mùa thu mà em yêu thích.
“Long lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc, non phơi bóng vàng”
( Truyện Kiều-Nguyễn Du)
“ Nắng thu đang trải đầy
Đã trăng non múi bưởi
Bên cầu con nghé đợi
Cả chiều thu sang sông”
( Chiều sông Thương- Hữu Thỉnh)
“ Đây mùa thu tới! Mùa thu tới !
Với áo mơ phai dệt lá vàng”
( Xuân Diệu)
“ Mướp tàn, sen cũng đi tu
Lá tre đã thả một mùa heo may
Con sông không ốm mà gầy
Mắt em chưa tối sao đầy hoàng hôn”
( Phạm Công Trứ)
Hu?ng d?n h?c ? nh�
Học thuộc bài thơ.
Nắm vững những đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ.
Tìm thêm những sáng tác khác của tác giả Hữu Thỉnh.
Soạn bài thơ “ Nói với con”( Y Phương)

Chào các thầy cô và các em