Bài 24. Sang thu

ngữ văn 9
PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO HUYỆN LẤP VÒ
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ LONG HƯNG A
Giáo viên: Trần Thị Oanh
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đọc diễn cảm khổ thơ đầu trong bài thơ “Viếng Lăng Bác” của Viễn Phương. Cho biết cảm xúc của tác giả khi đến thăm lăng Bác?
Sang thu
Tiết 116
Hữu Thỉnh
Phong cách thơ tha thiết, nhỏ nhẹ, sâu lắng.
- Hữu Thỉnh (1942), quê Vĩnh Phúc.
- 1963 vào quân đội và sáng tác thơ.
I. Giới thiệu văn bản:
1. Tác giả:
- Viết về con người, cuộc sống ở nông thôn, đặc biệt về mùa thu.
.
Một số tập thơ nổi tiếng:
Thư mùa đông (1984)
Trường ca biển …
Từ chiến hào đến thành phố (1985)
2. Văn bản:
I. Gi?i thi?u van b?n:
1. T�c gi?:
- - Hữu Thỉnh (15/ 2 / 1942), quê Vĩnh Phúc.
- Trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ.
Phong cách thơ tha thiết, nhỏ nhẹ, sâu lắng.
Viết về con người, cuộc sống ở nông thôn, đặc biệt về mùa thu.
- B�i tho du?c s�ng t�c nam1977.
- Hoàn cảnh sáng tác:
+ Đất nước vừa hoà bình.
+ Thiên nhiên sang thu.
2. Văn bản:
Tiết 121
SANG THU
I. Gi?i thi?u van b?n:
- Hữu Thỉnh-
1. T�c gi?:
3. Đọc - giải nghĩa từ:
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về

Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
4. Bố cục:
- Do?n 1 (kh? 1): Tớn hi?u mựa thu v?.
- B�i tho du?c s�ng t�c nam1977.
- Hoàn cảnh sáng tác:
+ Đất nước vừa hoà bình.
+ Thiên nhiên sang thu.
- Do?n 3 (kh? 3): Nh?ng chuy?n bi?n õm th?m c?a t?o v?t.
- Do?n 2 (kh? 2): Quang c?nh d?t tr?i sang thu.
"Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về."

1. Tớn hi?u mựa thu v?:
Tiết 121
SANG THU
- Hữu Thỉnh-
I. Giới thiệu văn bản
II. Tìm hi?u van b?n:
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
1. Tớn hi?u mựa thu v?:
Tiết 121
SANG THU
- Hữu Thỉnh-
I. Giới thiệu văn bản
II. Tìm hi?u van b?n:
- Hình ảnh: Hương ổi – phả, gió-se, sương – chùng chình,…
nghệ thuật: nhân hóa, từ láy,… giàu sức gợi tả.
- Từ ngữ: bỗng, hình như: diễn tả tâm trạng ngạc nhiên, bất ngờ, mơ hồ trước tín hiệu mùa thu.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Thiên nhiên chuyển biến nhẹ nhàng.
nhạy cảm, yêu thiên nhiên và cuộc sống nơi làng quê.
Qua đó thấy được sự
2. Quang cảnh đất trời lúc giao mùa:
1. Tín hiệu mùa thu về:
SANG THU
Tiết 121
I. Giới thiệu văn bản
II. Tìm hi?u van b?n:
- Hữu Thỉnh-
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
- Hình ảnh: sông - dềnh dàng, chim - vội vã, mây – vắt nửa mình,..
2. Quang c?nh d?t tr?i ng? d?n sang thu:
Tiết 121
SANG THU
- Hữu Thỉnh-
I. Giới thiệu văn bản
II. Tìm hi?u van b?n:
1. Tớn hi?u mựa thu v?:
dùng từ láy gợi hình, nhân hóa, đối lập.
3. Nh?ng chuy?n bi?n õm th?m c?a t?o v?t:
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
? Thiờn nhiờn chuy?n t? cu?i h? sang d?u thu nh? nh�ng m� rừ r?t.
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Trên hàng cây đứng tuổi
Sấm cũng bớt bất ngờ
N?ng v?n cũn, mua dó voi d?n, s?m cung b?t,.

Thu đến vẫn còn những dư âm của mùa hạ.
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
+ Nghia t? th?c: s?m v� h�ng cõy lỳc sang thu.
Sấm: vang động bất thường của ngoại cảnh, cuộc đời.
Hàng cây đứng tuổi: Con người từng trãi sẽ có bản lĩnh vững vàng hơn.
Ý nghĩa ẩn dụ:
Sấm
hàng cây đứng tuổi
Tiết 121
SANG THU
- Hữu Thỉnh-
3. Nh?ng chuy?n bi?n õm th?m c?a t?o v?t:
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
Hình ảnh giàu sức biểu cảm, gợi suy tưởng.
Nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ, đối lập tự nhiên hợp lý.
Từ láy gợi hình.
SANG THU
Tiết 121
I. Giới thiệu văn bản
II. Tìm hi?u van b?n:
- Hữu Thỉnh-
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Bài "Sang thu" g?m nh?ng ngh? thu?t d?c s?c nào?
a. Hình ?nh gi�u s?c bi?u c?m, g?i suy tu?ng.
b. Nh�n hĩa, ?n d?, d?i l?p, t? l�y g?i hình.
c. C? a v� b d?u d�ng.
d. C? a v� b d?u sai.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
Hình ảnh giàu sức biểu cảm, gợi suy tưởng.
Nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ, đối lập tự nhiên hợp lý.
Từ láy gợi hình.
2. Nội dung:
C?m nh?n tinh t? v? thiờn nhiờn ? th?i di?m giao mựa.
Thi?t tha, trõn tr?ng tru?c v? d?p thiờn nhiờn, d?t nu?c.
- Suy ng?m sõu l?ng v? con ngu?i, cu?c d?i.
SANG THU
Tiết 121
I. Giới thiệu văn bản
II. Tìm hi?u van b?n:
- Hữu Thỉnh-
Bài tập trắc nghiệm
Câu 2: N?i dung c?a bài tho "Sang thu":
a. C?m nh?n tinh t? v? thi�n nhi�n ? th?i di?m giao m�a.
b. Thi?t tha tr�n tr?ng tru?c v? d?p thi�n nhi�n, d?t nu?c.
c. Suy ng?m s�u l?ng v? con ngu?i, cu?c d?i.
d.Cả 3 ý trên .
IV. Luyện tập:
1. Một số đoạn thơ viết về mùa thu:
Em không nghe rừng thu
Lá thu rơi xào xạc,
Con nai vàng ngơ ngác
Đạp trên lá vàng khô?
(Lưu trọng Lư, Tiếng thu)
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
( Nguyễn Khuyến- Thu điếu)
Nắng thu đang trải đầy
Đã trăng non múi bưởi
Bên cầu con nghé đợi
Cả chiều thu sang sông
(Hữu Thỉnh, Chiều sông Thương)
2. Viết một bài văn ngắn diễn tả cảm nhận của Hữu Thỉnh trước sự biến chuyển của đất trời lúc sang thu.
trò chơi ô chữ
H
Ư
Ơ
N
Ổ
G
I
M
Ơ
H
Ồ
B
Ấ
T
N
ờ
G
N
H
Â
N
H
Ó
T
U
Y
Ê
N
H
U
A
1. Tác giả cảm nhận mùa thu bắt đầu từ hương vị nào?
1
2
3
4
5
H
M
T
A
U
U
2. Đây là từ diễn tả tâm trạng của nhà thơ qua câu “ Hình như thu đã về”.
3. Từ “bỗng” thể hiện trạng thái cảm xúc này?
4. Biện pháp tu từ này được dùng nhiều nhất trong bài sang thu?
5. Đây là công việc mà Hữu Thỉnh từng làm trong quân đội.
M
ù
A
T
H
U
ấ
N
Hướng dẫn học ở nhà.
- Học thuộc bài thơ.
Nắm vững những đặc sắc nghệ thuật và nội dung của bài thơ.
- Viết một bài văn ngắn diễn tả cảm nhận của Hữu Thỉnh trước sự biến chuyển của đất trời lúc sang thu.
- Tìm đọc những tác phẩm của nhà thơ Hữu Thỉnh.
- Soạn bài mới: Tr? b�i vi?t s? 5