Bài 24. Sang thu

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CHÂU PHÚ
Ngữ văn 9
Trường: THCS THẠNH MỸ TÂY
GV : NGUYỄN THỊ KIM ANH
KiỂM TRA BÀI CŨ

Câu hỏi: Đọc thuộc bài thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương và trình bày mạch cảm xúc bài thơ?

Trả lời: Cảm xúc về cảnh bên ngoài lăng, cảm xúc trước hình ảnh dòng người như bất tận ngày ngày vào lăng viếng Bác. Cuối cùng là niềm mong ước thiết tha khi sắp phải trở về quê hương miền Nam.
Sang thu
Hữu Thỉnh
Tiết 121
I. TÌM HIỂU CHUNG.
Hữu Thỉnh tên đầy đủ là Nguyễn Hữu Thỉnh, sinh năm 1942, quê ở huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc.
- Là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
- Hữu Thỉnh viết nhiều và viết rất hay về những con người, cuộc sống ở nông thôn.
1. Tác giả.
I. TÌM HIỂU CHUNG.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
- Bài thơ viết cuối năm 1977 khi đất nước đã thống nhất.
- In trong tập thơ “Từ chiến hào về thành phố.”
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
I. TÌM HIỂU CHUNG.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu.
? Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đâu? Sự thay đổi đó được thể hiện qua từ ngữ, hình ảnh nào? Bằng giác quan nào?
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
I. TÌM HIỂU CHUNG.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu.
Dấu hiệu sang thu
Cảm nhận bằng khứu giác, xúc giác
Cảm nhận bằng thị giác
Tâm trạng
Hương ổi
Phả
Sương chùng chình
Bỗng
Hình như
Gợi hình dung cụ thể, gợi sự vận động nhẹ nhàng.
Nhân hoá
Sương thu có ý chậm lại, quấn quýt bên ngõ xóm
Cảm giác bất ngờ
Cảm giác mơ hồ, chưa rõ ràng.
Gió se
I. TÌM HiỂU CHUNG.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. ĐỌC – HiỂU VĂN BẢN.
1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu.
 Nghệ thuật nhân hóa, động từ, thành phần tình thái  cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của nhà thơ khi thu sang .
2. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu.
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
? Không gian mùa thu được cảm nhận từ những hình ảnh nào.
I. TÌM HIỂU CHUNG.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu.
2. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Sông dềnh dàng >< chim vội vã  sự vận động tương phản, nghệ thuật nhân hoá + từ láy
 Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt.
 NT nhân hóa, động từ, TPTình thái  cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của nhà thơ khi thu sang .
I. TÌM HIỂU CHUNG.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu.
2. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
 Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt.
? Em hãy phân tích cái hay của biện pháp nhân hoá trong hai câu thơ cuối.
I. TÌM HIỂU CHUNG.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu.
2. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu.
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
 Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt.
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Nghệ thuật nhân hoá
Mây mỏng như dải lụa treo trên bầu trời
Ranh giới giữa mùa hạ - mùa thu
 Cảm xúc say sưa, tâm hồn giao cảm với thiên nhiên.
I. TÌM HIỂU CHUNG.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu.
2. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu.
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
 Sự đổi thay của tạo vật nhẹ nhàng mà rõ rệt.
 Cảm xúc say sưa, tâm hồn giao cảm với thiên nhiên.
3. Cảm nhận về mùa thu bằng suy ngẫm, trải nghiệm.
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Trên hàng cây đứng tuổi.
? Những biểu hiện khác biệt nào của thời tiết khi chuyển từ hạ sang thu.
Sấm cũng bớt bất ngờ
 Sự chuyển biến của các hiện tượng tự nhiên: hạ nhạt dần – thu đậm nét hơn.
 Sự quan sát tinh tế, tâm hồn nhạy cảm của nhà thơ.
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Trên hàng cây đứng tuổi.
Sấm cũng bớt bất ngờ
I. TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu.
2. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu.
3. Cảm nhận về mùa thu bằng suy ngẫm, trải nghiệm
Sự chuyển biến của các hiện tượng tự nhiên:
hạ nhạt dần – thu đậm nét hơn.
 Sự quan sát tinh tế, tâm hồn nhạy cảm của nhà thơ.
Trên hàng cây đứng tuổi.
? Hai câu cuối mang nhiều tầng nghĩa? Hãy phân tích.
Có 2 tầng nghĩa:
+ Tả thực:Sang thu sấm thưa và nhỏ dần, không đủ sức lay động hàng cây đã bao mùa thay lá.
+ Ẩn dụ:
Khi đã từng trải, con người sẽ vững vàng hơn trước những thử thách cuộc đời
Sấm cũng bớt bất ngờ
Ý NGHĨA VĂN BẢN:
Bài thơ thể hiện những cảm nhận tinh tế của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa.
TỔNG KẾT
III.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học thuộc bài thơ.
- Sưu tầm một số bài viết về mùa thu.
Soạn bài: “Nói với con”
+ Đọc kỹ văn bản, tìm bố cục.
+ Bài thơ nói đến vấn đề gì trong cuộc sống?
+ Em có cảm nhận gì về tình cảm người cha đối với con?
CHúC
CáC
THầY
CÔ
MạNH
KHOẻ
CÔNG
TáC
TốT
CHúC
CáC
EM
CHĂM
NGOAN
HọC
GIỏI
XIN CHÂN THÀNH
CẢM ƠN!