Bài 24. Sang thu

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN THAM DỰ TIẾT HỌC
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1 : Đọc thuộc lòng bài thơ "Vi?ng lang B�c"
Câu 2 :N�u n?i dung ngh? thu?t c?a b�i tho
Kiểm tra b�i cu
Đề tài mùa thu
Nguyễn Khuyến
Xuân Diệu
Lưu Trọng Lư
Hữu Thỉnh
Hữu Thỉnh
Tiết 128: Sang thu
(Hữu Thỉnh)

I. Đọc – Hiểu văn bản
1. Tác giả
Hữu Thỉnh
- Sinh ngày 15 - 02 -1942. Quê: huyện Tam Dương tỉnh Vĩnh Phúc.
- 1963: Nhập ngũ và bắt đầu sáng tác.
- Là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
- Hiện nay là Tổng thư kí hội nhà văn Việt Nam.
Hữu Thỉnh được tặng nhiều giải thưởng:
+ Giải nhất cuộc thi thơ báo văn nghệ năm 1976
+ Giải thưởng hội nhà văn Việt Nam năm 1980 và 1995.
+ Giải thưởng văn học ASEAN năm 1999.
+ Giải thưởng nhà nước năm 2000.
Một số tập thơ nổi tiếng của ông
2. Tác phẩm
- Hoàn cảnh sáng tác:
+ Bài thơ sáng tác 1977, in lần đầu trên báo Văn nghệ và nhiều lần trên các tập thơ khác.
+ Được tuyển vào tập “Từ chiến hào tới thành phố ”.
(Hữu Thỉnh)
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Sang thu
I. Đọc – Hiểu chú thích
1. Tác giả
2. Tác phẩm
Qua việc đọc bài thơ em thấy ấn tượng ban đầu về âm điệu của bài thơ này như thế nào?
- Êm ái, chậm rãi.
Em hiểu từ “ chùng chình”; “ dềnh dàng” có nghĩa là gì?
Chùng chình: Cố ý chậm lại
- Dềnh dàng: Chậm chạp, thong thả
- Thể thơ: 5 chữ, chia nhiều khổ
- PTBĐ: Biểu cảm là phương thức biểu đạt chính.
3. Bố cục: 3 phần
+ Khổ 1: Tín hiệu báo thu về.
+ Khổ 2: Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu.
+ Khổ 3:Những thay đổi âm thầm trong lòng cảnh vật và lòng người.
Tiết 128: Sang thu
(Hữu Thỉnh
I. Đọc – hiểu chú thích.
II. Tìm – hiểu văn bản.
1. Khổ 1: Tín hiệu báo thu về
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.
-Khứu giác ( Ngửi thấy mùi hương ổi chín)
-Xúc giác (Cảm nhận được cái se lạnh trong cơn gió đầu mùa)
-Thị giác ( Nhìn thấy sương)
I. Đọc – hiểu văn bản.

II. Đọc – hiểu văn bản.
1. Khổ 1: Tín hiệu báo thu về.
2. Khổ 2: Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu..
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
- Sông: chảy êm đềm, chập chạp, nước lững lờ trôi.
- Chim: hối hả, khẩn trương.
 Dòng sông nước bắt đầu cạn, chảy chậm lại không cuộn chảy như mùa hạ nữa.
Hết hạ sang thu thời tiết se lạnh cũng là lúc chuẩn bị vào đông.Chim vội vã bay về Phương Nam tránh rét.
- Cặp đối, nhân hóa, từ láy gợi hình gợi cảm.
Đối: dềnh dàng > < vội vã.
Nhân hóa: sông dềnh dàng, chim vội vã.
- Đám mây chính là nhịp cầu của sự giao mùa
=>Nghệ thuật nhân hoá bất ngờ, thú vị, sự liên tưởng, tưởng tượng độc đáo.
=> Nhà thơ đã lấy sự vận động của không gian để miêu tả sự vận động của thời gian.
I. Đọc – hiểu văn bản.

II. Đọc – hiểu văn bản.
1/ Khổ 1: Tín hiệu báo thu về.
2/ Khổ 2: Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu.
3/ Khổ 3:Những thay đổi âm thầm trong lòng cảnh vật và lòng người.
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Nắng - Vẫn còn bao nhiêu.
Mưa - Vơi dần.
Sấm - Bớt bất ngờ.
Hiện tượng thiên nhiên đặc trưng của hè nhưng có dấu hiệu giảm dần.
-Ý nghĩa tả thực: Nắng, mưa, sấm, hàng cây là những hiện tượng tự nhiên.Thời tiết thay đổi, tất cả những dấu hiệu mùa hạ cũng thay đổi, nắng, mưa, sấm giảm dần mức độ, lặng lẽ chuyển dần vào thu.Riêng hàng cây biến đổi theo chiều hướng tăng.
=> Ý nghĩa ẩn dụ: Nắng, mưa, sấm tượng trưng cho những vang động bất thường của cuộc đời, của xã hội. Hàng cây đứng tuổi tượng trưng cho những thay đổi của tuổi đời sang thu – nghĩa là tuổi đời từng trải.
=> Đặt bài thơ trong hoàn cảnh sáng tác đó là khi đất nước vừa giải phóng được gần 2 năm. Hữu Thỉnh là một chiến sĩ vừa ở chiến trường trở về sau những thử thách khó khăn gian khổ ông đã thấy mình trưởng thành hơn .Trở về với cuộc sống hiện tại ông cảm thấy mình tự tin, vững vàng đối mặt với cuộc sống.
III. Tổng kết.
1. Nghệ thuật.
2. Nội dung.
Từ cuối hạ sang đầu thu,đất trời có những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt .Sự biến chuyển này đã được Hữu Thỉnh gợi lên bằng cảm nhận tinh tế ,qua những hình ảnh giàu sức biểu cảm trong bài Sang thu.
* Ghi nhớ: SGK.
Các thầy cô giáo
và
các em học sinh!
chân thành cảm ơn!