Bài 24. Sang thu

Ngữ văn 9
Giáo viên : Lã Thị Liên
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự hội giảng
Phòng GD - ĐT huyện tháI thụy
Trường thcs quỳnh hồng
Năm học 2010-2011
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến , vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
Nhà thơ trầm ngâm kể về thời khắc ông đặt bút viết bài thơ. Năm 1977, ông tham gia trại viết văn quân đội ở một làng ngoại ô Hà Nội (nay là Khương Hạ, Thanh Xuân, Hà Nội). Đất nước ta lúc này vừa trải qua chiến tranh, cuộc sống thanh bình đã trở lại. Trong cái mơ hồ phảng phất gió thu và lá thu đang ngả màu, nhà thơ đã trèo lên cây ổi chín vàng trong cả một vườn ổi bạt ngàn ở nơi này. Không có gì đặc hơn, sánh hơn cái màu, cái mùi ổi chín vàng nhuốm trong cái nắng vàng của mùa Thu.. Không gian cao vút, sâu th¼m, yên tĩnh.
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến , vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
Hương ổi phả
Gió se
Sương chùng chình
Bỗng nhận ra
phả
chùng chình
(thổi, tan, toả, bay .)
(dềnh dàng, đủng đỉnh.)
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
Hương ổi phả
Gió se
Sương chùng chình
Bỗng nhận ra
Hình như thu đã về
phả
chùng chình
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
- Thu chớm rất nhẹ, rất êm.
- Cảm nhận tinh tế.
b. Khổ thơ 2
- Nhân hoá
- Giàu tính biểu cảm
Hình như
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
- Thu chớm rất nhẹ, rất êm.
- Cảm nhận tinh tế.
b. Khổ thơ 2
Sông - dềnh dàng


Chim - vội vã


Mây - vắt nửa mình
Mùa thu đã đến
- Không gian cao rộng đến vô cùng.
vắt nửa mình
- Trạng thái say sưa, ngây ngất.
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
- Thu chớm rất nhẹ, rất êm.
- Cảm nhận tinh tế.
b. Khổ thơ 2
- Không gian cao rộng đến vô cùng.
- Trạng thái say sưa, ngây ngất.
- Không gian, cảnh vật đang chuyển mình từ từ, điềm tĩnh bước sang thu.
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
- Thu chớm rất nhẹ, rất êm.
- Cảm nhận tinh tế.
b. Khổ thơ 2
- Không gian cao rộng đến vô cùng.
- Trạng thái say sưa, ngây ngất.
- Không gian, cảnh vật đang chuyển mình từ từ, điềm tĩnh bước sang thu.
c. Khổ thơ 3
Nắng
Mưa
Sấm
Vẫn còn
Vơi dần
Bớt bất ngờ
Hàng cây
Đứng tuổi
Hạ
Thu
- Hạ nhạt dần, thu đậm nét.
- ẩn dụ - gửi gắm suy ngẫm, chiêm nghiệm.
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
- Thu chớm rất nhẹ, rất êm.
- Cảm nhận tinh tế.
b. Khổ thơ 2
- Không gian cao rộng đến vô cùng.
- Trạng thái say sưa, ngây ngất.
- Không gian, cảnh vật đang chuyển mình từ từ, điềm tĩnh bước sang thu.
c. Khổ thơ 3
- Hạ nhạt dần, thu đậm nét.
- ẩn dụ - gửi gắm suy ngẫm, chiêm nghiệm.
3. ý nghĩa văn bản
"Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng thiên nhiên này, tôi muốn gửi gắm suy ngẫm của mình - khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời."
(Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh)
- Nhịp chậm , âm điệu nhẹ nhàng.
- Từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm.
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
- Thu chớm rất nhẹ, rất êm.
- Cảm nhận tinh tế.
b. Khổ thơ 2
- Không gian cao rộng đến vô cùng.
- Trạng thái say sưa, ngây ngất.
- Không gian, cảnh vật đang chuyển mình từ từ, điềm tĩnh bước sang thu.
c. Khổ thơ 3
- Hạ nhạt dần, thu đậm nét.
- ẩn dụ - gửi gắm suy ngẫm, chiêm nghiệm.
3. ý nghĩa văn bản
- Nhịp chậm , âm điệu nhẹ nhàng.
- Từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm.
Bức tranh toàn cảnh




- Bức tranh chuyển mùa từ hạ sang thu rất đẹp, tình tứ, duyên dáng.
Nông thôn đồng bằng Bắc Bộ
- Lòng yêu thiên nhiên thiết tha sâu lắng của tác giả.
Không gian: rộng mở
Thời gian: giao mùa (hạ - thu)
Cảnh vật: gần gũi, quen thuộc
Màu sắc: hài hoà
Con người: bâng khuâng xao xuyến
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
- Thu chớm rất nhẹ, rất êm.
- Cảm nhận tinh tế.
b. Khổ thơ 2
- Không gian cao rộng đến vô cùng.
- Trạng thái say sưa, ngây ngất.
- Không gian, cảnh vật đang chuyển mình từ từ, điềm tĩnh bước sang thu.
c. Khổ thơ 3
- Hạ nhạt dần, thu đậm nét.
- ẩn dụ - gửi gắm suy ngẫm, chiêm nghiệm.
3. ý nghĩa văn bản
- Nhịp chậm , âm điệu nhẹ nhàng.
- Từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm.
- Bức tranh chuyển mùa từ hạ sang thu rất đẹp, tình tứ, duyên dáng.
- Lòng yêu thiên nhiên thiết tha sâu lắng của tác giả.
III. Luyện tập
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
Cảnh
(Thiên nhiên)
Khổ I
Nghệ thuật
Khổ II
Khổ III
Tình
(Cảm xúc)
Tín hiệu thu về
(thấp, hẹp, gần)
Đất trời sang thu
(cao,rộng,xa)
Đổi thay sâu kín
(ngoài vào trong)
- Nhân hoá, ẩn dụ kết hợp đối....
- Từ ngữ giàu sức gợi cảm, hình ảnh giàu tính tượng trưng.
Ngỡ ngàng, bối rối
Say sưa, ngây ngất
Suy ngẫm, chiêm nghiệm
Sang Thu
(Cảnh vật thiên nhiên lúc giao mùa)
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
Ước nguyện được góp một phần công sức nhỏ bé xây dựng đất nước
Tấm lòng thành kình của người dân Nam Bộ đối với Bác kính yêu.
Cả ba ý trên
Cảm nhận tinh tế vẻ đẹp thiên nhiên phút giao mùa với những chuyển biến nhẹ nhàng mà rõ rệt.


Xác định nội dung chính của bài thơ "Sang thu"
(Chọn ý đúng)
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
Những biện pháp nghệ thuật chính mà tác giả
sử dụng trong bài "Sang thu".
Thể thơ 8 chữ, giọng điệu trang trọng tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ gợi cảm.
Thể thơ 5 chữ, giàu nhạc điệu trong sáng, gần với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp.
Hình ảnh giàu sức biểu cảm gợi suy tưởng. Sử dụng từ láy, nhân hoá, ẩn dụ.
Cả ba ý trên.
Tiết 121
Sang thu
Hữu Thỉnh
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả
- Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng
- Ông đã đạt được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước
- Ông viết nhiều, viết hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1977
- In trong " Từ chiến hào đến thành phố"
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Cấu trúc
- Thơ ngũ ngôn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm
2. Nội dung
a. Khổ thơ 1
- Cảm giác ngỡ ngàng, bối rối
- Thu chớm rất nhẹ, rất êm.
- Cảm nhận tinh tế.
b. Khổ thơ 2
- Không gian cao rộng đến vô cùng.
- Trạng thái say sưa, ngây ngất.
- Không gian, cảnh vật đang chuyển mình từ từ, điềm tĩnh bước sang thu.
c. Khổ thơ 3
- Hạ nhạt dần, thu đậm nét.
- ẩn dụ - gửi gắm suy ngẫm, chiêm nghiệm.
3. ý nghĩa văn bản
- Nhịp chậm , âm điệu nhẹ nhàng.
- Từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm.
- Bức tranh chuyển mùa từ hạ sang thu rất đẹp, tình tứ, duyên dáng.
- Lòng yêu thiên nhiên thiết tha sâu lắng của tác giả.
III. Luyện tập

Xin chân thành cảm ơn
và kính chúc các thầy
cô giáo mạnh khỏe!