Bài 24. Sang thu

Chào mừng quý thầy cô về dự tiết học ngày hôm nay!
Đọc diễn cảm khổ thơ đầu bài thơ “Viếng lăng Bác”. Cho biết nội dung, nghệ thuật của bài thơ?
Bài thơ thể hiện lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và mọi người đối với Bác Hồ khi vào viếng lăng Bác.
Bài thơ có giọng điệu trang trọng và tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và gợi cảm, ngôn ngữ bình dị mà cô đúc.
mùa thu
SANG THU
HỮU THỈNH
Tiết 121- Bài 24
Văn bản
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -




- Hữu Thỉnh tên đầy đủ là Nguyễn Hữu Thỉnh, sinh năm 1942, quê ở huyện Tam Dương tỉnh Vĩnh Phúc.
- Là nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ, ngòi bút gắn bó với đề tài chiến tranh, người lính và cuộc sống nông thôn.
- Thơ của Hữu Thỉnh nhẹ nhàng, giàu hình ảnh đặc sắc, gợi cảm.




 
I. Tìm hiểu chung :
Tác giả :
.
Một số tập thơ nổi tiếng:
Thư mùa đông (1984)
Trường ca biển
Từ chiến hào đến thành phố (1985)
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -


Tìm hiểu chung :
Tác giả :
Tác phẩm:
- Viết năm 1977, in trong tập “ Từ chiến hào đến thành phố”
- Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:
+ §Êt n­ước võa hoµ b×nh
+ Thiªn nhiªn sang thu





Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
* Đọc:
* Chú thích:(sgk)
* Thể loại:
Thơ trữ tình thể năm chữ
* Phương thức biểu đạt:
Biểu cảm kết hợp miêu tả
+ 2 khổ đầu : Sự biến đổi của đất trời khi vào thu.
+ Khổ cuối : Suy ngẫm của tác giả.
* Bố cục:
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu:
Khổ thơ 1:
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu:
+ Hương ổi.
 
 
lan tỏa trong không gian, có ý nghĩa đột ngột
 Tín hiệu đặc trưng của thời khắc giao mùa từ hạ sang thu.
- Tín hiệu chuyển mùa:
+ Gió se
+ Sương chùng chình.

nhân hóa, gợi tả những bước chuyển nhẹ nhàng của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa.
- Phả:
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu:
Khổ thơ 1:
Bỗng nhận ra h­ương ổi
Phả vào trong gió se
S­ương chùng chình qua ngõ
Hình như­ thu đã về
- Bỗng : d?t ng?t, b?t ng?
- Hình nhuư : phỏng đoán nửa tin, nửa ngờ .
C?m xỳc:
+ Ng?c nhiờn, b?t ng?, xỳc d?ng trưu?c tớn hi?u mựa thu.
+ C?m giỏc mựa h? chưua ch?c ch?n m?c dự dó nh?n ra tớn hi?u mựa thu.
 Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu:
+ Sông: dềnh dàng
Tất cả đều đổi thay khi thu về: có hồn, sống động, sự vật trở nên duyên dáng, gần gũi hơn với con người

 
Nhân hóa
+ Chim: vội vã.
+ Mây: vắt nửa mình
Khổ thơ 2:
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Sông: dềnh dàng
Chim: vội vã
><
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
- Nghệ thuật đối:
Diễn tả vận động tương phản của sự vật.
Mây: vắt nửa mình
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu:
- Đám mây chính là nhịp cầu của sự giao mùa, nghệ thuật nhân hóa tạo bất ngờ thú vị.
- Nhà thơ đã lấy sự vận động của không gian để miêu tả sự vận động của thời gian.
 Đất trời chuyển biến sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt.
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu:
2. Suy ngẫm của tác giả
V?n cũn bao nhiờu n?ng
Dó voi d?n con mưua
S?m cung b?t b?t ng?
Trờn h�ng cõy d?ng tu?i.
+ Nắng:
+ Mưa:
+ Sấm:
Vẫn còn
Đã vơi
Cũng bớt
Hạ nhạt dần
+ Hàng cây:
Đứng tuổi
Thu đậm nét
THẢO LUẬN NHÓM (thời gian 5 phút)
Phân tích ý nghĩa của hai câu thơ:
“Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi”
Rút ra lời gửi gắm của tác giả qua hai câu thơ trên.
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
+ Nghĩa tả thực: sấm và hàng cây lúc sang thu.
Sấm: vang động bất thường của ngoại cảnh, cuộc đời.
Hàng cây đứng tuổi: Con người từng trải sẽ có bản lĩnh vững vàng hơn.
+ Ý nghĩa ẩn dụ:
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tưu?ng thiên nhiên
này, tôi muốn gửi gắm suy ngẫm của mình - khi con người
đã từng trải thì cũng vững vàng hơn tru?c những tác động
bất thưu?ng của ngoại cảnh, của cuộc đời.

( Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh )
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu:
- Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến của nhà thơ chợt nhận ra thu về
- Đất trời chuyển biến sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt.
2. Suy ngẫm của tác giả
Từ cảnh vật gợi những suy nghĩ sâu xa, kín đáo về cuộc đời
Có tâm hồn tha thiết trân trọng vẻ đẹp của quê hương, xứ sở
Có những suy ngẫm sâu sắc về con người và cuộc đời
Tác giả
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
Tổng kết
1. Nghệ thuật:
Hình ảnh giàu sức biểu cảm, gợi suy tưởng.
Nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ, đối lập tự nhiên hợp lý.
Từ láy gợi hình.
2. Nội dung:
Cảm nhận tinh tế về thiên nhiên ở thời điểm giao mùa.
Thiết tha, trân trọng trước vẻ đẹp thiên nhiên, đất nước.
- Suy ngẫm sâu lắng về con người, cuộc đời.
Tiết 121 : SANG THU
- HỮU THỈNH -
Tìm hiểu chung :
Đọc – hiểu văn bản:
Tổng kết
Luyện tập

- Chùm thơ thu (Thu điếu,
Thu vịnh, Thu ẩm)
Nguyễn Khuyến
- Thu dạ
Hồ Chí Minh
- Đây muà thu tới
Xuân Diệu
- Tiếng thu
Lưu Trọng Lư
Một số bài thơ tiêu biểu
Em không nghe rừng thu
Lá thu rơi xào xạc
Con nai vàng ngơ ngác
Đạp trên lá vàng khô
(Tiếng thu- Lưu Trọng Lư )
Sắc đâu nhuộm ố quan hà
Cỏ vàng, cây đỏ, bóng tà tà dương.
(Cảm thu, tiền thu – Tản Đà )
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha.
(Đất nước - Nguyễn Đình Thi)
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẹo teo...
(Thu điếu – Nguyễn Khuyến )
Ô ! Hay buồn vương cây ngô đồng
Vàng rơi ! Vàng rơi: thu mênh mông.
(Tì Bà - Bích Khê)

Giếng ngọc, sen tàn bông hết thắm
Rừng phong lá rụng tiếng như mưa.
(Thu - Ngô Chi Lan )
Những câu thơ hay về mùa thu
trò chơi ô ch?
1
9
7
7
H
Ò
A
B Ì N H
B
Ấ
T
N
Ờ
G
H
Ư
Ơ
N
G
Ổ
Đ
Á
M
M
Â
Y
I
1. Thời gian ra đời của bài thơ Sang thu
1
2
3
4
5
2. Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh đất nước như thế nào?
3. Từ “bỗng” thể hiện trạng thái cảm xúc nào?
4. Một trong những tín hiệu của sự chuyển mùa trong bài Sang thu
5. Hình ảnh được xem là nhịp cầu nối giữa hai bờ thời gian trong bài Sang thu
Em đã rút ra được bài học gì cho bản thân qua bài thơ Sang thu?
Rèn luyện bản thân mạnh mẽ, vững vàng trong cuộc sống…
Mỗi con người cần phải nuôi dưỡng trong trái tim mình một tình yêu đối với thiên nhiên, quê hương, đất nước…
H­ướng dÉn häc ë nhµ.
- Học thuộc bài thơ.
Nắm vững những đặc sắc nghệ thuật và nội dung của bài thơ.
- Vi?t m?t do?n van ng?n di?n t? c?m nh?n c?a H?u Th?nh tru?c s? bi?n chuy?n c?a d?t tr?i sang thu.
- Tìm đọc những tác phẩm của nhà thơ Hữu Thỉnh.
- Soạn bài mới: Núi v?i con (Y Phuong)
Xin chân thành cảm ơn thầy cô và các em học sinh!