Bài 24. Nước Đại Việt ta

Kiểm tra bài cũ:
Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật văn bản “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn?
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả :(1380- 1442)
- Hiệu Ức Trai,quê
ở Hải Dương sau chuyển
sang sống ở Hà Tây.



- Nguyễn Trãi là nhà yêu nước, anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Minh.
- Nguyễn Trãi chịu bi kịch đến mức tột cùng, gia đình bị chu di tam tộc.

Tượng đài Nguyễn Trãi ở Hà Đông

Đền thờ Nguyễn Trãi ở Côn Sơn
2. Tác phẩm:











Tác phẩm Bình Ngô Đại Cáo nguyên văn chữ Hán
Bình Ngô Đại Cáo Nguyễn Trãi thừa lệnh Lê Lợi soạn thảo được công bố vào đầu năm 1428 có ý nghĩa trọng đại như bản tuyên ngôn độc lập sau khi quân ta đại thắng quân Minh.
Bố cục: 4 phần
+ Phần 1: Nêu luận đề chính nghĩa.
+ Phần 2: Vạch rõ tội ác của kẻ thù.
+ Phần 3: Kể lại quá trình kháng chiến.
+ Phần 4:Tuyên bố chiến thắng,nêu cao chính nghĩa.
- Đoạn trích “Nước Đại Việt ta” nằm ở phần mở đầu bài cáo.


3. Đọc - từ khó:
Đọc:
b. Từ khó: Lưu ý chú thích 1, 2, 3, 4.
- Nhân nghĩa:
- Điếu phạt:
- Đại Việt:
- Văn hiến:


4. Thể loại:
Cáo là thể văn nghi luận cổ, thường được các vua chúa hoặc thủ lĩnh dùng để trình bày một chủ trương hay công bố kết quả một sự nghiệp để mọi người cùng biết.
5. Bố cục: 3 đoạn
+ Đoạn1: (Hai câu đầu) Đề cao nguyên lí nhân nghĩa.
+ Đoạn 2: (Tám câu câu tiếp) Chân lí về độc lập dân tộc và chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
+ Đoạn 3: (Còn lại) Sức mạnh của nguyên lí nhân nghĩa và chân lí độc lập dân tộc
II. Phân tích:
1. Tư tưởng nhân nghĩa.
Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo.
2. Chân lí độc lập và chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu
Núi sông bờ cõi đã chia
Phong tục Bắc Nam cũng khác
Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần ,bao đời xây nền độc lập,
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương
Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau
Sông hào kiệt đời nào cũng có.
2. Chân lí độc lập và chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
Sông núi nước Nam
( Lý Thường Kiệt)
Sông núi nước Nam vua Nam ở
Rành rành định phận tại sách trời
Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm
Chúng bạy sẽ bị đánh tơi bời
Sông núi nước Nam
(Lý thường Kiệt)
- Lãnh thổ riêng
Chủ quyền
Hoàng đế
Độc lập
Thần linh
- Quân xâm lược bị thất bại

Bình Ngô Đại Cáo
( Nguyễn Trãi)
Văn hiến
- Lãnh thổ riêng
Phong tục tập quán
Truyền thống lịch sử
Chủ quyền
- Hoàng đế riêng
- Không dựa vào thần linh mà dựa vào lịch sử.
Chùa một cột
Cố đô Hoa Lư
Văn miếu Quốc Tử Giám
Văn miếu Quốc Tử Giám
Hồ Gươm
Một số hình ảnh về dân tộc Đại Việt
Chống giặc Minh xâm lược
3. Sức mạnh của nguyên lí nhân nghĩa và chân lí độc lập dân tộc

Lưu Cung tham công nên thất bại
Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong
Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô
Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã
Việc xưa xem xét
Chứng cớ còn ghi.
III. Tổng kết.
1.Nghệ thuật:
- Lập luận chặt chẽ, lí lẽ dẫn chứng đanh thép.
- Giọng điệu hùng hồn, cảm xúc tự hào.
- Sử dụng biện pháp so sánh, câu văn biền ngẫu thích hợp.
2 .Nội dung:
- Nước Đại Việt ta có ý nghĩa như Bản tuyên ngôn độc lập có nền văn hiến lâu đời, lãnh thổ, phong tục tập quán riêng, truyền thống lịch sử kẻ nào xâm lược sẽ bị thất bại.
- Lòng tự hào dân tộc, ý thức độc lập tự chủ phát triển đến đỉnh cao.
Nguyên lí nhân nghĩa
Yên dân Bảo vệ đất nước để yên dân
Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dan tộc đại việt
Van hiến lâu đời
Lãnh thổ riêng
Phong tục riêng
Lịch sử riêng
Chế độ, chủ quyền riêng
Trừ bạo Giặc Minh xâm lược
Sức mạnh của nhân nghĩa sức mạnh của độc lập dân tộc
SƠ ĐỒ LẬP LUẬN:
Bài tập nhanh
Hãy nối mỗi thể văn cổ (Cáo, Hịch, Chiếu) với một chức năng tương ứng:
IV. Củng cố
- Khái niệm thể Cáo.
- Nguyên lí nhân nghĩa.
Chân lí về độc lập và chủ quyền của dân tộc.
- Nội dung và nghệ thuật của văn bản
V.Dặn dò :
Học thuộc lòng văn bản.
- Nắm nội dung và nghệ thuật của bài.
Soạn bài : Hành động nói.