Bài 24. Nước Đại Việt ta

Nhiệt liệt chào mừng các thầy giáo, cô giáo
về dự giờ môn ngữ văn - lớp 8A3
TRƯỜNG THCS SUỐI NGÔ
Giáo viên : Bùi Thị Hiền.
Kiểm tra mi?ng
1. Nêu ý chính của đoạn trích sau.
Ý chính: Đau xót đến quặn lòng trước cảnh tình đất nước, căm thù giặc đến bầm gan tím ruột, mong rửa nhục đến mất ngủ quên ăn, vì nghĩa lớn mà coi thường xương tan thịt nát.
Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.
Kiểm tra mi?ng
2. Nh?ng c�u tho sau du?c trích trong van b?n n�o? Cho bi?t t�c gi??
Văn bản: Nước Đại Việt ta – Tác giả: Nguyễn Trãi.
Từng nghe,
Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo.
Như nước Đại Việt ta ngày trước,
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu,
tIếT 97
TrÝch "B×nh NG« ®¹i c¸o"- NguyÔn Tr·i
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
I. Đọc - tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
a/ Tác giả:
I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
a/ Tác giả:
Nguyễn Trãi hiệu ức Trai (1380-1442)
Quê: Chí Linh- Hải Dương

Ông tham gia khởi nghĩa Lam Sơn và có vai trò rất lớn bên cạnh Lê Lợi. Trong cuộc kháng chiến chống quân Minh, Nguyễn Trãi là quân sư đắc lực cho Lê Lợi.
- Ông trở thành nhân vật lỗi lạc toàn tài hiếm có nhưng cũng là nhân vật chịu nỗi oan khuất thảm thương đến tột cùng trong lịch sử dân tộc.
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
a/ Tác giả:
Nguyễn Trãi hiệu ức Trai (1380-1442)
Quê: Chí Linh- Hải Dương
- Là nhà yêu nước, anh hùng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới
* Sự nghiệp:
Nguyễn Trãi để lại sự nghiệp văn chương đồ sộ và phong phú, trong đó có Bình Ngô đại cáo, ức Trai thi tập, Quốc âm thi tập, Quân trung từ mệnh tập...
Nguyễn Trãi là người Việt Nam đầu tiên được UNESCO công nhận là danh nhân văn hoá thế giới năm 1980
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
KHU DI TÍCH NGUYỄN TRÃI Ở CÔN SƠN – HẢI DƯƠNG
BÁC HỒ VỀ THĂM CÔN SƠN VÀ DỊCH VĂN BIA
CỦA NGUYỄN TRÃI NĂM 1965
I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
a/ Tác giả:
b. Tác phẩm:
- Ho�n c?nh ra d?i "Bỡnh Ngụ d?i cỏo":





- V? trớ do?n trớch :







- Nguy?n Trói theo l?nh Lờ Thỏi T? (Lờ L?i) so?n th?o v�o thỏng ch?p nam Dinh mựi (1428) sau khi quõn ta d?i th?ng di?t, l�m tan ró 15 v?n vi?n binh c?a gi?c.


- V? trớ do?n trớch : "Nu?c D?i Vi?t ta" (tờn do so?n gi? d?t) n?m ? ph?n d?u c?a "Bỡnh ngụ D?i cỏo".
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. Chỳ thớch:

3. Th? lo?i:

Thể cáo:
* Lµ thÓ v¨n nghÞ luËn cæ, th­êng ®­îc vua chóa hoÆc thñ lÜnh dïng ®Ó tr×nh bµy mét chñ tr­¬ng hay c«ng bè mét kÕt qu¶ mét sù nghiÖp ®Ó mäi ng­êi cïng biÕt.




- §¹i c¸o: C«ng bè sù kiÖn träng ®¹i
- B×nh: DÑp yªn
- Ng«: Tªn n­íc Ng« thêi Tam Quèc (Trung Quèc). D©n ta gäi giÆc ph­¬ng B¾c lµ giÆc Ng«
 B×nh Ng« ®¹i c¸o: C«ng bè vÒ sù nghiÖp ®¸nh ®uæi giÆc Minh th¾ng lîi hoµn toµn

Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
Giải thích nhan đề: “Bình Ngô đại cáo”.
I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. T? khú.
3. Th? lo?i.
- Đặc điểm của thể cáo: - Bố cục: 4 phần:
+ Ph?n d?u: Nờu lu?n d? chớnh nghia, chõn lớ v? s? t?n t?i d?c l?p cú ch? quy?n c?a dõn t?c.
+ Ph?n hai: B?n cỏo tr?ng t?i ỏc quõn gi?c.
+ Ph?n ba: Ph?n ỏnh quỏ trỡnh cu?c kh?i nghia Lam Son.
+ Ph?n b?n: L?i tuyờn b?, kh?ng d?nh n?n d?c l?p, nờu lờn b�i h?c l?ch s?.
* So sánh thể Cáo với thể Hịch, Chiếu:
- Giống:
+ Văn phong: Là thể văn nghị luận cổ, sử dụng văn biền ngẫu, lí lẽ đanh thép, lậ luận chặt chẽ.
+ Người viết: Do vua chúa hoặc thủ lĩnh viết.
Khác:
Mục đích khác nhau:
+ Cáo: trình bày chủ trương, công bố kết quả sự nghiệp.
+ Hịch: Cổ vũ, thuyết phục, kêu gọi, động viên.
+ Chiếu: Ban bố mệnh lệnh.
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
I. Đọc - TèM hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
Chỳ thớch:
Th? lo?i:
B? c?c:



II. TèM HI?U CHI TI?T:
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
Bố cục của đoạn trích “ Nước Đại Việt ta”: 3 phần.
Phần 1: (2 câu thơ đầu) : Đề cao nguyên lí nhân nghĩa.
Phần 2: ( 8 câu thơ tiếp theo): Chân lí về sự tồn tại độc lập, chủ quyền của dân tộc.
Phần 3: ( Còn lại): Sức mạnh của nhân nghia, sức mạnh của độc lập dân tộc.
I. Đọc - tìm hiểu chung
II. TèM HI?U CHI TI?T:
Nguyên lí nhân nghĩa:
Yên dân: Làm cho nhân dân được hưởng thái bình, hạnh phúc.
Trừ bạo: Diệt mọi thế lực bạo tàn để giữ yên cuộc sống cho dân.
?Nhân nghĩa là lo cho dân, vì dân, là yêu nước, chống xâm lược.
Từng nghe:
Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)

I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc, tìm hiểu về văn bản
II. Phân tích:
Nguyên lí nhân nghĩa
2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
+ Có nền văn hiến riêng
+ Có lãnh thổ riêng
+ Có phong tục riêng
+ Có lịch sử riêng
+ Có chế độ, chủ quyền riêng.
? Khẳng định Đại Việt là một quốc gia độc lập, có chủ quyền.
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu
Núi sông bờ cõi đã chia
Phong tục Bắc Nam cũng khác
Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời gây nền độc lập.
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương
Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau
Nhưng hào kiệt đời nào cũng có
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc, tìm hiểu về văn bản
II. Phân tích:
Nguyên lí nhân nghĩa
2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
+ Có nền văn hiến riêng
+ Có lãnh thổ riêng
+ Có phong tục riêng
+ Có lịch sử riêng
+ Có chế độ, chủ quyền riêng.
?. Nhiều ý kiến cho rằng ý thức dân tộc ở đoạn
trích Nước Đại Việt ta là sự tiếp nối và phát triển
ý thức dân tộc ở bài "Sông núi nước Nam". Vì
sao? Hãy phân tích và chứng minh ?
- ở Sông núi nước Nam: ý thức về độc lập được
xây dựng trên 2 yếu tố
+ Lãnh thổ
+ Chủ quyền
Bình Ngô đại cáo tiếp nối 2 yếu tố trên và bổ sung
3 yếu tố: + Văn hiến,
+ Phong tục tập quán.
+ Lịch sử.
Như vậy tư tưởng của Nguyễn Trãi trên cơ sở
tiếp nối có sự phát triển và hoàn thiện hơn.
CùNG
SUY NGHĩ !!!
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
Tuyªn ng«n ®éc lËp
( Hå ChÝ Minh)

Hỡi đồng bào cả nước,
Tất cả mọi người đều sinh ra có
quyền bình đẳng. Tạo hoá cho họ
những quyền không ai có thể xâm
phạm được; trong những quyền ấy,
có quyền được sống,quyền tự do
và quyền mưu cầu hạnh phúc
………………………………………
Nước Việt Nam có quyền hưởng
tự do và độc lập, và sự thật đã
thành một nước tự do độc lập. Toàn
thể dân tộc Việt Nam quyết đem
tất cả tinh thần và lực lượng, tính
mạng và của cải để giữ vững
quyền tự do, độc lập ấy.

I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc, tìm hiểu về văn bản
II. Phân tích:
Nguyên lí nhân nghĩa
Chõn lớ v? s? t?n t?i d?c l?p cú ch? quy?n c?a dõn t?c D?i Vi?t
+ S? d?ng nh?ng t? cú tớnh ch?t hi?n nhiờn.
+ S? d?ng nh?ng cõu van bi?n ng?u, bi?n phỏp so sỏnh.
+ S? d?ng phộp d?i.
? Kh?ng d?nh v? ý th?c, v? d?c l?p ch? quy?n c?a dõn t?c.
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu
Núi sông bờ cõi đã chia
Phong tục Bắc Nam cũng khác
Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời gây nền độc lập.
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương
Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau
Nhưng hào kiệt đời nào cũng có
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)

I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc, tìm hiểu về văn bản
II. Phân tích:
Nguyên lí nhân nghĩa
2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
3. Sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc.
- Làm kẻ thù thất bại thảm hại
? Hậu quả của những kẻ xâm lược phi nghĩa làm trái mệnh trời.
Vậy nên:
Lưu Cung tham công nên thất bại
Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong
Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô
Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã
Việc xưa xem xét
Chứng cớ còn ghi
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)

I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc, tìm hiểu về văn bản
II. Phân tích:
Nguyên lí nhân nghĩa
2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
3. Sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc.
Làm kẻ thù thất bại thảm hại
? Hậu quả của những kẻ xâm lược phi nghĩa làm trái mệnh trời.
Sức mạnh của nhân nghĩa,
sức mạnh của độc lập dân tộc
ở đây có gì khác với bài
"Sông núi nước Nam"?
- Sông núi nước Nam: Khẳng định sức mạnh của chân lí chính nghĩa, của độc lập dân tộc. Kẻ xâm lược là giặc bạo ngược, làm trái lẽ phải, phạm vào sách trời sẽ chuốc lấy thất bại hoàn toàn
?Đó là điều dự đoán và khẳng định.
- Bình Ngô đại cáo: Nguyễn Trãi đưa ra minh chứng đầy thuyết phục về sức mạnh của nhân nghĩa, của chân lí: Tác giả lấy chứng cớ còn ghi để chứng minh cho sức mạnh chính nghĩa, thể hiện niềm tự hào dân tộc
?Đã được thực tế chứng minh.
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)

I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc, tìm hiểu về văn bản
II. Phân tích:
Nguyên lí nhân nghĩa
2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
3. Sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc.
1. Nội dung.
Nước ta là nước có nền độc lập lâu đời, có lãnh
thổ, phong tục riêng, có độc lập chủ quyền, có
truyền thống lịch sử.
Kẻ thù xâm lược là phản nhân nghĩa, nhất định
sẽ thất bại.
Cuộc kháng chiến chống Minh là cuộc kháng
chiến vì dân, vì chính nghĩa.
2. Nghệ thuật
- Sử dụng từ ngữ chính xác, phong phú.
- Sử dụng câu văn biền ngẫu cân xứng, nghệ
thuật đối và so sánh
- Biện pháp liệt kê những thất bại của giặc.
- Kết hợp giữa lí lẽ và thực tiễn.
III. Tổng kết:
1. N?i dung:
2. Ngh? thu?t:
* Ghi nhớ - SGK- T35.
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
Giải ô chữ
N
Ô
G
Đ
N
I
H
M
Ù
I
Y
Â
N
D
Ê
N
T
H
Ủ
Ĩ
L
N
H
6
5
3
8
L
Ã
H
N
T
H
Ổ
4
Đ
I
Ế
H
P
U
Ạ
T
2
B
I
Ề
N
N
G
Ẫ
U
1
V
Ă
N
H
I
Ế
N
7
Ứ
A
T
R
C
I
9
Yên dân (Bảo vệ đất nước để yên dân)
Trừ bạo (Giặc Minh xâm lược)
Van hiến lâu đời
Lãnh thổ riêng
Phong tục riêng
Lịch sử riêng
Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của d�n tộc đại việt
Chế độ, chủ quyền riêng
Sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc

I. Đọc và tìm hiểu chung
Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc, tìm hiểu về văn bản
II. Phân tích:
Nguyên lí nhân nghĩa
2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
3. Sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung
* Ghi nhớ - SGK- T35.
* D?i v?i b�i h?c ? ti?t n�y.
. Nam v?ng n?i dung b�i h?c:
- D?c thu?c lũng do?n trớch.
- Ho�n th�nh v? b�i t?p.
* D?i v?i b�i h?c ? ti?t ti?p theo.
Chu?n b? b�i :B�n lu?n v? phộp h?c.
Tỡm hi?u quan ni?m c?a Nguy?n Thi?p v? m?c dớch v� tỏc d?ng c?a vi?c h?c.
Tỡm hi?u v? th? t?u - so sỏnh v?i h?ch, chi?u, cỏo.
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP.
Tiết 97: nước đại việt ta
(Trích "Bình Ngô đại cáo "- Nguyễn Trãi)
a
a
chân thành cảm ơn quý thầy, cô
và học sinh đến dự !