Bài 24. Nói với con

KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ GIÁO VỀ THAM DỰ TIẾT HỌC
GV: Nguyễn Thị Nghĩa
Trường THCS Đồng Thanh - Huyện Kim Động
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
a. Tác giả
b. Tác phẩm
Y Phương (1948), tên thật là Hứa Vĩnh Sước, quê ở Trùng Khánh, Cao Bằng
Là nhà thơ dân tộc Tày
- Thơ ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và trong sáng, cách tư duy giàu hình ảnh của người miền núi
- Sáng tác năm 1980, trích trong cuốn " Thơ Việt Nam 1945 - 1985 "
Lờ:
Một loại dụng cụ bắt cá được làm bằng tre nan vót tròn
Thung
Dải đất trũng và kéo dài nằm giữa hai sườn đồi núi
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
b. Chú thích
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
a. Đọc
3. Tìm hiểu chung về văn bản
* Thể thơ: Tự do
* Phương thức biểu đạt: Biểu cảm kết hợp miêu tả và tự sự.
* Bố cục: 2 phần
Phần 1: Từ đầu ? "đẹp nhất trên đời"
? Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của người cha.
? Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
Phần 2: Còn lại
=> Bố cục chặt chẽ, tự nhiên, có tầm khái quát mà vẫn thấm thía.
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
I. Tìm hiểu chung
I. Tìm hiểu chung
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
II. Phân tích
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
*Tình cảm gia đình
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
- Nghệ thuật: ẩn dụ,Điệp từ, điệp cấu trúc
- Hình ảnh thơ giản dị, cụ thể
-> Khung cảnh gia đình đầm ấm: con được cha mẹ nâng niu, chăm chút.
I. Tìm hiểu chung
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
=> Gia đình là nôi êm, tổ ấm để con sống, lớn khôn, trưởng thành.
*Tình cảm quê hương
Người đồng mình yêu lắm con ơi
- Cách nói mộc mạc, mang tính địa phương.
- Câu cảm thán ? Thể hiện tình yêu với người đồng mình, với mảnh đất quê mình.
*Tình cảm gia đình
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
1 Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
*Tình cảm quê hương
*Tình cảm gia đình
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
1 Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
? Vừa miêu tả vừa thể hiện sự gắn bó, quấn quýt trong lao động của người đồng mình.
=> Cuộc sống lao động cần cù, tài hoa và tươi vui của người đồng mình.
NT: ẩn dụ, động từ gợi tả
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
- NT: điệp từ, nhân hoá, ẩn dụ
=> Thiên nhiên đã chở che nuôi dưỡng con người cả về tâm hồn và lối sống.
*Tình cảm quê hương
*Tình cảm gia đình
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
-> Sự tự nguyện, ban tặng của thiên nhiên cho vùng đất này.
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
? Con người yêu thương nhau, trân trọng kỷ niệm đẹp.
=> Con lớn lên trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên thơ mộng và nghĩa tình sâu nặng của quê hương.
Cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người
là gia đình yêu thương, là quê hương gắn bó.
*Tình cảm quê hương
*Tình cảm gia đình
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
Người đồng mình thương lắm con ơi
? Câu thơ được lặp lại nhưng sắc thái tình cảm đã khác.
- Cách nói đặc trưng của người miền núi.
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha.
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
=> Người đồng mình tuy vất vả nhưng không ngừng hun đúc chí khí.
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
? Người đồng mình sống lam lũ mà khoáng đạt, mạnh mẽ, gắn bó với quê hương
=> Mong con sống nghĩa tình, thuỷ chung với quê hương mình bằng ý chí và niềm tin.
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
NT: Điệp từ, so sánh,
ẩn dụ, thành ngữ
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của người cha.
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
NT: đối lập,
điệp từ
? Sống mộc mạc, chân chất nhưng tâm hồn cao đẹp, giàu bản sắc văn hoá.
=> Cha mong con luôn tự hào và giữ gìn truyền thống quê hương.
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
2. Cha nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của người cha.
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
? Con hãy lấy bản lĩnh, nghị lực, niềm tin của người đồng mình để vững bước trên đường đời.
Tình cảm cha con thắm thiết, sâu nặng. Cha đã bồi dưỡng,
rèn luyện cho con tình cảm, nghị lực trước cuộc sống.
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
2. Nói với con về sức sống, truyền thống quê hương và mong ước của cha.
1. Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng
Giọng điệu: Vừa thiết tha, trìu mến vừa nghiêm nghị, rắn rỏi
Hình ảnh thơ cụ thể, mộc mạc nhưng giàu chất thơ
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
Giọng điệu thơ lúc nghiêm nghị, lúc thiết tha .
Các biện pháp nghệ thuật: Điệp từ, so sánh, ẩn dụ .
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
2. Nội dung

Qua bài nói với con, bằng những từ ngữ và hình ảnh giàu sức gợi cảm,
Y Phương đã thể hiện tình cảm gia đình ấm cúng, ca ngợi
truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc mình.
Bài thơ giúp chúng ta hiểu thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của
một dân tộc miền núi, gợi nhắc tình cảm gắn bó với truyền thống,
với quê hương và ý chí vươn lên trong cuộc sống.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Ghi nhớ: SGK trang 74
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
IV. Luyện tập
? Qua những lời cha nói với con trong bài thơ, bản thân em có suy nghĩ gì.
III. Tổng kết
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Câu 1: Y Phương là người dân tộc này.
Câu 2: Đây là cách gọi những người cùng bản mường của tác giả Y Phương?
Câu 3: Theo Y Phương thì quê hương đã làm gì cho con người?
Câu 4: Tính từ chỉ sức sống của người đồng mình?
Câu 5: Đây là một cách hiểu nghĩa cụm từ " Lên đường"
t
ụ
h
p
h
n
ì
t
Ô chữ gồm 9 chữ cái: Đây là một tình cảm thiêng liêng của con người.
ử
IV. Luyện tập
* Hướng dẫn về nhà
Học thuộc lòng bài thơ
Học bài theo hai nội dung chính
Hoàn thành phần luyện tập
Chuẩn bị bài: Nghĩa tường minh và hàm ý
III. Tổng kết
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
Tiết 122, Văn bản: Nói với con (Y Phương)
Xin chân thành cảm ơn
các thầy cô và các em