Bài 24. Nói với con

Lớp: 9/6
Môn: Ngữ văn
Năm học: 2010-2011
Chào mừng quý thầy cô về dự giờ
Kiểm tra bài cũ
Hỏi: Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ ”sang thu” của Hữu Thỉnh. Giải thích ý nghĩa triết lí ở 2 câu thơ cuối?
NÓI VỚI CON
Y Phương
Tiết :122
Văn bản
Tiết :122
Văn bản
NÓI VỚI CON
Y Phương
* Các tác phẩm:
- Người Hoa núi (kịch bản sân khấu, 1982);
-Tiếng hát tháng giêng (thơ, 1986)
- Lửa hồng một góc (thơ, 1987)
- Lời chúc (thơ, 1991)
- Đàn then (thơ, 1996)
- Thơ Y Phương (2002)
I. GIỚI THIỆU CHUNG
1. Tác giả:
Trùng Khánh-Cao Bằng
* Giải thưởng:
- Giải A, cuộc thi thơ tạp chí Văn nghệ Quân đội
- Giải thưởng loại A giải thưởng văn học của Hội Nhà văn Việt Nam 1987
- Giải A, giải thưởng Hội đồng Văn học dân tộc Hội Nhà văn Việt Nam 1992.
NÓI VỚI CON
Y Phương
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời

Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.

Tiết:122
Nhà ở của người dân tộc Tày
Bố cục:
Phần 1: Từ đầu…đẹp nhất trên đời.
-> Nói với con về tình cảm cội nguồn.
Phần 2: Đoạn còn lại
-> Nói với con về những đức tính cao đẹp của người đồng mình và mong muốn của cha đối với con.
Tình gia đình:
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình thương lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời
- Tình quê hương:
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng

Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
Nội dung thảo luận
Tìm nghệ thuật, nội dung của các câu thơ?
- Nhóm 1:
“Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn”
- Nhóm 2:
“ Sống trên đá không chê đá ghập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc”

Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn

- Nghệ thuât: Cách diễn đạt mộc mạc, giản dị, độc đáo, lấy cái cụ thể để nói cái trừu tượng.
- Nội dung: Cuộc sống dẫu còn nhiều gian nan, vất vả nhưng họ vẫn bền gan vững chí.
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Nghệ thuật:
+ Điệp ngữ, so sánh, thành ngữ, từ phủ định.
+ Hình ảnh thơ giàu sức gợi tả.
- Nội dung:
+ Hoàn cảnh sống khó khăn, nghèo khổ
+ Sống mạnh mẽ thủy chung, vượt mọi khó khăn
“Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục”
Nội dung thảo luận
Cho biết nội dung các câu thơ sau:
- Nhóm 1:
“Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con”
- Nhóm 2:
“Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục”
“Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con”
-> Mộc mạc giản dị, giàu chí khí
“Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục”
-> Cần cù nhẫn nại làm nên quê hương với truyền
thống tốt đẹp
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
- Giọng điệu thủ thỉ, tâm tình, tha thiết, trìu mến.
- Hình ảnh cụ thể giàu sức khái quát, mộc mạc và rất giàu chất thơ.
- Bố cục chặt chẽ, dẫn dắt cảm xúc tự nhiên.
2. Nội dung:
Bài thơ thể hiện tình yêu thương thắm thiết của cha mẹ dành cho con cái; Tình yêu, niềm tự hào về quê hương, đất nước.
Qua bài Nói với con, bằng những từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi cảm,Y Phương đã thể hiện tình cảm gia đình ấm cúng, ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ
của quê hương và dân tộc mình. Bài thơ giúp ta hiểu thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của dân tộc miền núi, gợi nhắc tình cảm gắn bó với truyền thống, với quê hương và ý chí vươn lên trong cuộc sống.
IV. Luyện tập:
Bài tập 1:
Câu 1: Qua bài thơ “Nói với con“ nhà thơ muốn gửi gắm điều gì?

A. Tình yêu quê hương sâu nặng
B. Triêt lí về cội nguồn sinh dưỡng của mọi người
C. Niềm tự hào về sức sống mạnh mẽ bền bỉ của quê hương
D. Gồm cả 3 câu trên.

Câu 2: : Dòng nào sau đây nêu đúng những đức tính tốt đẹp của người đồng minh?
. A. Cần cù, chịu khó, anh dũng, bất khuất
B. Bền bỉ nhẫn nại, chịu đựng, hy sinh..
C. Hôn nhiên, mộc mạc, nghĩa tình giàu chí khi
D. Thẳng thắn trung thực, bền bỉ, dẻo dai.
D
C
Bài tập 2: Đặt mình là đứa con trong bài thơ. Hãy viết một đoạn nêu cảm xúc, suy nghĩ của mình khi nghe lời cha nói với con?

Gợi ý:
- Hình thức: Có thể viết dưới hình thức một bức thư cho dễ bộc lộ cảm xúc, tình cảm của mình.
- Nội dung: Bày tỏ sự xúc động, lòng biết ơn và hứa hẹn đối với những lời dạy chân thành của cha.
* Hướng dẫn tự học

- Học thuộc lòng và tập đọc diễn cảm bài thơ.
- Cảm thụ, phân tích những hình ảnh thơ độc đáo, giàu ý nghĩa trong bài.
- Làm bài tập 2 phần luyện tập
- Sưu tầm một số ca dao, lời ru dân gian mà em được nghe bà và mẹ từng ru về tình cha.
- Chuẩn bị bài: “Mây và Sóng” của Ta-go (trang 86–87)
+ Đọc trước bài thơ
+ Trả lời các câu hỏi SGK
+ Đọc nhiều lần nội dung ghi nhớ
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô về dự
Chúc các em chăm ngoan học giỏi