Bài 24. Nói với con

KIỂM TRA BÀI CŨ

Em hãy kể tên những văn bản nói về tình cảm cha con mà em đã được học?
NÓI VỚI CON
Y Phương
Tiết 130
I. GIỚI THIỆU CHUNG:
1. Tác giả:
-Tên thật: Hứa Vĩnh Sước, sinh năm 1948.
- Là nhà thơ người dân tộc Tày.
- Thơ ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ, trong sáng và cách tư duy giàu hình ảnh của người miền núi.
2. Tác phẩm:
Sáng tác 1980, được in trong “Thơ Việt Nam 1945-1985”.
NÓI VỚI CON
_Y Phương_
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
(Y Phương – Thơ Việt Nam 1945-1985)
Người đồng mình
lờ
thung
Giải thích từ khó
Người đồng mình: người vùng mình, người miền mình. Đây có thể hiểu là những người cùng sống trên một miền đất, cùng quê hương, cùng một dân tộc.
Giải thích từ khó
Thung
Lờ
Dải đất trũng và kéo dài nằm giữa hai sờn đồi
Một loại dụng cụ bắt cá được làm bằng tre nan vót tròn.
NÓI VỚI CON
_Y Phương_
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
(Y Phương – Thơ Việt Nam 1945-1985)
B? C?C
Gồm hai đoạn
Đoạn 1: (Khổ 1) Nói với con về tình yêu thương của cha mẹ và quê hương đối với con.
Đoạn 2: (Phần còn lại) Nói với con về truyền thống tốt đẹp của quê hương và ước nguyện của người cha.
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
II/ ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1/ Nói với con về tình cảm cội nguồn.
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
- Điệp từ, điệp cấu trúc câu.
- Hình ảnh cụ thể mộc mạc, cách diễn đạt chất phác có vẻ như vô lý nhưng lại tạo được sự độc đáo (cách diễn đạt của người miền núi).
bước tới
bước tới
Chân phải
Chân trái
Một bước
Hai bước
cha
mẹ
tiếng nói
tiếng cười
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
Cha mẹ mãi yêu thương nhau.
Hình ảnh người con đang lớn lên từng ngày trong vòng tay yêu thương của cha mẹ. Gia đình là tổ ấm để con khôn lớn, trưởng thành.
mãi nhớ
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Người đồng mình
Đan
cài
ken
- Cách gọi : Người đồng mình thể hiện giàu tình yêu thương
- Động từ: đan, cài lao động cần cù, sáng tạo
- Phép ẩn dụ “Vách nhà ken câu hát” cuộc sống vui tươi, lạc quan.
Con được lớn lên trong cuộc sống lao động cần cù và vui tươi của người quê hương.
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Rừng
hoa
Con đường
tấm lòng
Phép nhân hóa và ẩn dụ thiên nhiên thơ mộng, nghĩa tình.
Con được lớn lên với thiên nhiên thơ mộng và nghĩa tình của núi rừng.
Cội nguồn sinh dưỡng của con
Gia đình
Quê hương
Nuôi dưỡng con khôn lớn, trưởng thành
2/ Những đức tính cao đẹp của “người đồng mình” và mong ước của người cha.

Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
CÂU HỎI THẢO LUẬN ( 4HS/ NHÓM – 3 PHÚT)
TỔ 1
Chỉ ra biện pháp nghệ thuật và cho biết nội dung diễn đạt ở các đoạn thơ sau?
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
TỔ 2

Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
TỔ 3
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
TỔ 1
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Cách diễn đạt độc đáo, lấy không gian để đo tâm hồn.
- Cuộc sống vẫn còn nhiều nỗi buồn lo, cực nhọc.
- Ý chí lớn lao.
Cao
Xa
nỗi buồn
chí lớn
TỔ 2

Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
- Điệp ngữ, so sánh, thành ngữ, từ phủ định.
Hình ảnh thơ giàu sức gợi tả.
- Sống thuỷ chung gắn bó với quê hương
- Dám chấp nhận thử thách và vượt qua nó bằng nghị lực và niềm tin.
Sống
Sống
Sống
Lên thác xuống ghềnh
TỔ 3
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
- Điệp ngữ.
- Hình ảnh thơ giàu sức gợi.
- Người đồng mình giản dị, mộc mạc, chân phác nhưng không nhỏ bé về ý chí và tâm hồn.
- Tự lực, tự cường xây dựng quê hương với phong tục và truyền thống tốt đẹp.
Người đồng mình
Người đồng mình
Điệp ngữ, so sánh, hình ảnh thơ độc đáo, giàu sức gợi.
Cách diễn đạt độc đáo.
- Ý chí lớn lao.
- Sống thuỷ chung gắn bó với quê hương
- Dám chấp nhận thử thách và vượt qua nó bằng nghị lực và niềm tin.
- Người đồng mình giản dị, mộc mạc, chất phác nhưng không nhỏ bé về ý chí và tâm hồn.
- Tự lực, tự cường xây dựng quê hương với phong tục và truyền thống tốt đẹp.
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
Lên đường: Trưởng thành vào đời, vào cuộc sống.
Mong con:
- Sống nghĩa tình với quê hương.
- Hãy tự hào về truyền thống của quê hương.
- Tự tin và vững vàng trên bước đường đời.
Lên đường
III. Tổng kết.
1/ Nghệ thuật
- Gi?ng di?u thi?t tha trỡu m?n
- Xõy d?ng nh?ng hỡnh ?nh tho c? th?, m� cú tớnh khỏi quỏt, m?c m?c m� v?n gi�u ch?t tho.
- B? c?c ch?t ch?, d?n d?t t? nhiờn.
2/ Nội dung
-Th? hi?n tỡnh yờu thuong th?m thi?t c?a cha m? d�nh cho con cỏi.
- Ca ng?i truy?n th?ng t?t d?p c?a quờ huong, v? d?p v? s?c s?ng v� tõm h?n c?a ngu?i dõn mi?n nỳi.
- G?i nh?c tỡnh c?m g?n bú v?i quờ huong v� ý chớ vuon lờn trong cu?c s?ng.
NÓI
VỚI
CON

Mong

muốn

con:
Tình yêu
Thương con của
cha mẹ
Tình yêu quê
Hương đất nước
Phẩm chất tốt
đẹp của “Người
đồng mình”

Tự tin vững bước trên đường đời.
Tự hào, kế tục và phát huy truyền thống quê hương.
Sống nghĩa tình, chung thuỷ với quê hương.
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Câu 1: Y Phương là người dân tộc này.
Câu 2: Đây là cách gọi những người cùng quê hương của tác giả Y Phương?
Câu 3: Theo nhà thơ thì quê hương đã làm nên điều gì cho con người?
Câu 4: Tính từ chỉ sức sống của người đồng mình?
Câu 5: Đây là một cách hiểu khác về nghĩa của cụm từ "Lên đuường"
t
ụ
h
p
h
n
ì
t
(Ô chữ gồm 9 chữ cái) Đây là một tình cảm thiêng liêng của con người.
ử